در عراق اعتراضات ضد دولتی كه در دور اول بیش از ۱۵۰ نفر در این اعتراضات کشته شدند، بار دیگر از پنجشنبه شب از سر گرفته شده است. اعتراضات از پنجشنبهشب در بغداد، نجف و چند شهر دیگر این کشور آغاز شده و امروز جمعه قرار است تعداد معترضان در میدان تحریر افزایش یابد. هزاران معترض در خیابانهای بغداد دست به اعتراض زده و دهها نفر به سوی منطقه حفاظت شده سبز رفتند. نیروهای امنیتی هم با ماشینهای آبپاش درصدد خارج کردن معترضان از این منطقه برآمدند. منطقه سبز محدودهای در بغداد است که ساختمانهای دولتی و سفارتخانهها در آن واقع شده و از آن به شدت محافظت میشود. همچنین از برگزاری اعتراضاتی در شهرهای دیوانیه و ناصریه در جنوب خبر میرسد. امروز جمعه، معترضان در شهرهای جنوبی ناصریه و دیوانیه، دو ساختمان دولتی و حدود ۱۵ دفتر متعلق به احزاب سیاسی و شبهنظامیان مسلحی را که در ائتلاف نظامی گروه قدرتمندِ شیعه، حشدالشعبی عضو هستند، به آتش کشیده و غارت کردند.
یک گزارش دولتی در هفته جاری تایید کرد که مقامات عراقی با توسل به زور در صدد مقابله با اعتراضاتی برآمدند که در اوایل ماه اکتبر برگزار شد. از زمان روی کار آمدن دولت جدید در عراق، این شدیدترین اعتراضهای مردمی است. تظاهرکنندگان به بیکاری، فساد مالی و ناکارآمدی خدمات عمومی اعتراض دارند.
پس از حمله نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا به عراق در سال ٢٠٠٣ که به سقوط حکومت صدام حسین منجر شد، این کشور دائم گرفتار ناآرامی، انفجار، درگیری نیروهای شبهنظامی، جنگ داخلی و همچنین ظهور داعش بوده که چند سال بخشهای بزرگی از خاک عراق را در اشغال داشت. به گفته نهاد شفافیت بینالملل که کشورها را از نظر فساد مالی ردهبندی میکند، عراق دوازدهمین کشور دنیا از نظر فساد مالی و اداری است. نخستوزیر و وزیر کشور از همه نیروهای امنیتی خواستند که مطابق با اصول حقوق بشر با تظاهرکنندگان برخورد صحیح داشته باشند و از دستورالعملها برای محافظت از تظاهرات مسالمتآمیز پیروی کنند اما کمیساریای حقوق بشر می گوید که در جریان تظاهرات امروز در بغداد دستکم دو نفر کشته و ده ها نفر زخمی شدند. تظاهرات در چندین استان عراق در جریان است. نیروهای امنیتی عراق در تلاش هستند معترضان را از منطقه سبز بغداد دور کنند.
هشدار آیتالله سیستانی به نیروهای امنیتی عراق برای تضمین امنیت معترضان
حضرت آیتالله سید علی سیستانی، مرجعیت عالی شیعیان عراق تاکید کرد که نیروهای امنیتی باید تضمین کننده امنیت اعتراضات باشند. ایشان در بیانیهای فوری تاکید کرد: تعدی به نیروهای امنیتی و ضربه زدن به اموال عمومی و خصوصی در جریان اعتراضات از لحاظ شرحی درست نیست و مغایر با اصول تظاهرات مسالمت آمیز است. خشونت زمینه را برای مداخلات خارجی فراهم میکند.
تعداد کشتههای تظاهرات روز جمعه بغداد به ۵ نفر رسید
در اعتراضهای خیابانی روز جمعه سوم آبان در بغداد دستکم ۵ کشته و دهها نفر زخمی شدهاند. سه هفته پس از آغاز اعتراضات ضد دولتی در عراق، معترضان بار دیگر روز جمعه سوم آبان (۲۵ اکتبر) به خیابانهای بغداد آمدند. خبرگزاریها به نقل از یک مقام ارشد امنیتی عراق اعلام کردند تعداد قربانیان اعتراضهای روز جمعه بغداد به ۵ نفر رسیده است. به گزارش خبرگزاری آلمان، پس از اینکه هزاران تظاهرکننده از پل جمهوریه که به منطقه سبز بغداد منتهی میشود، عبور کردند، سربازان عراقی ابتدا تیر هوایی شلیک کرده و سپس به سوی آنها گاز اشکآور پرتاب کردهاند. حداقل ۱۵ تن در اثر پرتاب گاز اشکآور مصدوم شدهاند. منطقه سبز بغداد محل استقرار سفارتخانههای خارجی و ادارت دولتی است. تظاهرات ضد دولتی در عراق اوایل ماه جاری میلادی (اکتبر) با فراخوانهایی که در شبکههای اجتماعی منتشر شد، از میدان تحریر بغداد آغاز شد. اغلب تظاهرکنندگان جوانان بیکار هستند که علیه فساد، بیکاری و کمبود خدمات عمومی اعتراض کرده و خواهان کار، آب و برق هستند. این تظاهرات با استفاده نیروهای امنیتی از سلاح به مرگ حداقل ۱۵۰ تن و جراحت بیش از سه هزار نفر منجر شد. هشت تن از نیروهای امنیتی نیز در میان کشتهشدگان هستند. سایر تظاهرکنندگان به سمت شهرهای جنوبی عراق مثل دیوانیه و نصیریه راه افتادند؛ جایی که معترضان گفتهاند در خیابان باقی میمانند تا "رژیم سرنگون شود". با کشته شدن تظاهرکنندگان، نیروهای امنیتی و دولت عراق قول دادند که از اعمال خشونت بپرهیزند ولی در عین حال نیروهایشان را برای تظاهرات روز جمعه در سطح وسیعی در خیابانهای بغداد مستقر کنند.
ناصریه
مرگ دستکم سه تن از معترضان در شهر ناصریه واقع در استان جنوبی ذیقار پس از آن روی داد که شبهنظامیان «عصائب اهل حق» که از گروههای قدرتمند شیعه محسوب میشود، به سمت معترضانی که قصد حمله به دفتر محلی آنها را داشتند آتش گشودند. بیش از ۴۰ نفر نیز در جریان این حادثه زخمی شدند. بنا بر اعلام پلیس عراق، در این روز بیش از سه هزار معترض چند ساختمان دولتی از جمله ساختمان استانداری را در شهر ناصریه به آتش کشیدند.
سماوه
در شهر سماوه واقع در استان مثنی در جنوب عراق نیز شهروندان خشمگین به دفتر گروه شیعه «جریان حکمت» (نزدیک به عمار حکیم) همچنین گروه «عصائب اهل حق» حمله کرده و این دفاتر را به آتش کشیدند. دستکم دو معترض در جریان آتش سوزیهای این شهر کشته شدند.
عماره
بنا بر اعلام پلیس در شهر عماره در جنوبشرق عراق نیز دستکم ۱۸ نفر در تلاش برای حمله به دفاتر محلی شبهنظامیان شیعه زخمی شدهاند.
جنبش حکمت ملی (تیار الحکمه الوطنی) عراق در تابستان امسال با خروج از دولت ائتلافی به جرگه مخالفان پرشمار کابینه عادل عبدالمهدی پیوست. گردانهای عصائب اهل حق، از گروههای شبهنظامی شیعه عراق هستند که روابط بسیار نزدیکی با ایران دارند. ایالات متحده آمریکا این گروه را تروریستی نامیده و تحریم کرده است.
قولهای نخستوزیر برای اصلاحات
ساعاتی پس از نیمهشب پنجشنبه عادل المهدی، نخستوزیر عراق در تلویزیون این کشور ظاهر شد و از برنامه اصلاحات دولت دفاع کرد. او گفت شهروندان این کشور آزادند تا تظاهرات ضد دولتی بدون خشونت برگزار کنند و نیروهای امنیتی هم از آنان محافظت میکنند. با این حال هشدار داد که خشونت از سوی تظاهرکنندگان تحمل نخواهد شد. نخستوزیر عراق همچنین در مورد خواست معترضان برای استعفای دولت گفت این اقدام بدون وجود جایگزینی برای دولت، تنش و هرج و مرج در کشور را افزایش خواهد داد.
بیانیه مقتدی صدر
مقتدی صدر رییس جریان موسوم به صدر در عراق درباره تظاهرات روز جمعه در این کشور بیانیهای صادر کرد. او در بیانیه خود توصیههایی را به هوادارانش برای تظاهرات روز جمعه اعلام کرده است. از جمله این که به نیروهای انتظامی گل اهدا کنند، تا میتوانند از تظاهرات فیلم و عکس بگیرند، با عشایر عراقی، نخبههای فرهنگی و ادبی و رسانهها هماهنگ باشند. مقتدی صدر در پایان بیانیه خود خطاب به تظاهرات کنندگان گفته است: «بدانید اگر یکبار دیگر به شما تعرض و تجاوز شود، آنچنانکه شایسته است و موجب خشنودی خداوند و رضایت شماست، با آنان برخورد می کنیم.»