گروه جامعه: معاون محیط زیست طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان با بیان اینکه ترمیم شکستگیهای دایک مرزی هورالعظیم هنوز به اتمام نرسیده، گفت: شرایط آبی این تالاب بهبود یافته و جمعیت زیادی از انواع پرندگان زمستان گذر به آن مهاجرت کردهاند.
سید عادل مولا اظهار داشت: شرایط آبی تالاب هورالعظیم از اواسط آبان ماه به دلیل افزایش خروجی سد کرخه و پایان برداشت آب برای کشت تابستانه بهبود یافته و در حال حاضر حدود ۴۵ مترمکعب برثانیه آب از انهار رودخانه کرخه وارد این تالاب میشود.وی با اشاره به مهاجرت پرندگان زمستان گذر به هورالعظیم گفت: تعداد زیادی از انواع پرندگان به تالاب مهاجرت کرده و گونههای شاخص همچون پلیکان، آکراس آفریقایی، اردک تاجدار، اردک بلوطی، اردک پاخاکستری و اردک مرمری در گشت و کنترلها ثبت شدهاند.مولا افزود: جمعیت خوبی از فلامینگو نیز در این تالاب مشاهده شده است.وی با بیان اینکه هم اکنون در حدود ۸۰ تا ۸۵ درصد هورالعظیم آبدار است اضافه کرد: آب از مخزن ۳ به ۴ جریان دارد اما از به اندازهای نیست که از مخزن ۴ به مخزن ۵ سرریز شود، مخزن شماره ۵ این تالاب به ویژه بخش شرقی این مخزن هنوز خشک است.به گفته وی مخزن شماره ۵ هورالعظیم محل تخلیه زهابهای کشاورزی است.
لولههایی برای خشک کردن هورالعظیم
معاون حفاظت محیط زیست خوزستان همچنین تصریح کرد: اگر چه جادهها همچنان عامل محدود کننده در آبگیری هورالعظیم به شمار میآیند، اما امیدوار هستیم در بارندگی های آینده آب بیشتری وارد هورالعظیم شود.وی با بیان اینکه هنوز سه نقطه از شکستگیهای دایک مرزی در مخزن شماره یک هورالعظیم ترمیم نشده است، گفت: از محل این شکستگیها و لولههایی که جهاد کشاورزی برای تخلیه آب هور جاگذاری کرده، در مجموع ۱۸ تا ۲۰ مترمکعب آب از بخش ایرانی تالاب وارد بخش عراقی میشود.مولا با اشاره به تقسیم کار ترمیم دایک مرزی بین چند دستگاه اجرایی اضافه کرد: تعهدات دستگاهها در ترمیم دایک به صورت زنجیرهای است و تا وقتی یکی از دستگاهها اقدام خود را به اتمام نرساند، دیگری نمیتواند کار خود را انجام دهد، در حال حاضر ترمیم قسمتی از دایک مرزی که مربوط به سازمان آب و برق بوده به اتمام رسیده و شرکت مناطق نفتخیز جنوب باید کار خود را شروع کند.
وی تاکید کرد: جهاد کشاورزی خوزستان نیز ۲ لوله قطور برای تخلیه آب تالاب به بخش عراقی کارگذاری کرده و مدعی شده که این اقدام برای جلوگیری از آبگرفتگی زهکش موسوم به «سناف» در منطقه است، از آنجایی که این زهکش نیز به صورت غیرکارشناسی در اراضی تالابی ساخته شده با این اقدام مخالف هستیم و پیگیری انسداد این لولهها در حال انجام است.
تالاب مرزی هورالعظیم در غرب کشور واقع است که یک سوم آن درایران و دو سوم آن در عراق قرار دارد.شایعاتی مبنی بر عمدی بودن لولهگذاری جهاد کشاورزی در هورالعظیم برای خشک کردن بخشهایی از آن مطرح شده است.اشرفی مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان پیش از این گفته بود: جهاد کشاورزی خوزستان یکی از دستگاههایی است که مکلف بود ۲ نقطه از دایک مرزی را ترمیم کند، اما در محل شکافها اقدام به لوله گذاری کرده بود که این مساله با مخالفت شدید سازمان محیط زیست روبرو شده است.به گفته وی با توجه به اینکه لوله گذاریها در مخزن شماره یک تالاب (بخش زیستگاهی) انجام شده و آب را به شدت به سمت قسمت عراقی تالاب تخلیه میکند، این شرایط باعث خشک شدن بخشی از هور و مرگ و میر آبزیان می شود.
دایک مرزی هورالعظیم یک سد خاکی به طول ۱۰۴ کیلومتر با عرض بیش از هفت متر و ارتفاع متوسط پنج متر است که بخش ایرانی و عراقی تالاب را از هم جدا میکند. ساخت این سد از سال ۱۳۷۹ آغاز و در سال ۱۳۹۰ خاتمه یافت. دایک مرزی با هدف نگهداشت آب کرخه در بخش ایرانی تالاب ساخته شده است.در سیل اخیر برای کاهش آبگرفتگی شهرها و روستاهای پایین دست کرخه، چندین نقطه از دایک مرزی منفجر شد که تعدادی از این شکافها هنوز ترمیم نشده است. عملیات ترمیم دایک مرزی هورالعظیم که قرار بود ۳۱ تیرماه به اتمام برسد به دلیل تعلل برخی دستگاههای اجرایی منجر به ورود دادستان به پرونده از اوایل شهریور شده است.مسئولان در حالی بر ترمیم دایک مرزی پافشاری میکنند که فعالان محیط زیست پیش از این خواستار یکپارچهسازی هورالعظیم، تخریب جادهها و برداشتن دایک مرزی شدهاند. هورالعظیم در حال حاضر با جادهسازیهای نظامی و نفتی و دایک مرزی قطعه قطعه شده و اصطلاحا به پنج مخزن تقسیم شده است.