گروه جامعه: آیا معضلی در کشور وجود دارد که تهران سرآمد آن نباشد؟ از آلودگی هوایی و صوتی گرفته تا ترافیک، بوی بد، زمین خواری، از بین بردن باغات، تراکم فروشی، ساخت و ساز بی قاعده، حاشیه نشینی، معتادان متجاهر، کارتن خوابی، سرقت و...؟ اگر کمی درباره پرسش مطرح شده تامل کنید، پی خواهید برد که پایتخت کشورمان نه فقط در ابعاد و جمعیت، که در بسیاری از اموردیگر نیز ناموزون و پر ایراد است.
کلانشهری عریض و طویل که در برخی مسائل نامطلوب، آوازه اش جهانی است و مشکلاتش لاینحل به نظر میرسد، تا جایی که «تغییر پایتخت» از دیرباز به عنوان گزینهای ثابت برای رهایی این شهر از مشکلات مطرح بوده.البته اغلب مشکلات تهران آنقدر واضح و مشخص هستند که نیازمند شرح و بسط نباشند، اما با این وجود شاید کمتر کسی از عقب ماندگیهای بزرگ تهران مطلع باشد. مثلا عقب ماندگی ۴۰ درصدی تهران در اجرای تصفیه خانههای فاضلاب از کل کشور، یا عقب ماندگی این شهر بزرگ در زمینه زیرساختهای صنعتی.البته اوج عقب ماندگیهای تهران را میبایست در اطرافش دید. در شهرستانهای استان تهران که برخی شان در زمره شهرستانهای محروم ایران قرار میگیرند، اگرچه در مجاورت پایتخت قرار دارند و بسیاری از ساکنانشان در تهران کار میکنند. محرومیتی عمیق که برای پی بردن به آن میشود به استان غربی تهران یعنی البرز نیز سر زد.
شاید بررسی وضعیت استان البرز، بهترین شاهد و مثال برای نشان دادن محرومیت شدید در پیرامون تهران باشد، چراکه این استان تا چند سال پیش بخشی از تهران بود و با جدا شدن از این استان، در قامت استانی مستقل فرصت دریافت بودجه و خدمات را دریافت و توانست اوضاع متفاوتی را تجربه کند. تفاوتی که البته هنوز چشمگیر نیست، اما دست کم منجر به نمایش میزان عقب افتادگی شده است.الگویی که در آستانه انتخابات مجلس شورای اسلامی، برخی به فکر تکرارش شده اند و نتیجه، طرح شکل گیری «استان تهران جنوبی» بوده است. طرحی که امروز به هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی واصل شد و میبایست در دستور کار قرار گیرد، هرچند بعید است در مجلس فعلی به جایی برسد و از حد و اندازه یک ایده انتخاباتی فراتر برود.
این را میشود از اظهارات امیرآبادی فراهانی، عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی دریافت که تاکید کرده طرح وصول شده، طرحی عادی است، نه طرح فوریت دار. طرحی که برخی از تدارک آن برای تقسیم تهران به چهار استان (تهران، تهران شرقی، تهران غربی و تهران جنوبی) خبر دادهاند و تشکیل استان تهران جنوبی را فاز نخست آن خوانده اند!البته تقسیم تهران به چهار استان سال گذشته هم در قالب شایعاتی مطرح و توسط استاندار وقت تهران تکذیب شده بود، اما حالا پیگیری شکل متفاوت آن نشان میدهد که غیرواقعی نبوده است، به ویژه اگر بدانیم تهران جنوبی قرار است از شهرستانهای رباط کریم، بهارستان، ساوه، زندیه، تفرش و اسلامشهر تشکیل شود و به ادعای یک خبرگزاری، شهر جدید «پرند» به عنوان مرکز آن در نظر گرفته شده است.
اکنون کافی است اسامی شهرستانهای مورد اشاره را روی نقشه زیر بیابید و مدنظر قرار دهید تا دریابید که تهران جنوبی، مقدمه تقسیم تهران به ۴ استان است، با این ملاحظه که پرند، یعنی شهر در نظر گرفته شده برای مرکزیت تهران جنوبی، فاقد برخی زیرساختهای لازم شهری است و هنوز برخی امور جاری در آن جز با مراجعه به رباط کریم، به انجام نمیرسد!موضوعی که مجابمان میکند تهران جنوبی را به رغم تبدیل شده به طرح و اعلام وصول آن در مجلس، چیزی فراتر از ایدهای خام و انتخاباتی قلمداد نکنیم. ایدهای که با قرار گرفتنش در دستور کار، آش جدیدی برای تهران پخته خواهد شد که نخواهد توانست هیچ مشکلی از صف مشکلاتش را برطرف کند و تنها بر مصائبش خواهد افزود.