همین امروز هم می توان رفراندوم برگزار کرد

گروه سیاسی_ رسانه ها: محمدتقی فاضل میبدی عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در روزنامه ایران نوشت: امروز وضعیت جهان و میزان توسعه یافتگی جامعه ایرانی به گونه‌ای است که نمی‌توان کشورها، از جمله ایران را بدون جمهوریت اداره کرد. در جهان امروز، ملاک حاکمیت ملت است و مردم حق دارند مسئولان خود را به چالش بکشند. درگذشته این رابطه یک سویه بود و تنها حاکمان بودند که می‌توانستند مردم را به چالش بکشانند یا به تعبیر آن زمان، بر مردم سیاست بورزند یا آنان را تأدیب کنند. اما گسترش نظام‌های مردمسالار در 150 سال اخیر این فرآیند را برعکس کرده است، یعنی امروز مردم حاکمان را مسئول می‌دانند، آنان را به چالش می‌کشند یا حق نصب و حق عزل آنان را دارند. البته این امر به این معنی نیست که این شیوه حکومت مفاسدی ندارد، اما واقعیت و تجربه تاریخی نشان می‌دهد مفاسد این شیوه حکومتداری بسیار کمتر از حکومتداری است که فقط حاکمان می‌توانند مردم را به چالش بکشند. امروز در کشور ما شواهد و قرائن حاکی از آن است که برخی همان نظامات قدیم را در ذهن دارند و منافع خود را در این می‌بینند که جمهوریت را از نظام بگیرند. رد پای این تفکر و جریان را در ابتدای انقلاب هم می‌توان شناسایی کرد. ابتدای انقلاب، عده‌ای اساساً جمهوریت را در نظامی که مرحوم امام(ره) تأسیس کرده بود، قبول نداشتند.

امام(ره) هم که از نیت این عده خبر داشتند، بر رأی مردم و جمهوریت نظام در کنار اسلامیت پای می‌فشردند. اینکه فرمودند «میزان رأی ملت است» نشان‌دهنده همین اهتمام به رای و نظر مردم بود. این‌ها جملاتی است که باید در تاریخ بماند و معیار قرار بگیرد. زیرا اگر رأی ملت نباشد، دیگر میزانی وجود ندارد، در شرایطی که عده‌ای معتقد بودند در اسلام همه مناصب، انتصابی است و رأی مردم معنایی ندارد. این عده در زمان حیات امام(ره) مصلحتاً دیدگاه ایشان را قبول کردند، زیرا جرأت ابراز عقیده برخلاف نظر ایشان را نداشتند. اما فرآیندهای 30-40 سال اخیر، صحبت‌ها و عملکردهای عده‌ای نشان داده شد که این جریان اکنون درحال رجوع به عقیده ابتدای انقلاب خود هستند. آنان امروز تلاش می‌کنند این را ثابت کنند که جمهوریت ملاک و معیار نیست. به همین دلیل می‌بینیم که بسیاری از نامزدهای انتخابات به عناوین مختلف مانند فساد اقتصادی یا عدم التزام به اسلام و نظام رد صلاحیت می‌شوند.

این درحالی است که در قانون اساسی امروز ما، مسأله همه‌پرسی به عنوان یک اصل مهم هنوز وجود دارد. این اصل به تنهایی به معنای جایگاه رفیع و بلند رأی و نظر مردم در اداره کشور است. حتی همین امروز نیز می‌توان از این اصل استفاده کرد. زیرا در مسائل زیادی همچون انتخابات و بررسی صلاحیت‌ها، نظارت استصوابی و مذاکره با غرب، جامعه دوقطبی شده است.برخی طرفدار و برخی کاملاً مخالف هستند. قانون اساسی راه را برای کشور مشخص کرده است، به این معنی که برای رهایی جامعه از دوقطبی حول این مسائل، با رجوع به قانون اساسی، می‌توان این مسائل را به همه‌پرسی گذاشت و نظر مردم را درباره آنها جویا شد. اگر دست‌کم یک بار این مسائل به همه‌پرسی گذاشته شود، تکلیف همه مشخص می‌شود که نظر و رأی مردم چیست و براساس آن رویکرد آتی جامعه و کشور مشخص می‌شود که چه باید کرد و چطور باید کشور را اداره کرد.