دو سیگنال بازارساز به معامله‌گران دلار

افزایش دلار در بازار آزاد در شرایطی رقم خورد که صرافی‌های منتخب بازارساز حاضر بودند با قیمت ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان اقدام به عرضه اسکناس آمریکایی کنند. به‌نظر می‌رسد که بازارساز عامدانه چنین قیمت‌گذاری را در پیش گرفت و سعی داشت پیامی را به بازار مخابره کند که در شرایط بنیادی عرضه و تقاضا تغییر خاصی رخ نداده است که قیمت‌ها دچار تغییرات زیادی شوند. یکی از نشانه‌های عامدانه بودن نوع قیمت‌گذاری بازارساز،‌ واکنشی بود که نسبت به نرخ حواله درهم داشت.در واقع از همان ابتدای روز یکشنبه حرکت افزایشی و پله‌ای نرخ حواله درهم مشخص بود؛ به‌طور سنتی معامله‌گران بازار داخلی در همان ابتدای روز روند نرخ حواله درهم را رصد می‌کنند و در صورتی که درهم صعودی باشد، آنها نیز تمایل بیشتری به خرید دلار پیدا می‌کنند. در نتیجه می‌توان گفت که طبیعی بود انتظار داشته باشیم، دلار بازار آزاد در خیابان فردوسی از همان ابتدای روز حرکت افزایشی را آغاز کند؛ بازارساز با آگاهی نسبت به این موضوع (افزایش قیمت دلار در بازار آزاد در واکنش به رشد نرخ حواله درهم)، قیمت ابتدای روز خود را ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرد که تغییری نسبت به روز قبلی نداشت.به باور برخی فعالان، بازارساز قصد داشت با چنین قیمت‌گذاری چنین سیگنالی را به بازار بدهد که تغییر خاصی در شرایط بنیادی بازار رخ نداده است؛ رئیس‌کل بانک مرکزی نیز در بیانیه‌ای دلیل رشد قیمت دلار را بیشتر جوسازی‌های معامله‌گران دانست و عنوان کرد که «این روزها سفته‌بازان و رانت‌جویان بازار ارز نتیجه جلسه آتی FATF را بدون اطلاع از پیچیدگی‌های روند آن، عدم تمدید قلمداد کرده و درخصوص تاثیر آن بر نرخ ارز تبلیغات زیادی در کانال‌های تبلیغاتی خود راه‌انداخته‌اند.» در واقع به‌نظر می‌رسد رئیس‌کل بانک مرکزی نیز تصمیم داشت چنین سیگنالی را به بازار مخابره کند که افزایش روزهای اخیر دلار از سوی عوامل بنیادی حمایت نمی‌شود و این رشد ناشی از جوسازی معامله‌گران پیرامون رای آتی FATF بوده است. رئیس‌کل برای شفاف‌سازی و برطرف کردن نگرانی افرادی که تصور می‌کنند، ایران به لیست سیاه FATF خواهد رفت،‌ عنوان کرد که «تصمیم آتی FATF اعم از تمدید یا عدم تمدید نمی‌تواند تاثیر قابل‌توجهی بر شرایط ارزی کشورمان داشته باشد».

به عبارت دیگر بازارساز در روز یکشنبه از دو محل سعی کرد که به بازار سیگنالی را مخابره کند که شرایط حاکم بر روند دلار تغییر خاصی نکرده است: یکی از طریق قیمت‌گذاری صرافی‌های بانکی و دیگری از مسیر صحبت‌های رئیس‌کل بانک مرکزی. با این حال، به‌نظر می‌رسد در روز دوم هفته نوسان‌گیران دست بالاتر را در دست داشتند و توانستند با تکیه بر رشد نرخ حواله درهم قیمت دلار را در جاده صعودی حرکت دهند.در واکنش به افزایش قیمت دلار، سکه تمام بهار آزادی نیز در جاده صعودی قرار گرفت و توانست در کانال ۵ میلیون تومانی پیش‌روی کند. بر اساس اظهارات فعالان، ساعت ۴ بعدازظهر دیروز هر سکه تمام بهار آزادی با قیمت ۵ میلیون و ۷۰ هزار تومان به فروش می‌رسید که ۴۰ هزار تومان بیشتر از روز شنبه بود. فلز گرانبهای داخلی در روز اول هفته ۶۵ هزار تومان رشد قیمت را به ثبت رسانده بود.  در این میان، باید دید آغاز به‌کار طلای جهانی در معاملات روز دوشنبه به چه صورت خواهد بود و می‌تواند چاشنی افزایشی برای سکه شود یا راه را برای تغییر مسیر فلز گرانبهای داخلی هموار می‌کند.
فضای خبری در بازار ارز
براساس گفته‌های فعالان‌،‌ فضای بازار ارز در روز یکشنبه بیشتر حالت خبری داشت و معامله‌گران در کانال‌های تلگرامی برداشت خود را نسبت به وقایع آینده به اشتراک می‌گذاشتند. در حالی که یکی از تفسیرهای خبری که بسیاری از معامله‌گران بر آن تاکید می‌کردند، احتمال رفتن ایران به لیست سیاه FATF بود،‌ دسته دیگری از معامله‌گران بیشتر در مورد رفتار آینده شاخص سهام و چشم انداز بورس بحث می‌کردند؛ طبیعتا افزایشی‌های بازار ارز باور داشتند که بورس در روزهای آتی تغییر مسیر داده و تضعیف خواهد شد، حال آنکه کاهشی‌های بازار ارز بیشتر معتقد بودند که رفتار فعلی شاخص سهام ادامه خواهد یافت. روز یکشنبه پیش‌بینی کاهشی‌های بازار ارز در مورد شاخص سهام رخ داد. دیروز شاخص بورس با رشد ۱۷۷۶ واحدی به ۴۵۴ هزار و ۶۱۸ واحد رسید. آنچه مسلم است اخبار مربوط به روند بورس در بازار ارز به دقت دنبال می‌شود و در رفتار معامله‌گران اثر دارد.
دیگر مساله‌ای که این روزها معامله‌گران به آن توجه می‌کنند و پیش‌تر به آن اشاره شد،‌ جوسازی پیرامون تصمیم آتی FATF در مورد ایران است. برخی معامله‌گران چنین تصوری را مطرح می‌کنند که FATF ایران را در لیست سیاه قرار خواهد داد و تحت تاثیر این اتفاق، مبادلات و جابه جایی‌های مالی کشور با مشکلات بیشتری مواجه خواهد شد.رئیس کل در پاسخ به این موج‌سازی‌های خبری عنوان کرده است هرگونه تصمیم FATF نمی‌تواند بازار ارز را تحت تاثیر قرار دهد.
اثر تصمیم FATF بر بازار ارز
رئیس کل بانک مرکزی می‌گوید،‌اغلب بانک‌های خارجی به دلیل تشدید تحریم‌های آمریکا، همکاری لازم را با بانک‌های ایران ندارند و تبادلات ارزی ایران از طریق مکانیزم‌های بانکی جایگزین و غیرقابل تحریم انجام می‌شود؛ در نتیجه این موضوع، عبدالناصر همتی باور دارد که تصمیم آتی FATF اعم از تمدید یا عدم تمدید نمی‌تواند تاثیر قابل توجهی بر شرایط ارزی کشورمان داشته باشد. به اعتقاد همتی، جوسازی‌های پیرامون FATF بیشتر به منظور نوسان‌گیری و با انگیزه سودجویی از این نوسانات صورت می‌گیرد. به گزارش «ایسنا»‌ عبدالناصر همتی - رئیس کل بانک مرکزی - در تازه‌ترین پست اینستاگرامی خود گفت که مردم مراقب باشند که با شگرد جدید سودجویان این بار با عنوان FATF دارایی آنها در معرض ریسک قرار نگیرد. وی عنوان کرد که این روزها سفته‌بازان و رانت جویان بازار ارز نتیجه جلسه آتی FATF را بدون اطلاع از پیچیدگی‌های روند آن، عدم تمدید قلمداد کرده و درخصوص تاثیر آن بر نرخ ارز تبلیغات زیادی در کانال‌های تبلیغاتی خود راه انداخته‌اند. رئیس کل در آخرین بخش از صحبت‌های خود عنوان کرد: دستاویز قرار دادن موضوع FATF برای اثرگذاری در نرخ ارز از طریق سفته بازان و فضای مجازی با واقعیات بازار و روند تامین ارز در تجارت خارجی کشور و چشم‌انداز گشایش کانال‌های جدید همخوانی ندارد. ضمن اینکه بانک مرکزی نظارت بر جریان پول و مبارزه با پولشویی را نیز در کنار مدیریت بازار ارز با قوت ادامه خواهد داد.
تقاضای واقعی در بازار ارز
در حالی که رئیس کل بانک مرکزی باور دارد، دلیل اصلی افزایش قیمت دلار در روزهای اخیر جوسازی‌های نوسان‌گیران بوده است،‌ عده‌ای از فعالان از وجود تقاضای واقعی در بازار خبر می‌دهند. به‌عنوان مثال، برخی از معامله‌گران باتجربه بازار از افزایش تقاضای ارز در سامانه نیما صحبت می‌کردند و اعتقاد داشتند که افزایش تقاضا در این سامانه به‌عنوان یک سیگنال افزایشی به بازار آزاد عمل کرد. گروهی نیز رشد نرخ حواله درهم را ناشی از افزایش تقاضای واقعی می‌دانستند. با این حال، بیشتر فعالان عنوان می‌کردند که بازارساز تا این لحظه برای پاسخ دادن به این نوع تقاضاها مشکلی نداشته است. به گفته آنها اگر مشکلی در سمت عرضه واقعی وجود داشت،‌ قیمت تغییرات بیشتری را ثبت می‌کرد.