گروه اقتصادی: لایحه بودجه سال ۹۹ دولت روحانی سرنوشت عجیبی داشت، لایحه ای که به فاصله چند روز از پایان ماراتن انتخابات مجلس یازدهم در اقدامی عجیب کلیات آن از سوی نمایندگان مجلس دهم رد شد و با وجود آنکه باید به دولت برگشت داده می شد هیات رئیسه مجلس با چاره جویی آن را به کمیسیون تلفیق بازگرداند تا بودجه را پیش از پایان سال تعیین تکلیف کند و دولت برای هزینه کردها در سال ۹۹ به مشکل برخورد نکند.
دردسرهای کرونا برای لایحه بودجه
این اما پایان ماجرا نبود، چه آنکه با باز شدن پای کرونا به خانه ملت و مبتلا شدن برخی اهالی پارلمان به این ویروس با دستور اکید وزیر بهداشت جلسات علنی و کمیسیون های مجلس لغو شد تا باز هم مانعی دیگر و اینبار ناخواسته بر سر راه بودجه ۹۹ ایجاد شود.لاریجانی اما اینبار هم تدبیر کرد و در نامه ای به رهبر انقلاب مجوز اصل هشتادوپنجی شدن بودجه ۹۹ را از معظم له گرفت. اصلی که مطابق بر آن لایحه بدون بررسی در صحن، مستقیما از کمیسیون تلفیق به شورای نگهبان خواهد رفت تا روزهایی که درب های صحن مجلس بخاطر کرونا بسته شده بود دخل و خرج دولت روحانی در سال آینده با مشکل روبرو نشود. تصمیمی که بسیاری از اهل فن و سیاست آن را درست و متناسب با شرایط تفسیر کردند.
ادعایی عجیب از سوی سخنگوی شورای نگهبان
عباسعلی کدخدایی، قائم مقام دبیر و سخنگوی شورای نگهبان اما اخیر در گفتوگویی علت این اتفاق را نه فقط در عدم امکان برگزاری جلسات مجلس بهخاطر شیوع کرونا بلکه به تأخیر مجلس در انجام وظایفش مرتبط کرده و عنوان کرده بود؛ «این سؤال هم چنان باقی است که خب لایحه بودجه که قبل از انتخابات به مجلس رسیده بود و در آن زمان هم فرصت کافی وجود داشت که مجلس کارش را بکند، چرا کارش را انجام نداد. خب حالا، چون درگیر انتخابات بودند ترجیح داده بودند که رسیدگیاش موکول بشود به بعد از انتخابات که بعد از انتخابات هم دیگر با این شرایطی که ایجاد شد، امکان برگزاری جلسات نبود.»او استفاده از حکم حکومتی را نتیجه کم کاری مجلس دانسته و گفته؛ «علیرغم اینکه در قانون اساسی چنین راهکاری را برای عبور از بنبستها داریم، اما باید به این هم توجه کنیم که کمکاریهای خودمان را نخواهیم ببریم در قالب قانون اساسی و کاری را که مثلاً در زمان موسعی میتوانستیم انجام بدهیم، انجام ندهیم و وقتی که به یک زمان محدودی میرسیم برویم سراغ آخرین راهکار که اذن گرفتن از مقام معظم رهبری است. شاید مثلاً اگر نمایندگان محترم قبل از انتخابات وقت بیشتری میگذاشتند و قانون بودجه را که باید از آذرماه تقدیم مجلس بشود و از همان زمان هم مجلس رسیدگی کند، در آن زمانهای مشخص و مقرر رسیدگی میشد طبیعتاً به اینجا نمیرسید»
موج انتقاد مجلسی ها از اظهارات بودجه ای آقای سخنگو
این اظهارات کدخدایی که مدتیست وارد فاز انتقادات از مجلس دهم شده است به مذاق پارلمان نشینان خوش نیامد و آن را نه تنها حاشیه سازی در شرایط فعلی کشور که نوعی فرار رو به جلو و کم لطفی او به پارلمان دانستند.سخنگوی هیات رئیسه مجلس نیز بصورت دقیق پاسخ این اظهارات را مطابق با بندهای آیین نامه و نحوه ورود مجلس به بررسی لایحه بودجه ۹۹ داد و تاکید کرد؛«مجلس در رسیدگی به لایحه بودجه، نه فقط کم کاری نداشته، بلکه به فشرده ترین شکل به بررسی آن پرداخته است.بر همین اساس جلسه علنی صحن مجلس بلافاصله پس از انتخابات برای رسیدگی به بودجه تشکیل شد، که بحران کرونا به وقوع پیوست و ادامه جلسات مجلس با وجود اصرار هیئت رییسه، با منع صریح و قانونی ستاد ملی مقابله با کرونا به عنوان مرجع ذیصلاح تصمیم گیر در این زمینه مواجه شد.»کدخدایی اما بدون عقب نشینی از اظهاراتش امروز در نشست خبری به این انتقادات پاسخ داد و گفت؛«اخیراً صحبتی در باره جایگاه مقامات در قانون اساسی مطرح کردم که برخی از نمایندگان به آن اعتراض کردند که این افراد عجله کردند و دیروز یک باره همه اهل مصاحبه شدند و بیشترین کارشان این بود که پاسخ بنده را بدهند که باید بگویم صحبتهای بنده درمورد روند قانونگذاری و جایگاه مجلس بود که امیدوارم این دوستان صحبتهای خود را اصلاح کنند.»
پزشکیان: کرونا قابل پیشبینی نبود که اتفاقات بودجه را نتیجه کم کاری بدانیم
در همین رابطه مسعود پزشکیان نایب رئیس اول مجلس شورای اسلامی درباره شبهات و انتقادات پیش آمده درباره استفاده مجلس از حکم حکومتی برای تعیین تکلیف بودجه سال ۹۹، گفت: روندی که کرونا ایجاد کرد قابل پیشبینی نبود که بگوییم شرایط پیش آمده برای لایحه بودجه سال ۹۹ نتیجه کم کاری بود یا خیر.وی گفت: وقتی کرونا در کشور تشخیص داده شد من در همان روزهای اول به این آقایان گفتم، در هیات رئیسه هم صحبت کردم که اگر جای حاکمیت بود قم را قرنطینه و حتی منع رفت و آمد اعلام میکردم و با قدرت نظامی منطقه را قرق میکردم،کسی این صحبتها را جدی نگرفت و این بیماری گسترش پیدا کرد به صورتی که امروز کل مملکت را بیماری کرونا در بر گرفته و معضلی ایجاد کرده است که مقابله با آن را را دشوار کرده است.این نماینده اصلاح طلب تبریز گفت: آن روز هم در هیات رئیسه صحبت کردم و امروز هم میگویم اگر با قاطعیت مقابله نکنند افراد زیادی از هموطنان ما جانشان را از دست خواهند داد. پزشکان و کادر درمانی ما که در خط مقدم مقابله با کرونا هستند با ضعفی که دولت داشته و آن حمایتی که باید و شاید صورت بگیرد انجام نشده است تعداد زیادی از کادر درمان که یا پزشک هستند یا پرستار و یا کادر خدمات بهداشت و درمان جانشان را از دست دادهاند و این قابل قبول نیست.
اگر مجلس تعطیل نمیشد تعداد زیادی از نمایندگان کرونایی میشدند
وی تاکید کرد: مجلس هم مستثنی نبود؛ مجلس هفته اول باز بود که وقتی از نمایندگان تست گرفتند که مشخص شد از ۱۰۰ نماینده بیش از ۲۰ نفر تستشان مثبت بود و معنی این حرف آن بود که اگر این رویه ( باز بودن مجلس) ادامه پیدا میکرد جمعیت زیادی از نمایندگان و اطرافیان آنها نیز کرونایی میشدند. مضاف برآنکه بودجهای هم که به مجلس میآید و در صحن به تصویب میرسد نهایتا ۵ درصد اینطرف یا آنطرف میشود و اساسا اتفاق خاصی در آن رخ نمیدهد.نایب رئیس مجلس تصریح کرد: نکته دیگر اینکه سال آینده درآمد کشور به سختی حاصل خواهد شد و ما باید به دولت این اجازه را بدهیم که کارش را انجام بدهد. کمیسیون تلفیق هم جمعبندیها را انجام داده است و آن را ارائه کرده است.
میان مصوبه کمیسیون تلفیق و صحن تفاوت زیادی وجود ندارد
وی گفت: نکته دیگری که لازم است به آن اشاره شود اینکه اگر همه بودجهها را این چند سال بررسی کنید میبینید میان مصوبه کمیسیون تلفیق و تصمیم صحن مجلس تفاوت شایانی وجود ندارد در نتیجه اگر به صحن هم میآمد اتفاق خاصی رخ نمیداد. منطق این بود که وقتی ستاد کرونا دستوری مبنی بر تعطیلی مجلس صادر میکند هیات رئیسه هم باید در راستای این دستور قدم بر میداشت. البته همانطور که گفتم اگر من تصمیمگیرنده بودم قطعا کل کشور را یک ماه آماده باش اعلام میکردم و در قدم اول قم را قرنطینه میکردم.نماینده ادوار مجلس تصریح کرد: اما حالا که از قم گذشت اگر ما یک ماه با قدرت عمل کنیم و کل کشور را در حالت آماده باش قرار دهیم میتوانیم با بیماری مقابله کنیم اما اگر قرار باشد به قول معروف «شل کن و سفت کن» دربیاوریم یعنی یک روز سخت بگیریم و روز دیگر اهمیت ندهیم این بیماری ممکن است ماهها با ما همراه باشد و بسیاری از مسوولان، پزشکان و مردم ما را از دست ما بگیرد. عقل حکم میکند با قاطعیت عمل کنیم.
حقوقدان شورای نگهبان که مشروعیتش را از مجلس گرفته، مودبانه تر با مجلس سخن بگوید
غلامرضا حیدری، نماینده مردم تهران و عضو کمیسیون تلفیق بودجه ۹۹ نیز در واکنش به اظهارات کدخدایی درباره کم کاری مجلس در بررسی بودجه، گفت: حقوقدانان شورای نگهبان که مشروعیتشان از مجلس است، با مجلس مودبانه تر سخن بگویند .وی گفت: کسانی که عملکرد آنها در گذشته و حال باعث تضعیف مجلس و نمایندگان شده است نمی توانند به آن ایراد بگیرند. در مورد برسی لایحه بودجه ۹۹ آنچه قانون مشخص کرده بود و بر عهده مجلس بود انجام شد و کوتاهی در این زمینه صورت نگرفت.وی ادامه داد: با توجه به آنکه انتخابات مجلس یازدهم در پیش بود پس از ارائه بودجه به مجلس توسط دولت، کمیسیون تلفیق تشکیل و بررسی آغاز شد و با توجه به اصرار برخی نمایندگان عضو تلفیق بر حذف یا اصلاح تک به تک تبصره ها، این روند در چارچوب قانون صورت گرفت.
مجلس به درستی از ظرفیت حکم حکومتی برای بودجه استفاده کرد
نماینده اصلاح طلب مجلس افزود: بحث فراگیر شدن بیماری کرونا اتفاقی بود که هیچ گاه قابل پیش بینی نبود و نه مجلس و نه هیچ نهاد دیگری پیش آگاهی در مورد شرایط بحرانی ناشی از آن نداشتند و مجلس نیز نمی توانست بر اساس اتفاقی که هنوز رخ نداده برنامه ریزی کند.عضو کمیسیون تلفیق بودجه خاطر نشان کرد: یکی از ظرفیت های قانون اساسی استفاده از حکم حکومتی در شرایط خاص است و به درستی در مورد بودجه ۹۹ کل کشور از آن استفاده شد و پیش از آن هم تلفیق براساس وظیفه قانونی حتی در شرایط شیوع کرونا تشکیل جلسه داد و اصلاحات بودجه انجام شد.حیدری ادامه داد: شاید باتوجه به محدودیت های تحریمی و تنش هایی که ایران دچار آن شده است بودجه سال آینده نمی تواند معجزه ای برای فضای اقتصادی بکند اما بدون شک مجلس از همه ابزار و توان خود برای بررسی بودجه بهره برد و کسانی که بدون توجه به شرایط کشور مجلس را مقصر وضع فعلی بودجه معرفی می کنند باید به پیشگاه الهی پاسخ گو باشند.