گروه اقتصادی: اپیدمی جهانی کرونا تمام فعالیتهای اقتصادی را تحتتأثیر خود قرار داده است؛ تفاوتی نمیکند این کسب و کارتان سنتی باشد یا آنلاین، کمتر کسب و کاری توانسته از این تغییرات مصون بماند.
تنها معدود کسب و کارهای آنلاین مرتبط با فروش مواد غذایی در ایران و دنیا بودهاند که از سویی خدماتشان در روزهای سخت قرنطینه توانسته به ماندن شهروندان در خانهها کمک کند و از سوی دیگر خود نیز رشد و افزایش فروش را تجربه کردهاند.به بیان دقیقتر کسب و کارهای خردی که مختص فروش کالاهای سوپرمارکتی بودهاند یا استارتاپهای مشاوره آنلاین پزشکی و آموزشهای آنلاین، تنها فعالیتهای برخطی بهشمار میآیند که در این مدت مشتری داشتهاند؛ دست سایر صاحبان کسب و کارها از کسب درآمد مکفی و جذب مشتری کوتاه بوده است. این ضرر و زیان برای مشاغلی که زمان اوج فعالیتشان، طبق سنت، قبل از عید فرا میرسد و مشاغلی که برای کسب درآمد به مراسم و مناسبتها چشم دارند، کمرشکنتر بهنظر میرسد؛ مشاغلی مثل آرایشگاهها، تالارها و گلفروشیها.در این میان، زنجیره تولید تا مصرف گل، در ایران و جهان هم تحتتأثیر شیوع کرونا آسیب شدیدی را متحمل شده است. هنوز تصاویر گلهای آماده شده برای نمایشگاه گل هلند که جلوی دوربینهای تلویزیونی نابود میشدند از خاطر بینندگان تلویزیون پاک نشده و حالا کمکم آمار خسارتهای سنگین وارد آمده به صنعت گل و گیاه ایران هم نمایان میشود.کشوری که به استقبال نوروز و بهار میرفت بهیکباره در زمستان متوقف شد و تمام برنامهها، مجالس، رفتوآمدها و دید و بازدیدها به وقتی دیگر موکول شد. بسیاری از گلخانهها در سراسر کشور دست نخورده از بین رفتند و حتی درهایشان باز نشد. گلهایی که قرار بود در آستانه عید، زینتبخش باغچهها، خانهها و سفرههای هفت سین مردم باشند، از بین رفتند و خسارتش روی دست گلکاران و گلفروشان ماند.
پول بیل زدن مزرعه را هم نداریم
شیوع کرونا در بدترین زمان ممکن برای صنعت گل اتفاق افتاده است. تقویم شمسی و قمری پر است از مناسبتهای شادی که معمولا مجالس عقد و عروسی را در خود جای میدهد؛ مناسبتهایی که در شرایط عادی میتوانست رونقی فراتر از رونق هرساله و بهاره را برای فعالان حوزه گل و گیاه رقم بزند اما قرنطینه و خانه نشینی شهروندان، برای جلوگیری از گسترش بیماری کرونا همهچیز را بر باد داد.تعطیلی گلفروشیها باعث شد تولیدکنندگان گل و گیاه با وجود تمام هزینههایی که برای کاشت متحمل شدهاند، نهتنها سودی عایدشان نشود بلکه بسیاری از آنها برای ادامه تولید دیگر پولی در بساط نداشته باشند؛ تا جایی که به گفته رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان گل و گیاه تهران، ضرر و زیان واردشده به برخی از تولیدکنندگان، توان تامین هزینه کارگر و بیل زدن مزارعشان را هم از آنها گرفته است. خسارتی که به بخش تولید گل و گیاه وارد شده هنوز بهطور دقیق برآورد نشده، اما با اعداد و ارقامی که از برخی از شهرهای مرکز گل بهدست آمده، میتوان رقم خسارتها را تا صدها میلیارد تومان تخمین زد.هفته گذشته رئیس جهادکشاورزی محلات زیان وارد شده از شیوع کرونا به صنعت گل این شهر را ۲۱میلیارد تومان اعلام کرد. به گفته عبدالله محمودی، ۳۲هکتار از گلخانههای شهرستان محلات و ۸۰نفر از گلخانهداران عمده این شهر به سبب شیوع ویروس کرونا متضرر شدهاند و ۷میلیون و ۴۰۰گل شاخهبریده و گلهای فصلی که قابلیت عرضه در بازارهای مصرف را داشتند به سبب شیوع این ویروس، بدون استفاده مانده است. گلخانهداران گل، تولیدی خود را یا بهصورت رایگان واگذارکردهاند یا به دلیل اینکه بازار فروش نداشتهاند؛ آنها را رها کردهاند. این آمار تنها خسارت وارد شده به صنعت تولید گل محلات را شامل میشود؛ درحالیکه در شهرهای خمین، اراک، خوانسار و دیگر شهرهای استان مرکزی نیز بهدلیل تولید بسیار گل، خساراتی در همین حدود را متحمل شدهاند که هنوز برآورد دقیق آن منتشر نشده است.خراسان رضوی بهدلیل شرایط آب و هوایی، وضعیت مناسبی برای تولید گل و گیاه دارد و سالانه بهطور متوسط ۱۵ میلیون و ۶۰۰ هزار شاخه گل در گلخانهها، ۷۶ هزار و ۵۰۰ شاخه گل در فضای باز، ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار گلدان گلهای آپارتمانی و گلدانی، ۳۱ میلیون و ۵۰۰ هزار بوته گلهای فصلی و نشائی در این استان تولید میشود. به گفته رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان گل و گیاه و نهال مشهد، شیوع کرونا باعث زیان ۹۰درصدی تولیدکنندگان گلهای شاخه بریده و خسارت ۷۰درصدی در بخش گلهای فصلی شد.
ورشکستگی در انتظار گلفروشیها
یک هزار گلفروش فعال در سطح شهر تهران که بنا به تصمیم ستاد مقابله با کرونا و به دستور اتاق اصناف یکماه مغازههایشان را تعطیل کرده بودند، از شنبه هفته جاری دوباره به سر کارشان بازگشتهاند به این امید که با عادی شدن روال زندگی بتوانند خسارات وارد شده به کسب و کارشان را جبران کنند. رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان گل و گیاه تهران با اینکه هنوز آمار دقیقی از خسارتهای وارد شده به بازار گل و گیاه در دست ندارد، نگران وضع مالی گلفروشان است.اکبر شاهرخی میگوید: با توجه به اینکه گلفروشیها پس از ۲ماه تعطیلی، تازه از همین هفته فعالیت خود را آغاز کردهاند، اما هنوز برآوردی از خسارات وارد شده به این صنف نداریم و منتظریم تا اعضای اتحادیه، آمار ضرر و زیان خود را ارائه دهند؛ اما براساس گزارشهای رسیده، بسیاری از همکاران ما در معرض ورشکستگی هستند.او اعلام رقم دقیق خسارت وارد شده به این صنف را به ۲۰روز دیگر موکول میکند و ادامه میدهد: تمام گلفروشیهای تهران و سراسر کشور ازجمله گلفروشیهای بزرگ، قدیمی و معروف تهران با جدی گرفتن دستور اتاق اصناف، مغازههای خود را برای یکماه تعطیل کردند؛ درحالیکه تمام آنها از کوچک و بزرگ با وجود تعطیلی ناچارند مالیات، حقوق، هزینه و بیمه پرسنلشان را بپردازند. حالا هزینه خرید دوباره گل را هم باید به این هزینهها بیفزاییم، این بار مالی سنگین در شرایطی که درآمدی وجود ندارد میتواند هر صنفی را از پای درآورد.شاهرخی تخصیص وامهای کم بهره به گلفروشان را بهعنوان راهکار حمایتی از این صنف اعلام میکند و میافزاید: اگر بودجه کافی برای اعطای تسهیلات به تمام اصناف آسیب دیده از کرونا وجود ندارد، سازمان امور مالیاتی و بیمه با اصناف همکاری کنند و با بخشش، تخفیف یا تأخیر در دریافت مالیات و حق بیمه کمک کنند تا این مشاغل بتوانند کمر راست کنند.
رکود ادامه دارد
کرونا فصل طلایی گلفروشان و تولیدکنندگان گل را در حالی از بین برده که این صنف بهزودی به یکی از دورههای زمانی رکود سنتی خود وارد میشود؛ «ماه مبارک رمضان». گلفروشان در برخی ماههای سال رکودی سنتی و هرساله را تجربه میکنند، برگزار نشدن مجالس جشن و شادی درماههای رمضان، محرم و صفر فروش گل را در این ماهها بسیار کاهش میدهد و این روال امسال نیز همچون سالهای گذشته ادامه خواهد داشت.رئیس اتحادیه فروشندگان گل تهران میگوید: ما نه تنها ماه رمضان را در پیش داریم که فصل کسادی کار در صنف گلفروشان است، بلکه در شرایطی هستیم که ادامه شیوع ویروس کرونا و تداوم شرایط اضطراری درکشور موجب شده کسی حتی برای مراسم عزاداری هم گل سفارش ندهد. تا زمانی که جشنها و مراسم تولد و عروسی و عزا به راه نیفتد نمیتوان به رونق کار گلفروشیها امید چندانی داشت.
آنلاینها کمتر آسیب دیدند
کسب و کارهای آنلاین هم از ویروس کرونا آسیب کمی ندیدهاند، اما در مقام مقایسه خسارتشان از کسب وکارهای فیزیکی کمتر بود. برخی گل فروشیهای آنلاین در این شرایط شاهد رشد سفارش مشتریان علاقهمند به خرید اینترنتی گل بودند. مدیر یکی از گلفروشیهای آنلاین میگوید: با توجه به اهمیت در خانه ماندن برای شکستن زنجیره انتقال ویروس کرونا و ناشناخته بودن این ویروس در روزهای انتهایی بهمن ماه، ابتدا تصمیم به متوقف کردن ارائه خدمات گرفتیم، اما در ادامه با تدوین ساختاری بهداشتی، برای تامین سلامت کارمندان و مشتریان، کارمان را ادامه دادیم. به این شکل که به جای دعوت افراد برای حضور در گلفروشی، عکس گلها و گیاهان را با توضیحات کامل مانند سایز نوع، روش نگهداری، در وبسایت قرار دادیم تا انتخاب برای مشتریان راحتتر باشد. بر این مبنا تمام گلها و گیاهان را در یک زنجیره استاندارد و بهداشتی تا منزل مشتریانمان حمل میکنیم. مالک این سایت گلفروشی آنلاین میگوید: در اسفندماه رشد ۷۵درصدی را در کسبوکارش تجربه کرده است.