ملخ‌صحرایی مهمان‌ناخوانده اراضی‌کشاورزی چابهار

به گزارش ایرنا، براساس نظر کارشناسان جهادکشاورزی پوشش گیاهی مناسب و سبز، بارش‌های خوب، آب و هوای مناسب، بافت خاک نرم و مناسب باعث شده ملخ صحرایی بتواند در مناطقی که فرود آمده مستقر و به جفتگیری و تخم ریزی بپردازد.هجوم ملخ‌ها به استان  سیستان و بلوچستان بویژه مناطق چابهار و دشتیاری و سایر نقاط کشور با سیل و بارندگی‌ها همزمان شد که در صورت عدم مقابله با این آفت مخرب کشاورزی پوشش گیاهی منطقه بیش از پیش از بین می‌رود.در مجموع می‌توان گفت ملخ‌ها به چند دسته تقسیم می‌شوند که ملخ‌های بومی که جز آفات عمومی محسوب شده و مبارزه با آنها بر عهده جهاد کشاورزی هر شهرستان است.ملخ‌های مهاجر به ملخ صحرایی مشهور و کنترل آنها یک پروسه ملی، بین‌المللی و منطقه‌ای دارد.با نگاهی به عملیات مبارزه ۳۰ ساله ملخ‌های بومی و ملخ‌های مهاجر چنین استنباط می‌شود که هر ساله به طور متوسط ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار هکتار مبارزه با ملخ‌های بومی در کشور صورت گرفته است.این میزان مبارزه بیشتر در مناطق کانونی، کوهپایه‌ها و ارتفاعات انجام شده و چنانچه عملیات کنترل ملخ‌ها در مناطق کانونی انجام نشود بدون شک این سطح مبارزه می‌تواند تا پنج برابر افزایش داشته باشد.علاوه‌بر انواع ملخ‌های بومی باید به امر دیده بانی و پیش آگاهی از وضعیت ملخ صحرایی اهمیت بیشتری داده شود چراکه اهمیت تخریب‌های این آفت جهانی بر هیچکس پوشیده نیست.

ایران از ۲ جبهه جنوب و جنوب شرقی از عربستان، عمان، قطر، امارات متحده، کویت، هند و پاکستان همیشه مورد تهدید این آفت بوده و همچنین در برخی از مناطق جنوبی کشور از جمله جازموریان، چابهار و ایرانشهر این آفت در چند سال اخیر پس از ورود به کشور تخم‌ریزی کرده و بصورت انفرادی زیست می‌کنند و در صورت مساعد بودن شرایط آب و هوایی افزایش تراکم پیدا خواهند کرد.به عنوان مثال اگر بخواهیم میزان خسارت ملخ صحرایی را به تصویر بکشیم، هر ملخ صحرایی می‌تواند هم ‌وزن خودش یعنی ۲ گرم در روز غذا بخورد.هر کیلومتر مربع از دسته پروازی متراکم می‌تواند شامل ۵۰ میلیون ملخ باشد که روزانه قادرند ۱۰۰ تن از پوشش گیاهی را از بین ببرند. دسته پروازی بسیار بزرگ می تواند هزار کیلومتر مربع را پوشش دهد و قادر است روزانه ۱۰۰ هزار تن پوشش گیاهی را به مصرف برساند.ملخ صحرایی می‌تواند ۶ تا ۲۰ ساعت بدون وقفه با سرعت وزش باد ۱۲ تا ۱۲۰ کیلومتر برساعت پرواز کند.ارتفاع پرواز دستجات ملخ صحرایی از ۱۰۰ تا هزار متر گزارش شده و در روزهای آفتابی و گرم این ارتفاع افزایش می‌یابد.نسل اول ملخ صحرایی در دو سال اخیر در مرز بین یمن، عربستان و عمان مشاهده شده و به دلیل عدم مبارزه با ملخ در مرحله پوره، در مناطق ذکر شده بویژه در یمن افزایش پیدا کرد.

خشک شدن پوشش گیاهی و مهاجرت ملخ‌های بالدار از مناطق ذکر شده به سمت مناطق داخلی عربستان و مناطق شمالی و بخش‌هایی از امارات متحده عربی شده و خشک شدن پوشش گیاهی، بالا بودن تراکم آفت در نسل دوم و شروع مبارزه باعث حرکت ملخ‌های بالدار بر اساس جریان وزش باد به سمت شمال و ورود آن به مناطق جنوبی ایران شده است.نخستین دسته پروازی ملخ صحرایی به بندر نخیلو استان هرمزگان نهم بهمن ۹۷ گزارش شد. بدنبال این گزارش، ملخ‌های انفرادی در استان‌های بوشهر، فارس، خوزستان، جنوب کرمان و شرق هرمزگان با تراکم پائین در اوایل سال گذشته ۱۳۹۸ مشاهده شدند.بعد از این موارد ستاد مبارزه با ملخ در ستاد سازمان حفظ نباتات، ستاد استان‌ها، شهرستان‌ها و تشکیل تیم‌های ردیابی و مبارزه در تمامی نقاط آلوده  فعال شدند و نسبت به ردیابی، دیده بانی و مبارزه با کمک دستگاه ایلوکاست ۳ دیده بانی از ملخ‌های صحرایی آغاز شد.ارسال سموم، ادوات و تجهیزات سمپاشی به استان‌های آلوده، دستگاه سمپاش یو ال وی پاش پشت وانتی، سه عدد تانکر آب، سم دلتامترین، اعزام تیم‌های مبارزه برای همکاری و پشتیبانی عملیات مبارزه در بندر نخیلو، استان‌های سیستان و بلوچستان و جنوب کرمان، حضور فعال مدیران ستادی در مناطق آلوده، بررسی موانع و مشکلات موجود در جهت انجام هر چه بهتر عملیات ردیابی و مبارزه با ملخ صحرایی، اعزام مدیران و کارشناسان ستادی ملخ به استان‌های هدف برای بررسی وضعیت، نظارت و هدایت عملیات ردیابی، آموزش نحوه مبارزه ردیابی ملخ صحرایی و ارسال گزارش‌های دیده بانی و مبارزه با ملخ صحرایی به مرکز فائو سازمان ملل از جمله اقدامات خوب وزارت جهاد کشاورزی برای مبارزه با ملخ صحرایی در یک سال اخیر بوده است.

مدیرجهادکشاورزی چابهار در این باره گفت: رصد پوره ملخ صحرایی در نقاط مختلف این شهرستان در حال انجام است و تاکنون حدود ۴۰ هزار هکتار دیدبانی ملخ صحرایی انجام و در ۲ هزار و۳۳۰ هکتار مبارزه انجام شده است.
نورالدین میرلاشاری افزود: از آبان سال گذشته تاکنون بیش‌از ۲ هزار و ۶۶۵ هکتار از مراتع چابهار علیه آفت ملخ صحرایی مهاجر سمپاشی شده است.وی بیان کرد: از این سطح هزار و ۵۱۰ هکتار مبارزه علیه ملخ صحرایی بالدار و هزار و ۱۶۵ هکتار علیه پوره ملخ سمپاشی شده است.مدیر جهاد کشاورزی چابهار به خروج پوره در اکثر مناطقی که ملخ بالغ مشاهده شده اشاره کرد و افزود: احتمال ورود مجدد دستجات پروازی ملخ صحرایی وجود دارد و در صورت عدم موفقیت در کنترل پوره و دستجات پروازی ورودی احتمال دارد خیلی از شهرستان‌های دیگر هم مورد هجوم ملخ صحرایی قرار گیرند.این مسئول عنوان کرد: ملخ‌های صحرایی تهدیدی جدی مزارع کشاورزی هستند و امنیت اقتصادی و غذایی را در مدت کوتاهی تهدید می‌کنند.میرلاشاری گفت:ملخ صحرایی هنوز به سطح مزارع کشاورزی سطح چابهار و استان سیستان و بلوچستان نرسیده و در همان بدو ورود در مراتع در حال مهار هستند.
وی هجوم ملخ‌های کامل و بالغ صحرایی در نقاط مختلف چابهار و دشتیاری سبب شده تا نیروها اعزام و اقدام به کنترل کنند تا به اراضی کشاورزی نرسند چون آن زمان خسارت‌ها سنگین خواهد بود.

مدیرجهاد کشاورزی چابهار بیان کرد: مبارزه با ملخ صحرایی مهم است و فعالیت‌ها در این زمینه به دفتر FAO سازمان ملل متحد(خواروبار جهانی) توسط دستگاه ایلوکاست ۳ ارسال می‌شود.وی ادامه داد: این ملخ‌ها از سمت کشورهای حوزه خلیج فارس بویژه عمان، عربستان و امارات به ایران و استان سیستان و بلوچستان وارد شده‌اند. با توجه به بارندگی‌های اخیر شاهد هجوم این ملخ‌ها بوده‌ایم و مرتب گزارشات لازم را به سازمان خواروبار جهانی (FAO) که مسوولیت دریافت اطلاعات، جمع بندی و اطلاع رسانی از وضعیت ملخ صحرایی در دنیا را عهده دار است ارسال می‌شود.میرلاشاری تصریح کرد: هر ملخ صحرایی روزانه به اندازه وزن خودش تغذیه میکند و در مواقع هجوم به صورت دسته جمعی تعداد آنها به میلیون‌ها ملخ می‌رسد.وی به تفاوت این نوع ملخ با سایر آفات اشاره کرد و گفت:مناطق تولید مثل آنها غیرقابل دسترس و سخت گذر است و مدیریت تلفیقی آن نسبت به سایر آفات مشکل تر و برخی از آنها به علت بزرگ بودنشان برای مردم ترسناک هستند.مدیر جهادکشاورزی چابهار بیان کرد: ملخ صحرایی قادر به تغییر در رفتار، جثه، رنگ و فیزیولوژی خود است و در چابهار و دشتیاری بیش‌از ۱۵ هزار هکتار زمین قابل کشت کشاورزی وجود دارد که درآمد حدود ۲۴ هزار نفر از مردم این شهرستان‌ها به کشاورزی وابسته است.
به گفته رییس سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان سطح مبارزه با ملخ صحرایی در این استان از پنجم آبان سال گذشته تاکنون به ۶۳ هزار و ۲۴۵ هکتار رسیده است.غلام حیدر زورقی تصریح کرد: بیشترین سطح مبارزه با ملخ صحرایی این مدت با ۳۵ هزار و ۸۱۳ هکتار به ملخ بالدار و ۲۷ هزار و ۴۳۲ هکتار به پوره ملخ اختصاص داشته است.وی ادامه داد: شهرستان‌های سرباز با ۶ هزار و ۶۴۲ هکتار، قصرقند با پنج هزار و۹۰۰ هکتار، ‌ نیکشهر با هشت هزار و ۸۷۰ هکتار و کنارک با ۱۱ هزار و یک هکتار بیشترین سطح مبارزه با ملخ صحرایی در سیستان و بلوچستان را تشکیل می‌دهند.