گروه جامعه:وزیر بهداشت با بیان اینکه باید بدانیم کرونا ویروسی بسیار پیچیده است و بشریت باید مدتها با آن دست و پنجه نرم کند، گفت: باید خودمان را برای یک راه پر سنگلاخ و پیچیده آماده کنیم. سعید نمکی وزیر بهداشت در نشست کمیته علمی کشوری بیماری کرونا با اشاره به چند وجهی بودن عامل بیماریزایی کرونا، گفت: باید ابعاد مختلف سیاسی، فرهنگی و اجتماعی آن را مورد توجه قرار دهیم و نباید فقط از متخصصان رشتههای مرتبط استفاده کنیم بلکه باید از متخصصان بینبخشی نیز استفاده شود.وی ادامه داد:خواهش بنده این بود که از همه دانشگاههای علوم پزشکی بخواهیم تا افراد متخصص را پیدا کنند و در بین آنها دو تا سه نفر را در سطح کلان مناطق به صورت تیم ایجاد کنیم تا بتوانیم موضوع را مورد بررسی قرار دهیم؛در نتیجه باید پارلمانی از علمای رشتههای مختلف در کنترل و مدیریت بیماری در کشور داشته باشیم که البته متأسفانه این کار با سرعت لازم پیش نرفت.وزیر بهداشت با بیان اینکه باید بدانیم ویروس کرونا ویروسی بسیار پیچیده است و بشریت باید مدتها با آن دست و پنجه نرم کند، گفت: باید خودمان را برای یک راه پر سنگلاخ و پیچیده آماده کنیم؛ در نتیجه هر کس ادعا کند ویروس را خوب شناخته، درمان بیماری را خوب یافته و نیز هر کس ادعا کند مدل اپیدمیولوژی او بهترین مدل و به بهترین مدل بیماری و درمان رسیده است، نشانه دانشمندی نیست بلکه نشانه نوعی توهم بوده؛ چرا که این ویروس به مراتب پیچیدهتر است.وزیر بهداشت با بیان اینکه هر چه درباره ویروس کرونا مانند تغییرات دارویی مؤثر، پروتکلهای درمانی و مدلهای اپیدمیولوژی میگوییم باید آن را به صورت احتمالاً و اینکه تا به امروز دست به آن پیدا کردهایم، مطرح کنیم و حتی در مورد واکسن نیز باید این طور باشد،گفت: اولین تقاضای بنده از این تیم دانشمند این است که ضمن یافتههای خود در استانهای مختلف هرگز فکر نکنیم که این یافته آخرین، بهترین و ماندگارترین روش است؛ در نتیجه از دوستانم میخواهم که با قطعیت درباره این ویروس در هیچ جا صحبت نکنند که مثلاً دارویی را پیدا کردهایم؛ چرا که این حرفها عالمانه و حکیمانه نیست.
نمکی با اشاره به اینکه ایران اقلیم پهناوری بوده و در این اقلیم پهناور تفاوتهایی در مدلهای بیماریها در استانهای مختلف وجود دارد، گفت: رفتارهای اجتماعی، رفتارهای تغذیهای و دانایی و نادانیها در خصوص بیماریها متفاوت است؛ در نتیجه در هر استان و سرزمین باید مبتنی بر واقعیتهای فرهنگی آن منطقه باشد.
وی اضافه کرد: تردید ندارم که واکنشهای متفاوتی نسبت به این ویروس و پروتکلهای درمانی وجود دارد و دستاوردهای این کمیته علمی به ما کمک میکند که برای هر بیماری، رفتار فردی و اجتماعی و اقتصادی مناسب با شیوه مقابله آن را انتخاب کنیم و باید رفتارهای مختلفی برای انسانها داشته باشیم و این موضوع کاملا متفاوت است.وزیر بهداشت با اشاره به اینکه شما باید بدانید نحوه مقابله با این ویروس مربوط به یک رشته نیست، خاطرنشان کرد: باید این کار یک کار تیمی است و بدون کار مشترک تیمی امکان مدیرت بیماری وجود ندارد. از روزهای ابتدایی شیوع کرونا بیماری دو فاز داشت؛ یک فاز ناشی از برخورد ویروس و فاز دیگر ناشی از برخورد سیستم ایمنی بدن؛ در نتیجه ممکن است همکاری نسبت به یک پروتکل درمانی به نتایج مطلوب رسیده باشد اما به محض اینکه به عنوان پروتکل آن را اعلام میکنیم مجموعه نسخههای سنگین روانه میشود؛ در نتیجه از همکاران خود در استانها خواهش میکنم این موضوعات را به ستاد مرکز منتقل کنند تا درباره آن برنامهریزی کنیم.
نمکی با تأکید بر اینکه باید به موضوع موتاسیون (جهش) توجه کنیم، بیان داشت: همکاران بنده در استانها باید نمونههای استانی را کنترل کنند و اینکه آیا همین ویروس ووهان است یا تغییر میکند و باید بدانیم خودمان را با چه شرایطی در پاییز و زمستان آماده کنیم و اینکه بدانیم ویروس به سمت خاموشی میرود یا به سمت چموشی.
باید به طب گیاهی و سنتی توجه کنیم
وی با بیان اینکه نباید در سیاه چالهای بیفتیم که از پیش آن را ندیدهایم، یادآور شد: حق نداریم چنین خطایی داشته باشیم و باید اولین تغییر را گزارش دهیم و ممکن است که با تغییر جدید نیاز باشد تصمیمات سنگین ملی بگیرم؛ ضمن اینکه باید طب گیاهی و سنتی را جدی بگیریم؛ البته نباید خود را دست عطاریها و شارلانیسیم این بدهیم و نیز نباید این بحث علمی (طب گیاهی) را کتمان کنیم.وزیر بهداشت افزود: چرا که این طب به کمک درمان در تمام دنیا آمده است؛ در نتیجه خواهش میکنم همکاران طب سنتی و گیاهی را در کنار خود داشته باشید؛ ضمن اینکه باید مدلهای بیماری را در استانها دنبال کنیم و این که چقدر میتوانیم افراد را ایزوله کنیم.نمکی با اشاره به اهمیت توجه به موضوع واکسیناسیون کودکان، افزود: همکاران بنده باید کمک کنند تا مردم به ویژه زنان باردار و کودکانی که برای واکسن مراجعه میکنند بدانند که به مرکزی که مراجعه میکنند از نظر کرونا ایمن بوده و به کدام مرکز برای دریافت خدمات مراجعه کنند.وزیر بهداشت با اشاره به توجه به موضوع تأثیرات کرونا بر بیماریهای واگیردار، خاطرنشان کرد: ما توانستیم با واکسیناسیون 6 بیماری مسری را در کشور مهار کنیم و اگر به این موضوع توجه نکنیم در آینده به سیاه چاله بیماریهای واگیردار دیگر خواهیم افتاد؛ ضمن اینکه باید به تأثیر کرونا بر بیماریهای غیرواگیر نیز توجه کنیم و این کمیته باید این موضوع را دنبال کند و اینکه در هر استان تأثیر کرونا بر بیماریهای غیرواگیر را به حداقل برسانیم.
در آینده با تخریب بهداشت روان مردم روبرو هستیم
نمکی با اشاره به تأثیرات کرونا بر بهداشت روان افراد جامعه، ابراز داشت: باید بررسی کنیم که چقدر کرونا بر بهداشت روان مردم استانها اثر گذاشته؛ در نتیجه باید برای ناهنجاریهای روحی که در آینده شکل خواهد گرفت برنامه داشته باشیم؛ چرا که ما در آینده پدیده تخریب بهداشت روان که در اثر ایزولاسیون ایجاد شده را خواهیم شد و باید برای بهداشت روان پریشان مردم راهیابی کنیم.وی با اشاره به ضرورت توجه به ارتباط معیشت مردم و سلامت، افزود: باید بررسی کنیم چگونه میتوانیم معیشت و اقتصاد را کنار هم مدیریت کنیم.وزیر بهداشت با اشاره به در پیش بودن ماه محرم، تصریح کرد: ما با این عشق بزرگ شدهایم و باید فکر کنیم که امسال چگونه باید محرم را برگزار کنیم که سلامت مردم به عنوان یک الویت مطرح شود و هم مردم بتوانند احترام امام حسین (ع) را داشته باشند و باید راهکار بدهیم که چگونه سلامت را با اعتقادات و عواطف مردمی عجین کنیم تا کمترین آسیب را در سلامت داشته باشیم.
از کشورهای مدعی ساخت واکسن عقب نیستیم
نمکی با تأکید بر داشتن تعامل و ارتباط جهانی و تبادلات علمی در خصوص ویروس کرونا، یادآور شد: در گوشه و کنار کشور در خصوص واکسن در حال کار هستیم. امروز فقط میتوانم بگویم که در گوشه و کنار کشور در ساخت واکسن از بسیاری کشورها که در دنیا مدعی تولید واکسن هستند عقب نیستیم؛ البته این موضوع وجود دارد که اولاً واکسن چقدر میتواند روی ویروس کرونا مؤثر باشد؛ موضوع دیگر اینکه این ویروس چقدر میتواند استمرار داشته باشد؛ یعنی سالی چند بار از آن استفاده کنیم اما هیچکس در این خصوص چیزی نمیداند و این را واقعا نمیدانیم این واکسن چقدر تأثیرگذار است و هیچکس در دنیا نتوانسته است برای این ویروس جواب قانعکنندهای بدهد.وی متذکر شد:نمیدانیم اگر واکسنی درست شود چقدر میتواند ایمنی بدهد و مهمتر اینکه ایمنی چقدر پایدار است؛ برای نمونه واکسن آنفلوآنزا میتواند 32 تا 40 درصد ایمنی بخشی داشته باشد؛ اما آنچه میدانیم این است که این واکسن(کرونا) به درد امسال ما نمیخورد و در جاهای دیگر دنیا نیز میدانیم که طرح این موضوع خالی از واقعیت است؛ در هیچ جای دنیا یک یا دو نفر واکسن نمیسازند و این یک کار تیمی است و امیدواریم انشاءالله بتوانیم به عنوان یک کشور در ساخت یک واکسن اعلام وجود کنیم.