گروه جامعه: عضو شورای راهبردی جمعیت گفت: در سوئیس مادران میتوانند تا ۳ سال از مرخصی با حقوق استفاده کنند اما ما هنوز نتوانستیم مرخصی بدون حقوق مادران را جا بیندازیم! به مادران کارگر اعلام میشود که تنها ۱۰ روز پس از زایمان باید در محل کار خود حاضر شوند!دکتر فرشته روح افزا با تاکید بر نقش پررنگ صدا و سیما در اصلاح باورهای نادرست جمعیتی مردم اظهار کرد: صدا و سیما بحث جمعیت را در قالب گفتوگو و سخنرانی مطرح میکند اما در قالبهای دیگر به آن نپرداخته است؛ ما شاهد بودهایم که در هنگام پخش سریالهای پرمخاطب تلویزیون، خیابانها خلوت میشود، این نشان از تأثیر این سازمان بر روی اقشار مختلف مردم دارد.وی ادامه داد: صدا و سیما واقعاً لازم است به طور جدی به بحث جمعیت ورود کند؛ در حال حاضر این سازمان عملکرد ضعیفی در این رابطه دارد؛ تلویزیون چقدر لذتهای فرزندآوری را به مردم نشان داده است؟ یا اینکه چقدر به معضلات خانوادههای تک فرزند پرداخته است؟ تاکنون چند سریال به این محور پرداختهاند؟! اینکه مردم را تشویق به فرزندآوری کنیم به تنهایی کافی نیست باید پیش از آن بسترهای فرهنگی مناسبی را ایجاد کنیم؛ فرهنگ و اقتصاد باید در موازات هم رشد کند تا مسئله جمعیت اصلاح شود.عضو شورای راهبردی جمعیت تصریح کرد: در کتابهای روانشناسی در مورد تاثیرات روحی و روانی مادر شدن تاکید شده که فرزندآوری بیش از آنکه به فرزند مربوط باشد، به مادران از نظر روحی، روانی و جسمی کمک میکند؛ این بحثها در جامعه ما و از تریبون صدا و سیما مطرح نشده است در حالی که در مورد روابط خارج از ازدواج و دوستیهای نامتعارف، دهها فیلم و سریال ساخته شده است! با مضمون آرامش مادر شدن و تأثیرات آن بر زندگی والدین هنوز فیلم اثرگذاری ساخته نشده است؛ حمایتهای مادران همیشه مادی نیست و میتواند با چنین شیوههایی صورت بگیرد، خیلی از خانمها حاضرند یک خانه گرم، صمیمی و عاطفی داشته باشند ولو اینکه از همه امکانات مادی برخوردار نباشند.
روح افزا افزود: نرخ رشد جمعیت در حال حاضر زیر یک درصد است و در 30 سال آینده جمعیت کشور به 30 میلیون نفر خواهد رسید که از این جمعیت، 15 میلیون نفر سالمند و 15 میلیون نفر جوان و کودک خواهند بود؛ در آن صورت ما حتی برای محافظت از مرزهای سرزمینمان مشکل خواهیم داشت؛ بحث جمعیت تنها محدود به ابعاد فرهنگی و اقتصادی نمیشود و فاکتورهای دیگری را نیز شامل میشود.این استاد دانشگاه با تاکید بر بُعد فرهنگی مقوله فرزندآوری خاطرنشان کرد: اگر به سایت ثبت احوال مراجعه کنیم، برای مثال میتوانیم آمار ازدواج شمیرانات را با شهرری مقایسه کنیم؛ در شمال تهران تمایل ازدواج و به تبع آن فرزندآوری کمتر است! آمار ثبتاحوال نشان میدهد که از سن 15 تا 29 سال حدود 19 میلیون و 900 هزار جوان در انتظار ازدواج داریم البته در حال حاضر تا سنین 40 سالگی هم در انتظار ازدواج هستند؛ بر این اساس، سیاستهای جمعیتی کشور نباید اصطلاحاً بر روی باد حرکت کند! و باید بر این معضل، چارهای اندیشیده شود؛ همه نهادها و سازمانها باید برای ایجاد فرهنگ درست، دست به کار شوند.معاون فرهنگی اجتماعی اسبق زنان در شورایعالی انقلاب فرهنگی متذکر شد: بعد از تذکرهای جمعیتی مقام معظم رهبری، برای آنکه اهمیت موضوع جمعیت مشخص شود به سراغ سیاستهای تشویقی دیگر کشورهای دنیا رفتیم؛ در این کشورها، اقدامات بسیار جدی برای تشویق خانوادهها به فرزندآوری صورت گرفته است؛ برای مثال، در رابطه با اشتغال زنان، در حال حاضر در کشور ما فرزندآوری مادران تقریباً منجر به از دست دادن شغل آنها میشود! در حالی که در کشورهای دیگر اینطور نیست؛ در سوئیس مادران میتوانند تا 3 سال از مرخصی با حقوق استفاده کنند! ما هنوز نتوانستیم مرخصی بدون حقوق مادران را جا بیندازیم! در کارخانهها به زنان کارگر اعلام میشود که تنها 10 روز پس از زایمان باید در محل کار خود حاضر شوند!
وی افزود: استقرار زمینههای فرهنگی در موضوع جمعیت به یکسری پیشنیاز احتیاج دارد؛ این پیشنیازها به سیاستهای دولت، مجلس و قوه قضائیه مربوط میشود؛ قوه قضائیه باید حقوق مادران را به رسمیت بشناسد و دولت باید این حقوق را به مادران بدهد؛ نمونه دیگر، بیمه زنان خانهدار است؛ در دیگر کشورهای دنیا بیمه زنان خانهدار در صورت تولد فرزندان یا در دوران بیکاری، افزایش مییابد و حتی هزینه مهدکودک به خانوادهها پرداخت میشود!روح افزا خاطرنشان کرد: البته نباید نقش مهم آموزش و پرورش و وزارت ورزش و جوانان را در این رابطه دست کم بگیریم، اینها حلقههای مفقوده موضوع جمعیت هستند؛ مثلاً یکی از دغدغههای والدین این است که فرزندانشان را در محیط مناسبی تربیت کنند، طبق قانون اساسی، هزینه تحصیلات و مدرسه برای فرزندان رایگان است اما مدارس غیرانتفاعی این قانون را نقض کردهاند؛ چقدر به این موضوع پرداخته شده است؟ از طرف دیگر وزارت بهداشت را داریم که حتی هنوز از تبلیغ روشهای پیشگیری از باروری دست برنمیدارد! و به غلط در مورد وازکتومی و توبکتومی بیان میشود که اینها عملهای بازگشتپذیر هستند!وی افزود: مدل غربی به ما میگوید خانمها باید مستقل بوده و اشتغال داشته باشند و بیشتر به خودشان برسند! این سبک زندگی منجر به کاهش ازدواج، تک فرزندی و تأثیرات سوء آن میشود! از طرفی تنهایی کودکان در آینده منجر به آسیبهای روانی در شخصیت آنها میشود؛ حضور اعضای خانواده در کنار هم در میانسالی و سالمندی، نسخههای غربی همچون خانه سالمندان را خود به خود باطل میکند.عضو شورای راهبردی جمعیت تصریح کرد: جمعیت یک پازل گسترده است و بیشتر وزارتخانههای کشور را با خود درگیر میکند؛ وزارت جوانان، بهداشت، ارشاد و آموزش و پرورش از این جملهاند؛ متأسفانه ما از غلطهای کشورهای غربی تقلید میکنیم اما در موضوعاتی مثل سیاستهای تشویقی فرزندآوری که در آن موفق بودند، نمونهبرداری نمیکنیم! کشورهای دیگر حتی ساختار خانه سالمندان را تغییر داده و سعی در کم کردن آنها دارند و بیشتر از حمایتهای عاطفی استفاده میکنند؛ سالمندان باید در کنار نوهها و فرزندانشان باشند؛ ما مقلد غلط شدهایم و از موارد مثبتی که در سطح جهان اتفاق افتاده، الگو نمیگیریم.