CNN: پنج دلیل مخالفان ناراضی از توافق با ایران

ایران و جامعه بین المللی برای نخستین بار در ۳۴ سال گذشته یک یک توافقنامه دست یافته‌اند که مي‌تواند گامی در جهت بهبود روابط تهران- واشنگتن باشد اما چرا برخی گروه‌ها از این توافق تا این اندازه ناراحتند؟ دلایل این نگرانی فراتر از فاکتورهایی مانند اسرائیل و اعراب و تندرو‌ها در کنگره آمریکاست. آنچه در زیر مي‌آید پنج دلیلی است که به گزارش سی ان ان مي‌تواند موجب نارضایتی برخی گروه‌ها از این توافقنامه باشد:

۱) مساله ایران است
این توافقنامه پس از آن به دست آمد که چهره ای میانه رو در انتخابات ریاست جمهوری ایران به پیروزی رسید. حسن روحانی برای نخستین بار در تاریخ جمهوری اسلامی در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل، به عنوان یک مقام عالی ایران با رئیس جمهور آمریکا تلفنی گفت و کرد. سپس تلاش‌هاي علنی و غیر علنی نتیجه مذاکرات ژنو ۳ را رقم زد که در آن توافقنامه ای بین ایران و گروه ۱+۵ امضاء شد.

آنهایی که مخالف این توافقنامه هستند، دلیل ساده ای دارند. آنها ایران را دوست ندارند. سناتور جو لیبرمن، سناتور سابق آمریکایی بر این باور است که ایران دشمن آمریکاست و سابقه تاریخی میزان خصومت ایران با آمریکا را نشان مي‌دهد. او که از حامیان سرسخت اسرائیل است ادعا مي‌کند تجربه نشان داده که ایران به قراردادها پایبند نمي‌ماند. این در حالی است که نخست‌وزیر اسرائیل نیز این توافقنامه را اشتباهی تاریخی توصیف مي‌کند. تونی بلینکن، مشاور معاون امنیت ملی آمریکا ادعا مي‌کند که اسرائیل حق دارد نگران باشد. چرا که ایران هسته‌ای، موجودیت اسرائیل را تهدید مي‌کند. اما اوباما به سهم خود از این قرارداد دفاع کرده و مي‌گوید نمي‌توان در را به روی دیپلماسی بست.

۲) تحریم تحریم ها
در هفت سال گذشته تحریم‌هاي دوجانبه و چندجانبه ای علیه ایران اعمال مي‌شود که صنعت نفت و بانکذاری را نشانه گرفته است. در نتیجه این تحریم ها، درآمد نفتی ایران کاهش یافت و نرخ تورم و بیکاری با شتاب زیادی صعودی شد. اما به موجب توافق اخیر، ایران مي‌تواند به ۷ میلیارد دلار از اموال بلوکه شده خود دست یابد. منتقدان مي‌گویند این توافقنامه متوازن نیست، چرا که آنچه که از ایران دریافت مي‌شود با لغو تحریم‌هاي ارایه شده، همخوانی ندارد. برخی نیز توافق مقدماتی با ایران را یک اشتباه خوانده و مي‌گویند به عقب برگرداندن لغو تحریم‌ها بسیار دشوار است. به این ترتیب به نظر مي‌رسد نظام اعمال تحریم‌ها نیز دچار تحریم شده است. تحریم هایی که لغو آنها از روی نظام تحریم‌ها کارآسانی نخواهد بود.

۳) مشروعیت بخشیدن به اهداف هسته‌ای ایران
ایران تاکید دارد در برنامه‌هاي هسته‌ای خود اهداف صلح جویانه را دنبال مي‌کند. در عین حال این قرارداد به ایران اجازه مي‌دهد عملیات غنی سازی را با خلوص پایین دنبال کند. در چنین شرایطی نوعی مشروعیت برای اهداف هسته‌ای ایران در نظر گرفته مي‌شود که منتقدان نگران آن هستند.

۴) مشروعیت بخشیدن به نقش محوری ایران در خاورمیانه
تحولات خاورمیانه را نمي‌توان از توافق هسته‌ای اخیر جدا کرد. در حال حاضر بحران سوریه در منطقه ادامه دارد و رقابت شیعه و سنی در خاورمیانه در حال شدت گرفتن است. ایران شیعه از بشار اسد در سوریه حمایت مي‌کند و این درحالی است که عربستان سعودی سنی، معارضان سوری را تجهیز مي‌کند. برخی اعراب در منطقه بر این باورند که با حصول توافق هسته‌ای در ژنو، ایران مي‌تواند نفوذ خود را در منطقه در کشورهایی مانند لبنان و بحرین گسترش دهد. هرچند که مقامات سعودی و دیگر شیخ نشین‌هاي حوزه خلیج فارس در محافل عمومی به طور محتاطانه ای در مورد این توافق ابراز خوش بینی کرده‌اند اما در محافل خصوصی آنها به شدت نگرانند.

۵) دشمن اسرائیل دشمن من است!
این در حالی است که تندروهای آمریکایی که تحت نفوذ لابی اسرائیل قرار دارند بر این باورند که دشمنی ایران با اسرائیل به معنی دشمنی با آمریکاست. آنها مي‌گویند ایران باید برنامه‌هاي هسته‌ای خود را متوقف کند. برخی نیز بر این باورند که اوباما زمان امضاء این توافق را به نحوی تنظیم کرد که کشورهای غربی در تعطیلات آخر هفته باشند و به این ترتیب واکنش‌ها به آن به حداقل برسد. از سوی دیگر اوباما از سوی آنها متهم به استفاده از توافق هسته‌ای با ایران برای منحرف کردن توجه‌ها به طرح «اوباما کر» است.