گروه علمی:محققان سوئدی و انگلیسی راهکار جدیدی را ابداع کردند که بر اساس آن میتوانند ابتلا به آلزایمر را با یک آزمایش خون پیشبینی کنند.به گفته محققان بیماری آلزایمر در اثر تجمع پروتئینهایی در مغز ایجاد میشود که میتوان آثار آنها را در جریان خون مشاهده کرد.بر همین اساس، محققان بر اساس میزان دو پروتئین کلیدی در نمونه خون بیش از ۵۵۰ داوطلب مبتلا به اختلالات جزیی شناختی، مدلهایی را برای ارزیابی خطر ابتلای هریک از این افراد به آلزایمر ارایه کردند. این مدلها امکان پیشبینی پیشرفت آلزایمر در یک بازه زمانی ۴ ساله با دقت ۸۸ درصد را فراهم کرد.در این مدلها از نشانگرهای زیستی موجود در پلاسمای خون استفاده میشود و به همین علت فرآیند کار نسبتا ساده و ارزان قیمت است. به اعتقاد محققان اگر بتوان از این نشانگرهای زیستی برای پیشبینی آلزایمر در گروههای مختلف و بزرگتر استفاده کرد، در نحوه آزمایش و تولید داروهای ضد آلزایمر تحول عظیمی ایجاد خواهد شد.اصطلاح زوال عقل فقط شامل از دستدادن حافظه نیست، بلکه ناهنجاریهای دیگری را در حوزه شناختی از قبیل مهارت زبان، جهتیابی و مسیریابی، تعاملات اجتماعی و مهارتهای برقراری ارتباط نیز شامل میشود.بر اساس مطالعات جدید محققان دانشکده پزشکی بوستون، تعداد مرگ و میر ناشی از زوال عقل سه برابر بیشتر از آماری است که تاکنون تصور میشد. به همین دلیل توجه به این عارضه و روشهای پیشگیری از آن، بیش از پیش احساس میشود.آخرین آمار سازمان جهانی بهداشت در مورد زوال عقل (منتشر شده در تاریخ ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۰)
- زوال عقل سندرمی است که منجر به انحطاط تفکر، حافظه، رفتار و انجام فعالیتهای روزمره میشود.
- گرچه زوال عقل بیشتر در دوران سالمندی عارض میشود، ولی این اختلال یک بخش طبیعی از پیری نیست.
- در حال حاضر حدود ۵۰ میلیون نفر در سراسر جهان به زوال عقل مبتلا هستند و هر ساله نزدیک به ۱۰ میلیون نفر به این آمار افزوده میشود.
- آلزایمر شایعترین نوع زوال عقل است.
- زوال عقل یکی از مهمترین دلایل ناتوانی و وابستگی سالمندان در سراسر جهان است.
- زوال عقل نه تنها تاثیر جسمی، روانی، اجتماعی و اقتصادی بر مبتلایان دارد، بلکه خانواده و جامعه را نیز تحت تاثیر قرار میدهد.
علایم و نشانههای آلزایمر
بسته به پیشرفت بیماری و شرایط بدنی و محیطی هر فرد، علایم و نشانههای بیماری متفاوت است. ولی به طور کلی میتوان علایم آلزایمر و زوال عقل را در سه مرحله مورد بررسی قرار داد.
مرحله اولیه بیماری
در این مرحله معمولا علایم به تدریج نمایان میشوند، گرچه از جانب بیمار و اطرافیان جدی گرفته نمیشوند. مراحل اولیه این بیماری شامل فراموشیهای روزمره، از دست دادن توانایی ردیابی زمان و گمشدن در مکانهای آشناست.
مرحله متوسط
در این مرحله معمولا افراد با نشانههای زیر مواجه میشوند:
فراموشکردن رویدادهای اخیر و نام افراد
گمشدن در خانه
مشکل در مهارتهای ارتباطی
نیاز به کمک افراد برای امور مختلف
تغییر رفتار از جمله سرگردانی و سوالات مکرر
مرحله پیشرفته بیماری
این مرحله معمولا با وابستگی کامل بیمار به افراد شروع میشود و مشکلات حافظه در این مرحله کاملا جدی است و بیمار کاملا کمتحرک میشود. برخی از علایم دیگر عبارتند از :
غافلشدن از زمان و مکان
مشکل در شناختن اطرافیان
مشکل در راهرفتن
تغییرات رفتاری به ویژه پرخاشگری
گزارش کامل این تحقیقات در نشریه Nature Aging منتشر شده است.