زنگ خطر افزایش آمار مسمومیت با قرص برنج

گروه جامعه: قرص برنج تا چندین سال گذشته نام قرصی برای محافظت از مواد خوراکی بود و با ترکیبات غیر ارگانیکش دشمن حشرات و جوندگان بود، به طوریکه می توان گفت راه هر نوع جونده ای را از دل طبیعت و مزارع مسدود می‌کرد.این قرص به دلیل دارا بودن اثربخشی زیاد و قیمت ارزان به عنوان روش تدخینی (کنترل آفات) برای از بین بردن آفات انباری نظیر برنج و سایر غلات در انبارها و منازل مورد استفاده قرار می‌گیرد. متاسفانه برخی افراد به دلیل بی اطلاعی از مضرات این قرص در امر کنترل آفات از آن استفاده کرده که در نهایت  منجر به افزایش مسمومیت و مرگ می‌شود.اگر قرص برنج درمعرض هوای آزاد و رطوبت بیش از اندازه مثل یخچال قرار گیرد از خود یک نوع گاز سمی و خطرناک با نام فسفین تولید می‌کند. این گاز در گام نخست بدن فرد را با یک شوک رو به رو کرده و پس از آن فرد دچار از کار افتادگی قلب، مغز، گوارش و دیگر اندام‌های بدن می‌شود.  چنین مرگ‌هایی را با نام مرگ سلولی می شناسند.

نمک بهترین جایگزین قرص برنج
بهترین راه حل برای جلوگیری از حشره نزدن برنج، حبوبات، غلات و انواع مواد خوراکی های مصرفی و جلوگیری از تکثیر آفات،‌ استفاده از نمک است. نمک فراوان را در ظرف حاوی مواد خوراکی بریزید. نمک به دلیل خاصیت اسیدی که برای حشرات ایجاد می‌کند،  باعث می‌شود تا اقلام خوراکی دیرتر خراب شوند. البته نباید از تاثیر سیر و میخک در جلوگیری از حملات حشرات به ظروف حبوبات غافل شد.  میخک و یا چند حبه سیر را داخل ظرف حبوبات بیاندازید، این روند باعث می‌شود تا  اگر درب ظرف حبوباتتان هم باز بماند، هیچ حشره ای به مواد خوراکی شما صدمه وارد نکند.

واردات قرص برنج از مبادی غیررسمی
طبق آمار ارائه شده توسط پزشکی قانونی، تلفات ناشی از مصرف قرص برنج در سال­ های اخیر بیش از مرگ­ های ناشی از سموم بوده است. دسترسی آسان و آمار بالای مسمومیت منجر شد تا برای کنترل این وضعیت، دسترسی به قرص برنج، آن هم برای عموم ممنوع شود.با توجه به ابلاغیه ممنوعیت خرید، توزیع و ارائه قرص برنج در عطاری‌ها و سم فروشی‌ها ممنوع و مجازات عاملین این امر اما برخی سودجویان آن را از مبادی و شبکه‌های غیررسمی وارد کشور کرده به طوریکه در مراجعه به عطاری‌ها و نیز مراکز غیرقانونی فروش دارو و سموم می‌توان به راحتی و با قیمتی نازل، آن‌ را تهیه کرد.

آمار مسمومیت با قرص برنج سالانه افزایش می‌یابد
علیرضا کشاورز، متخصص داخلی درخصوص افزایش آمار سالانه مسمومیت ناشی از قرص برنج  اظهار کرد: یکی از شایع‌ترین مسمومیت‌هایی که در کشور با بالاترین نرخ خود همچنان می‌تازد مسمومیت ناشی از قرص برنج است.
او افزود: افراد سودجو و فرصت طلب با تغییر شکل و بسته بندی‌های شکیل و خاص، این قرص ها را از کشور‌های همجوار وارد ایران می‌کنند .کشاورز ادامه داد: سازمان پزشکی قانونی کشور طی آمار سالانه خود در سال ۱۳۹۸، تلفات ۹۱۹ نفر را توسط این قرص گزارش کرده که از این تعداد ۵۸۶ نفر را مردان و ۳۳۳ نفر را زنان تشکیل داده اند. متاسفانه تعداد افراد فوت شده به دلیل مصرف این قرص نسبت به سال گذشته با افزایش ۱۱.۴ درصد رو به رو بوده است که از این تعداد استان تهران ۲۲۰، گیلان با ۸۵ و مازندران با ۱۲۲ تلفات، بالاترین آمار مرگ را به دلیل مصرف این قرص ثبت کرده است.این متخصص داخلی بیان کرد: مسمومیت‌های ناشی از مصرف این قرص نیز با کاهش سن رو به رو شده است، به طوریکه می توان گفت این مسمومیت­ ها بیشتر در رده سنی ۲۰ تا ۳۵ سال و به قصد خودکشی بوده است.کشاورز با اشاره به اقدامات پیشگیرانه در خصوص مصرف این قرص خطرناک و کشنده تاکید کرد: باید در جهت افزایش آگاهی عموم افراد خانواده از خطرات این سم و اجتناب از نگهداری قرص برنج در منزل کوشا باشیم. خانواده ها باید برای پیشگیری از آفت­ زدگی برنج، سایر غلات و حبوبات در منزل، بجای قرص برنج از سیر و نمک استفاده کنند.

مشکلات فردی و اجتماعی، دلیلی تلخ برای خودکشی!
ژیلا آهنگرزاده، روان‌شناس بالینی درباره علت مصرف قرص برنج در میان جوانان اظهار کرد: افسردگی، طلاق، مصرف مواد دخانی به خصوص مصرف مشروبات الکلی، مشکلات روان پریشی، مشکلات جسمی صعب العلاج، مسائل اجتماعی و اقتصادی از شایع‌ترین علل خودکشی جوانان با قرص برنج است.او افزود: طبق آمار خودکشی با قرص برنج در زنان کمتر دیده شده و بیشتر به صورت رفتار‌های تهدیدآمیز و جلب توجه اتفاق می‌افتد اما در میان مردان این موضوع کاملا جدی و عامدانه است و بیشتر مواقع منجر به مرگ می‌شود.این روان شناس بالینی ادامه داد: برخی نوجوانان و جوانان کم سال با بهانه‌هایی مانند شرایط خاص روحی و جسمانی، عدم تحمل توانایی‌های عاطفی، دچار چنین مسمومیت‌هایی می شوند؛ بنابراین به خانوده ها توصیه می شود بیشتر از هر زمان دیگر به نوجوانان و جوانان خود اهمیت داده و اگر والدینی از هر موضوعی رنج می برند در کنار فرزند خود آن موضوع را مطرح نکنند، زیرا فکر کردن کودکان در سنین بحرانی به این موضوع ها می تواند آنها را یک قدم به سمت چنین مرگ هایی سوق دهد.در کشورهای توسعه‌یافته با وجود بیشتر بودن نسبی آمار خودکشی نسبت به ایران، موارد مسمومیت و خودکشی با این قرص بسیار محدود است و معدود موارد موجود هم اغلب تصادفی هستند. شاید مهمترین دلیل برای این مطلب قوانین سختگیرانه و محدودیت‌های شدیدی باشد که دسترسی عمومی به این ترکیب کشنده را ناممکن می‌سازد. اما از آن‌جا که بر طبق شواهد، قوانین و نظارت‌های موجود در ایران از بازدارندگی لازم برخوردار نیستند، بنابراین اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی مردم از عواقب دردناک و غیرقابل اجتناب این قرص، موثرترین راه برای کاهش تلفات ناشی از مصرف آن است.