چرا از وام کرونا استقبال نشد؟

گروه اقتصادی: با توجه به تصمیم دولت مبنی بر اعطای تسهیلات بانکی با نرخ سود تعریف شده به بعضی اصنافی که به دلیل شیوع کرونا متضرر شدند اما چرا برخی از این طرح استقبال نکردند؟ براساس اعلام مرکز آمار شیوع ویروس کرونا موجب توقف کامل ۳۸ درصد کسب‌وکارها در اسفند ۹۸ و فروردین ۹۹ شد و درحالی‌که خسارت ماهانه تعطیلات ناشی از کرونا برای واحدهای صنفی بیش از ۲۶ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود تسهیلاتی برای کسب‌وکارهای آسیب دیده از کرونا از سوی دولت در نظر گرفته شد که مورد استقبال اصناف قرار نگرفت.دولت برای پوشش بخشی از ضرر و زیان اصناف از کرونا تصمیم گرفت به آنها تسهیلات بانکی با نرخ سود تعریف شده پرداخت کند. البته این کمک‌ها شامل همه اصناف نمی‌شود و فقط آنها که کسب‌وکارشان تعطیل شده این تسهیلات را دریافت می‌کنند. با این حال همان کسبه‌ای هم که آن را دریافت کردند از کم و کیف آن رضایت ندارند.براساس اعلام مسئولان اتاق اصناف ایران بسیاری ثبت‌نام نکردند و بسیاری دیگر هم در میانه فرآیند دریافت وام با مشکلاتی مواجه شده و این تسهیلات را دریافت نکردند تا جایی که براساس آخرین اطلاعات رسمی، تعداد محدودی این تسهیلات را دریافت کردند.براساس نتایج نظرسنجی از اصناف بزرگ‌ترین عامل‌عدم استقبال از این تسهیلات، «متناسب نبودن میزان تسهیلات با خسارات وارده» بوده است.همچنین درخواست بانک‌ها برای دریافت وثیقه، تاخیر در عملیاتی شدن وعده دولت در پرداخت وام و خصوصا بالابودن سود نرخ این تسهیلات عمده‌ترین دلایل عدم استقبال از تسهیلات دولت برای کسب‌وکارهای آسیب دیده از کرونا عنوان شده است.یکی از فروشندگان درخصوص این تسهیلات گفته: «از آنجا که ۷۰ درصد اصناف مستاجر هستند شاید در این زمان گره کارشان با ۱۰ میلیون تومان باز شود البته با وام‌های با کارمزد کم و بازپرداخت چندساله نه تسهیلات سنگینی که این روز‌ها پرداخت می‌شود.»

حالا مدیرکل دفتر سیاست‌گذاری و توسعه اشتغال وزارت کار درحالی میزان تسهیلات پرداختی به مشاغل مختلف که از وجود ویروس کرونا متضرر شده‌اند را اعلام کرده که به‌نظر می‌رسد در نرخ این تسهیلات مغایرتی وجود دارد.
علاءالدین ازوجی که در یک برنامه تلویزیونی شرکت کرده بود درباره این موضوع گفت: «تسهیلات برای پرداخت کسب‌وکارها در ایام کرونا با همان منابع قبلی است، فقط رویکرد متفاوت شده است. براساس مصوبه ستاد ملی کرونا قبلا ۲۳ هزار میلیارد تومان تصویب شده بود که از منابع بانک‌ها برای کسب‌وکارهای آسیب دیده از کرونا به‌صورت تسهیلات پرداخت شود، اما از آبان‌ماه این تسهیلات به سمت بنگاه‌محوری سوق داده شد.»وی گفت: «برای بخش حمل‌ونقل ریلی و هوایی تسهیلاتی قبلا به کسب‌وکارها پرداخت شده است.همچنین در بخش گردشگری، ورزشی و فرهنگ و هنر نیز تسهیلاتی برای آسیب دوران کرونایی پرداخت می‌شود. البته چارچوب کار شبیه پرداخت تسهیلات قبلی کرونایی است که دستگاه اجرایی مربوطه کسب‌وکارها را معرفی می‌‌کند.»به گفته ازوجی مثلا برای پرداخت تسهیلات در بخش گردشگری، هتل‌ها و بوم‌گردی تصمیم گرفته می‌شود و این تصمیمات مبنای پرداخت تسهیلات در این بخش می‌شود. در بخش حمل و نقل ۳۵۰۰ میلیارد تومان، گردشگری ۲ هزار میلیارد تومان، برای مشاغل ورزشی ۷۰۰ میلیارد تومان و در بخش فرهنگ و هنر ۸/ ۱ هزار میلیارد تومان پرداخت می‌شود.به گفته مدیرکل دفتر سیاست‌گذاری و توسعه اشتغال وزارت کار، برای مجتمع‌های ورزشی حداکثر افراد شاغل در هر بنگاه ۳۰ نفر در نظر گرفته می‌شود که تسهیلات ۴۸۰ میلیارد تومانی در این بخش برای استخرهای شنا و مراکز مشاوره جوانان، باشگاه‌های گلف و اسکی پرداخت می‌شود.

ازوجی در ادامه شیوه دریافت این تسهیلات را نیز عنوان کرد و گفت: «ثبت‌نام برای تسهیلات کرونایی در سامانه کارا و با معرفی دستگاه اجرایی مربوطه انجام می‌‌شود.»وی نرخ تسهیلات کرونایی را ۱۲ درصد و مدت بازپرداخت را ۲ ساله عنوان کرد و گفت: «اطلاعات مشاغل از طریق دستگاه‌های اجرایی جمع‌آوری و به وزارت کار ارائه می‌شود و متقاضی تسهیلات هم در سامانه کارا ثبت‌نام می‌‌کند. این افراد پالایش شده و در نهایت به بانک معرفی می‌شوند.»مدیرکل دفتر سیاست‌گذاری و توسعه اشتغال وزارت کار گفت: «‌تاکنون بیش از ۸ هزار میلیارد تومان تسهیلات از سوی بانک‌ها پرداخت شده است و در بحث بنگاه‌محوری و حمل‌ونقل ۹۰ شرکت بزرگ حمل‌ونقل هوایی و ریلی آسیب دیده شناسایی شده‌اند که ۵۰ هزار شاغل در آنها دیده می‌شود و ۲ هزار میلیارد تومان تسهیلات به این بخش پرداخت شده است.در بخش گردشگری کار شناسایی تازه شروع شده و الان در مرحله ثبت‌نام متقاضیان برای تسهیلات کرونایی قرار داریم.»این مقام مسوول در وزارت کار درحالی نرخ سود تسهیلات اعطایی به مشاغل را ۱۲ درصد عنوان کرده که پیش از این بسیاری از اصناف اعلام کرده بودند تسهیلاتی که دریافت کرده‌اند با نرخ سود ۱۴ وحتی گاهی ۱۶ درصد است و این تسهیلات عملا گرهی از مشکلات آنها را باز نکرده است.رسول جهانگیری رئیس اتاق اصناف اصفهان نیز اخیرا به همین موضوع اشاره کرده و ضمن انتقاد از بالا بودن نرخ سود تسهیلات در نظر گرفته شده برای اصناف عنوان کرده بود اصناف ما در طول چند ماه اخیر کسب‌وکار مناسبی نداشتند که بتوانند این تسهیلات ۱۴ درصدی را آن هم بدون تنفس پرداخت کنند. به همین دلیل این مقام صنفی از دولت درخواست کرده بود حمایت‌های منصفانه‌تری از اصناف صورت بگیرد.