توافق بر سر اولین مأموریت سازمان ملل در لیبی

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، از موافقت دو طرف کشمکش در جنگ داخلی لیبی، با نظارت سازمان ملل بر آتش‌بسی که در ماه اکتبر گذشته برقرار شد، خبر داده است.
دبیرکل سازمان ملل در نامه‌ای که به شورای امنیت نوشته، درخواست کرده است که "امکانات هرچه زودتر فراهم" شود، تا فرصت همکاری طرفین درگیر در جنگ داخلی هدر نرود.
در لیبی دولت مرکزی به ریاست فایز سراج که مقر آن در طرابلس است، در برابر شورشیان مسلح به رهبری ژنرال بازنشسته خلیفه حفتر قرار گرفته است.
ژنرال حفتر، به دنبال شکست در تلاش برای تسلط بر پایتخت طرابلس، نفوذ خود را تاحدی از دست داده اما همچنان نیرومند است و شورشیان پیرو او همچنان بخش بزرگی از شرق و جنوب کشور را در دست دارند. 
هر یک از دو طرف، حامیان بین‌المللی آشکار و پنهانی دارند، که انبوه اسلحه و هزاران پیکارجو به کشور فرستاده‌اند تا به سود یکی از دو طرف وارد کارزار شوند.
اکنون برای اولین بار دو طرف با نظارت نیروهای سازمان ملل بر آتش‌بس موافقت کرده‌اند. نخستین هدف این مأموریت بازگرداندن نظم و امنیت به لیبی است. کنفرانسی که در ژانویه ۲۰۲۰ در برلین برگزار شد، راه را برای رسیدن به این مصالح هموار کرده است.
لزوم موافقت شورای امنیت
اجرای عملی این مأموریت تنها با موافقت شورای امنیت سازمان ملل امکان‌پذیر است. تنها با تأیید اعضای اصلی شورای امنیت است که مأموریت به منابع کافی دسترسی پیدا می‌کند. هنوز روشن نیست کشورهایی مانند روسیه، که مستقیم در این کشمکش درگیر هستند، چه موضعی خواهند گرفت. اما همه کشورها از اهمیت بازگشت صلح و ثبات به لیبی آگاه هستند.
مأموریت نظارت نیروهای سازمان ملل نخست بر مثلث وسیع پیرامون شهر ساحلی سرت، شروع می‌شود و سپس تا جای ممکن گسترش خواهد یافت.
پنج نماینده نیروهای مسلح درگیر که "کمیته نظامی مشترک" خوانده می‌شوند، تأکید کرده‌اند که حفظ امنیت باید با نیروهای بومی باشد، اما ناظران غیرمسلح و بدون اونیفورم بین‌المللی نیز بر آن نظارت خواهند داشت.
گوترش از جامعه بین‌المللی و سازمان‌های منطقه‌ای خواسته است که همه تدارکات را در جهت برقراری آتش‌بسی پایدار در لیبی فراهم کنند. به گفته او تا زمان تدارک ساختارهای مشترک حکومتی، "کمیته نظامی" بر آتش‌بس نظارت می‌کند و نسبت به تخلفات از آن واکنش نشان خواهد داد.  
یکی از مهمترین اهداف تأمین امنیت جاده کمربندی شهر سرت است، که نقطه آغاز مأموریت صلح است. این شهر زادگاه معمر قذافی، رهبر سرنگون‌شده لیبی است که در سال ۲۰۱۶ زیر سلطه هواداران شبکه تروریستی داعش در آمد.
در توافق میان دو طرف، مقرر شده که همه "نیروهای مزدور و شبه‌نظامی" از منطقه پیرامون سرت خارج شوند و برقراری امنیت به نیروهای مشترک پلیس واگذار شود.  
لیبی به دنبال خلئی که پس از مرگ سرهنگ معمر قذافی، دیکتاتور لیبی، در سال ۲۰۱۱ پیش آمد، در آشوب و بحران فرو رفت. کشور از سویی به میدان مبارزه گروه‌های مسلح گوناگون تبدیل شد و از سوی دیگر به مهمترین شاهراه عبور مهاجران و پناهجویان آفریقایی به سوی اروپا.