گروه بينالملل: همزمان با بالا گرفتن تنشها در ترکیه در جریان تحقیقات درباره فساد دولتی، ۱۶ تن از دستگیرشدگان پرونده بزرگ فساد و اختلاس مالی ترکیه تفهیم اتهام شدند و رجب طیب اردوغان، نخست وزیر، هشدار داده که ممکن است بعضی سفرای خارجی را به دلیل 'اقدامهای تحریکآمیز' اخراج کند اما فرانسیس ریکاردونه سفیر آمریکا با انتشار بیانیه ای هرگونه دخالتش در رویدادهای اخیر این کشور را تکذیب کرد.
رسانههای ترکیه گزارش داده بودند که ریکاردونه به بعضی از سفرای اروپایی گفته است که واشنگتن پیشتر به بانک دولتی هالک بنک هشدار داده که روابط مالی با ایران را به دلیل تحریمهای آمریکا علیه این کشور قطع کند. سلیمان اصلان، رئیس این بانک به همراه دو نفر از فرزندان وزرای کابینه آقای اردوغان و تعدادی از مقامهای پلیس از جمله کسانی هستند که در جریان تحقیقات درباره فساد دولتی در ترکیه بازداشت یا متهم شدهاند.
رجب طیب اردوغان در پی اخبار منتشر شده برخی از رسانه های جمعی در باره دست داشتن صریح سفیر آمریکا در رویدادهای اخیر این کشور گفت: اگر سفرای خارجی پا را از گلیم خود فراتر بگذارند، عنصر نامطلوب شناخته و اخراج خواهند شد. اردوغان این مطلب را در فرودگاه سامسون در کناره دریای سیاه، خطاب به هوادارانش که برای استقبال از وی در فرودگاه حاضر شده بودند، عنوان کرد. اردوغان افزود: رویدادهای اخیر که با عملیات بزرگ ارتشا و فساد پلیس استانبول رخ داده است، عملیاتی دارای ابعاد بین المللی و داخلی و علیه دولت آنکاراست.
وی با تاکید بر اینکه دولت آنکارا استوار خواهد ایستاد و دست از مبارزه برنخواهد داشت، گفت: برخی ها نه تنها از تقویت روز افزون حزب حاکم عدالت و توسعه، بلکه از توسعه و پیشرفت ترکیه واهمه دارند و ناراحت هستند. نخست وزیر ترکیه گفت: ˈدر روزهای اخیر حوادث عجیبی رخ ميدهد. برخی سفرا دست به اقدامات تحریک آمیز ميزنند. من از اینجا به آنان هشدار ميدهم اگر پا را از حیطه وظایف تعریف شده خود فراتر بگذارند و وارد حوزه اختیارات دولت ترکیه شوند، ما مجبور نیستیم آنان را در کشورمان نگه داریم. سفیر آمریکا در بیانیه خود مطالب برخی از رسانه های جمعی ترکیه را تحریک آمیز خواند و اعلام کرد که وی به هیچ وجه در رخدادهای اخیر در ترکیه دخالت نکرده است. وی افزود: هیچ کس نباید روابط سیاسی ترکیه و آمریکا را با ادعاهای بی اساس مورد تهدید قرار دهد.
روزنامه ˈینی شفقˈ چاپ ترکیه روز شنبه در مطلبی با عنوان ˈسفیر آمریکا، گورت را از کشور ما گم کنˈ نوشت: در پشت پرده عملیاتی که با محور ˈبانک خلقˈ آغاز و باعث بروز تنش سیاسی در ترکیه شد، آمریکا قرار دارد. پلیس استانبول عملیات بزرگی را در شهر استانبول انجام داد که در آن فرزندان سه نفر از وزرای ترکیه، مدیرعامل هالک بانک ، شهردار منطقه ˈفاتحˈ استانبول، شماری از سرمایه داران و تاجران سرشناس ترکیه به اتهام رشوه خواری و فساد مالی، دستگیر شدند.
این عملیات تزلزل سیاسی جدی در ترکیه ایجاد کرد و دولت آنکارا در واکنش به آنچه تلاش برای ایجاد دولت در درون دولت یاد کرده، نزدیک به 100 نفر از افسران ارشد در پست های کلیدی پلیس را عزل و یا تغییر مکان داد . ادعا ميشود موج این تغییرات بطور گسترده ای به شکلی که وزیران، استانداران و روسای شهربانی های استانها را نیز در بر خواهد گرفت، گسترش یابد. در محافل سیاسی نیز این عملیات را به عنوان درگیری و جنگ قدرت بین ˈجماعت اسلامی گولنˈ و حزب حاکم ˈعدالت و توسعهˈ ارزیابی ميشود. روزنامه ˈینی شفقˈ نوشت: در پشت عملیاتی که دولت رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه را هدف قرار داده و بانک خلق در مرکز آن قرار داشت، آمریکا قرار دارد.
به نوشته این روزنامه، فرانسیس ریکاردونه سفیر آمریکا در آنکارا بتازگی با سفرای کشورهای اتحادیه اروپا در این شهر تشکیل جلسه داده است و در این جلسه عنوان کرده که ˈما از ترکیه خواستیم روابط بانک خلق با ایران را قطع کند که گوش ندادند، آنچه را که اکنون در ترکیه ميبینید، فروپاشی امپراطوری حزب حاکم ترکیه استˈ. این روزنامه افزود: بعد بین المللی عملیات موسوم به ارتشا و فساد که دولت آنکارا را هدف گرفته، با اعترافات سفیر آمریکا در ترکیه افشا شد.
ینی شفق نوشت: با اشاره به پیشینه سفیر آمریکا در مداخله در امور داخلی ترکیه از جمله موضوع واگذاری طرح تامین سامانه دفاع موشکی ترکیه از سوی چین، تظاهرات ˈپارک گزیˈ استانبول، پرونده های موسوم به ارگنه کنˈ و ˈبالیوزˈ که در آن شماری از سران ارتش ترکیه به براندازی دولت آنکارا متهم شده بودند، وی بزودی به وزارت خارجه ترکیه احضار خواهد شد.
این روزنامه اضافه کرد: سخنان ریکاردونه به دنبال دیدار پنجشنبه گذشته وی با ˈکمال قلیچدار اوغلوˈ رهبر حزب مخالف ˈجمهوریخواه خلقˈ در اقامتگاه سفیر آمریکا در آنکارا، ماهیت پشت پرده عملیات ارتشا و فساد در ترکیه را افشا ميکند. ریکاردونه عنوان کرده که در دیدار با قلیچدار اوغلو در باره عملیات ارتشا در استانبول و دیگر موضوعات روز بحث و تبادل نظر کرده است.
وی افزود: ما به دقت افرادی را که در عملیات مقابله با فساد مالی در ترکیه دستگیر شده اند و تحولات مربوط به آن را از نزدیک تعقیب ميکنیم. به نوشته این روزنامه، ریکاردونه با گفتن اینکه مبارزه با فساد موجب تقویت دمکراسی خواهد شد، آشکارا از این عملیات که دولت ترکیه را هدف گرفته، حمایت کرد و این حمایت را ترجیح داد که به واسطه حزب جمهوریخواه خلق نشان دهد.