گروه جامعه: یک روانشناس درباره محدود کردن زنان توسط مردان با عنوان "غیرت" گفت: از منظر روانشناختی غیرت به معنای اظهار نگرانی نسبت به تصرف مال یا همسر یا ملک توسط دیگران، حسی درونی نشات گرفته از عواطف و احساسات و واکنشی طبیعی در برابر دخالتهای نابجای دیگران است این در حالیست که شرایط زندگی از سنت به مدرنیته تغییر کرده؛ زنان با نقشها و حقوق خود اشنا شدهاند و حضور بیشتری در محیطهای اجتماعی برای کار و شغل و ... دارند. زنان زمانی احساس آرامش میکنند که بتوانند به فرد مقابل به عنوان پدر، برادر و همسر اعتماد کنند و بدانند در شرایط سخت حمایت و محبت آنها را خواهند داشت.گوهر یسنا انزانی
با بیان اینکه غیرت اثری فطری است و نه یک خصوصیت زنانه و یا مردانه، اظهار کرد: غیرت یکی از کمالات انسان است، معمولا اولین واژههایی که با شنیدن غیرت به ذهن میرسد "ناموس" و "حریم خانواده" است در حالی که غیرت ابعاد وسیعتری دارد و فرد غیور کسی است که به هرگونه تعرض دیگران نسبت به حریم خصوصی خود واکنش نشان دهد.
این روانشناس با اشاره به اینکه غیرت حساسیتی مثبت و احساس مسئولیت سازنده است، ادامه داد: از منظر روانشناختی غیرت به معنای اظهار نگرانی نسبت به تصرف مال یا همسر یا ملک توسط دیگران، حسی درونی نشات گرفته از عواطف و احساسات و واکنشی طبیعی در برابر دخالتهای نابجای دیگران است.وی در ادامه درباره بروز قتلهای ناموسی با سوءاستفاده از عنوان "غیرت" افزود: ریشه چنین قتلهایی را میتوان در فرهنگی جستجو کرد که غیرت را جزو صفات مثبت و بیغیرتی را چنان داغ اجتماعی برمی شمرد که مرد برای فرار از این بیغیرتی چنین واکنشهای غیر معقول غیرتمندانه را از خود بروز میدهد.انزانی با تاکید بر اهمیت نقش خانواده در تفهیم مقولههایی نظیر "مردانگی" و "زنانگی"، تصریح کرد: پسران و دختران، مردانگی و زنانگی را از درون خانواده میآموزند. پسران معمولا مطابق با آموزشها و شرایط خانوادگی خود حساسیتها و موارد غیرتمندی را میآموزند و در هر فرصتی جایگزین نقش پدران خود میشوند و اینگونه غیرت در آنها نهادینه میشود و میآموزد چگونه نسبت به مباحث حساسیت برانگیز واکنش نشان دهد.
وی افزود: در حالی که امروزه شرایط زندگی از سنت به مدرنیته تغییر کرده است، زنان با نقشها و حقوق خود آشنا شدهاند و حضور بیشتری در محیطهای اجتماعی برای کار و شغل و ... دارند. زنان زمانی احساس آرامش میکنند که بتوانند به فرد مقابل به عنوان پدر، برادر و همسر اعتماد کنند و بدانند در شرایط سخت حمایت و محبت آنها را خواهند داشت.به گفته این روانشناس، نباید از واژهها استفاده نابهنجار و نادرست کنیم و نباید غیرت را با تعصب نا بهجا اشتباه گرفت. در بسیاری از مواقع افرادی که دچار اختلال شخصیت بدبینی یا پارانویید هستند نیز از رفتارهای خود تحت عنوان تعصب یا غیرت یاد میکنند از این رو تعابیر درست از واژگان اهمیت بالایی دارد.وی با بیان اینکه رفتار پدران با فرزندان دختر از کودکی به شدت اهمیت دارد، ادامه داد: باید کمک کنیم دختران در فضایی توام با عشق، آرامش، محبت و همدلی بزرگ شوند. آنها باید رابطه ایمن میان والدین را ببینند، تا هر اندازه که جامعه به سمت مدرنیته پیش رود همچنان کارکردها و مکانیسم خانواده مهمترین نقش را در سلامت اعضای خانواده و جامعه ایفا میکند.
انزانی معتقد است والدینی که هر دو شاد هستند و احساس خوبی را با هم تجربه میکنند، نقشهای خود را میشناسند و در فضای خانه گفتگوی مناسب دارند؛ پسر خود را به سمت غیرتهای نابهجا سوق نمیدهند و از سوی دیگر دخترشان را هم فرد ضعیف بدون حق و حقوق در نظر نمیگیرند.این روانشناس درباره تمایل دختران به داشتن استقلال و زندگی مستقل گفت: باید عمیقتر به این موضوع فکر کرد و ریشههای این موضوع را بررسی کرد که تحت چه شراطی یک دختر بجای زندگی کردن در کنار خانواده خود و داشتن امنیت در کنار آنها ترجیح میدهد در خانهی مجردی و مستقل زندگی کند؟.وی همچنین این را هم گفت که در حال حاضر زنان این فرصت را پیدا کردهاند تا در بیرون از خانه مشغول به کار شوند و با این تغییر شرایط به نظر می رسد دگرگونیهای بنیادیتری در نظام ارزشهای سنتی و پایگاه اجتماعی زن و مرد ایجاد میشود و اثرات متفاوتی را بر خانواده و سلامت زن بر جای میگذارد.
انزانی با اشاره بر مطالعات انجمن جامعه شناسی پنسیلوانیا، تصریح کرد: این مطالعات نشان میدهد که زنان شاغلی که میتوانند نظم و هماهنگی میان کار بیرون و منزل ایجاد کنند از سلامت روحی و روانی بهتری برخوردار هستند. به نظر میرسد شرایط خانوادهها از حالت سنتی به سبک مدرن در حال تغییر جهت است در چنین شرایطی زنان با حقوق خود آشناتر شدهاند اما در عین حال فاصله ایجاد شده میان سنت و مدرنیته میتواند دختران و پسران را در معرض آسیبهای گوناگون قرار دهد.این روانشناس یادآور شد: مهم است دختران و پسران مفهوم دوست داشتن را در محیط و مکانیسم خانواده درک کنند و با مدرنتر شدن جامعه مهارتهایی نظیر رفتار جراتمند و مذاکره و همدلی را بیاموزند.انزانی با تاکید بر اهمیت نقش پدران در زندگی دختران ادامه داد: پدران باید نسبت به خود آگاه باشند و ارتباط مناسبی توام با مذاکره و همدلی با همسر خود داشته باشتد، چراکه دختران زمانی که احساس آرامش کنند و از پدر، برادر و همسر خود محبت دریافت کنند نیازی به زندگی مجردی نخواهند داشت. در قتلهای ناموسی رخ داده تماما شاهد دخترانی بودیم که در فضای خانواده خود امنیت را تجربه نکردند. برای حضور در جامعه سالم نیاز است خانواده کارکردهای مناسب و لازم خود را داشته باشد بنابراین والدین باید مهارتهای زندگی و فرزندپروری را بیاموزند تا در شرایط فعلی و مدرن جامعه از آسیب پذیری فرزندان جلوگیری کنند.