تکرار سقوط دهه ۶۰ در انتظار دلار؟

گروه اقتصادی: با آغاز جنگ ایران و عراق در سال59 به فاصله کمی بعد از پیروزی انقلاب، شرایط اقتصادی و سیاسی کشور دچار تحولات بزرگی شدِ افت تولید نفت، کاهش میزان سرمایه‌گذاری، افزایش نرخ تورم و سقوط ارزش پول ملی بخشی از تبعات اقتصادی این فاجعه بود. در این مدت افراد بسیاری با تصور تداوم جنگ و بالاتر رفتن قیمت‌ها شروع به سرمایه‌گذاری در بازار دلار، سکه و زمین کردند. اما بعد از گذشت هشت سال، روز 27تیر ماه سال1367 با پذیرش قطعنامه598 از سوی ایران، فصل جدید در تاریخ کشور آغاز شد.

با پذیرش قطعنامه و امید به بهبود شرایط کشور، ارزش پول ملی به سرعت ارتقا یافت و قیمت طلا و دلار در مسیر نزولی قرار گرفت. پیش از این رخداد غیرمنتظره قیمت دلار تحت تاثیر انتظارات افزایشی به 145تومان صعود کرده بود اما پس از امضای قطعنامه به کمتر از 50تومان رسید. این اتفاق در سال‌های بعد هم چندین بار رخ داده و دلار تحت تاثیر اتفاقات سیاسی و اقتصادی دچار نوسانات بسیاری شده است. اعمال تحریم‌های جدید در سال 97 یکی از شوک‌های ارزی بود که در پی آن قیمت دلار بعضا تا 9برابر افزایش یافت. هر چند بخشی از جهش نرخ ارز به خاطر افزایش نقدینگی بوده، اما کاهش درآمدهای ارزی و انتظارات منفی رشد نرخ را تشدید کرده است.

حالا این روزها با توجه به اخبار سیاسی پیرامون برجام و آینده تحریم‌ها، زنگ هشدار تکرار سناریو قطعنامه598 به صدا درآمده است. عده‌ای با تصور توافق ایران و آمریکا در آینده نزدیک و تغییر انتظارات تورمی، بر این باورند که دلار وارد سرازیری قیمت خواهد شد.همچنین پالس‌های مثبتی که اخیرا آمریکا به ایران فرستاده نیز نوید پایان کش‌و‌قوس‌های برجامی را می‌دهد. پس گرفتن عملیات ماشه، لغو محدودیت تردد دیپلمات‌های ایرانی در نیویورک و مذاکرات پی‌در‌پی با اروپایی‌ها برای مجاب کردن ایران از جمله اقدامات جدید آمریکا است. در همین راستا سخنگوی دولت با اطمینان پیش‌بینی کرده که لغو همه تحریم‌ها در آینده نزدیک است. چندی پیش رییس کل بانک مرکزی هم اظهار کرد که درصورت تعدیل انتظارات، احتمال کاهش قیمت دلار به زیر 20هزار تومان وجود دارد.