بیکاری و تجرد دهه شصتی‌ها به روایت آمار

گروه جامعه: اگر سن جوانی در ایران  را ۳۵ سال در نظر بگیریم، بخشی از متولدین دهه شصت همچنان در رده سنی جوانان محسوب می‌شوند. جوانانی که بعضا علیرغم رسیدن به آستانه چهل‌سالگی، همچنان با مشکلاتی نظیر اشتغال، مسکن و ازدواج مواجه‌اند.مطابق با آمارها، جمعیت جوان کشور تا سال ۹۸ حدود ۲۶.۵ میلیون نفر بوده است. بیشترین تعداد جوانان در گروه سنی ۳۰ تا ۳۴ ساله، با ۸.۵ میلیون نفر هستند که عمده آنها شامل متولدان دهه ۶۰ می‌شوند. به طوری که گروه سنی ۲۵ تا ۲۹ سال، ۶.۸ میلیون نفر، ۲۰ تا ۲۴ سال ۵.۵ میلیون و گروه سنی ۱۵ تا ۱۹ سال نیز ۵.۵ میلیون نفر جمعیت دارند و پیش‌تر کارشناسان در خصوص کاهش تدریجی جمعیت جوانان است و میانسال شدن گروه سنی ۳۰ تا ۳۴ساله‌ها در سال ۱۴۰۰ هشدار داده بودند.

این در حالیست که حدود ۴۲ درصد جمعیت جوان کشور در حال تحصیل و بقیه نیز احتمالا شاغل، خانه دار یا بیکار در جستجوی کار هستند که از این تعداد ۳ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر فارغ التحصیل شده و بقیه نیز در حال حاضر در آموزش عالی مشغول تحصیل هستند. همچنین میزان با سوادی در این گروه سنی به ۹۷.۳ درصد می رسد و به این ترتیب در کل کشور ۲.۷ درصد از جوانان بی سواد هستند. همچنین ۹۳ درصد ازدواج های زنان زیر ۳۰ سال است. برای مردان نیز ۱۲ درصد بالای ۳۰ سال بوده و ۸۸ درصد زیر ۳۰ سال ازدواج کرده‌اند.

جوانی دوره مهمی از زندگی است که اگر افراد نتوانند در آن دوره پیش زمینه‌ بسیاری از ملزومات زندگی را فراهم کنند در آینده با مشکلاتی مواجه می‌شوند؛ از جمله این ملزومات ورود به بازار کار و اشتغال و به طبع آن فراهم کردن مسکن و تشکیل خانواده و ازدواج است. مطابق با آمار منتشره مرکز آمار ایران، در پاییز ۹۹ نرخ بیکاری جمعیت ۱۸ تا ۳۵ ساله در کل کشور ۱۶.۵ درصد بوده که اگر بخواهیم به طور مجزا آن را بیان کنیم، نرخ بیکاری برای زنان در کل کشور ۲۸.۷ و برای مردان ۱۳.۶ درصد بوده است.همچنین در پاییز ۹۹ تعداد کل جمعیت بیکار کشور ۲۴۳۶ نفر بوده است که ۱۷۳۶ نفر از این بیکاران را مردان و ۷۰۰ نفر از آنان را زنان تشکیل می‌دهند.

غفلت از دهه شصتی‌ها و مشکلات‌شان
محمدمهدی تندگویان، معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان در این باره اظهار کرد: بخش‌هایی از مشکلات جوانان دهه شصتی که هم‌اکنون شاهد آن هستیم، به سیاست‌های غلط ما در به کارگیری منابع کشور و تنظیم درست و عادلانه منابع برای جامعه هدف برمی‌گردد.تندگویان گفت: چنانچه از سالهای پیش آمایش درستی در راستای اشتغال، آموزش و مهارت‌آموزی جوانان انجام می‌شد شاید این میزان ضرر و آسیبی که اکنون شاهد آن هستیم به دهه شصتی‌ها وارد نمی‌شد. عملا یک نسل قربانی بی‌توجهی ما به سیاست گذاری، توزیع منابع و مباحث جامعه شناختی جمعیت شده‌اند.

وی افزود: ما به جای پرداخت مستقیم منابع به جامعه هدف و انتظار رشد و اشتغال از آنها، این منابع را در اختیار نهادهای دولتی قرار دادیم که مباحث سیاست گذاری و تنظیم منابع را بر عهده دارند و یا این منابع متاسفانه به صورت رانت یا روش‌های دیگر در اختیار اشخاص حقیقی و حقوقی یا بخش‌های خصوصی بدون توجه به شایسته‌سالاری قرار گرفت.تندگویان گفت: از سوی دیگر بخشهایی از منابع که به جامعه هدف تعلق گرفت نیز به علت عدم نظارت صحیح بر توزیع، دریافت‌کنندگان و گزارش‌گیری مناسب مفاسد خود را داشته است. اکنون شاهد بسیاری از پرونده مفاسد اقتصادی، اختلاس‌ها، هدررفت منابع اشخاص و بانک‌ها و صندوق‌های خاص هستیم که مستقیما به دوران شکوفایی دهه شصتی‌ها برمی‌گردد.وی تصریح کرد: دورانی که کشور می‌توانست از این منابع در جهت رشد اشتغال و مسایل پیرامون دهه شصتی‌ها استفاده کند با پرونده‌های مفاسد اقتصادی که امروزه مطرح می‌شوند اما مربوط به ۱۵ سال قبل هستند، روبروست.

مهاجرت‌های بی‌نظارت و اقتصادی که پایدار نبود 
تندگویان در ادامه با اشاره به اثرات مهاجرت از شهرستان‌ها به پایتخت در دهه شصت، گفت: متاسفانه هیچ نظارتی روی این مهاجرت‌ها نبود و  منابعی که به آن اختصاص داده شد، تنها منجر به مهاجرت معکوس شد و اقتصاد پایدار در جامعه شهری و روستایی شکل نگرفت.معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان معتقد است: در دوران رشد و شکوفایی دهه شصتی‌ها شاهد هدررفت منابع توزیع شده، مهاجرت معکوس، ایجاد مشاغل کاذب و حاشیه‌نشینی بودیم و نهادهای پرداخت‌کننده منابع و نهادهای کنترل‌کننده مهاجرت نسبت به این موضوعات بی‌توجه بودند و نتیجه آن شده که اکنون شاهد جوانان بیکار دهه شصتی هستیم.

معیشت و اشتغال حداقلی دهه شصتی‌ها
تندگویان گفت: بخشی از جوانان دهه شصت علیرغم تمام مشکلات، اکنون از حداقل معیشت و اشتغال و مسکن برخوردارند که تنها نیازمند حمایت‌اند و حمایت از آنها کار سختی نیست، اما بخش دیگری از دهه شصتی‌ها ممکن است اصلا وارد بازار کار نشده باشند که رسیدگی به این بخش کار بسیار دشواری است.معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان تصریح کرد: اینکه با توجه به بازار اشتغال فعلی برنامه ریزی مناسبی برای اشتغال جوانان بیکار دهه شصتی انجام شود کاری بین بخشی است و تمامی نهادهای ذیربط باید وارد عمل شوند که یکی از معضلات ما عدم نظارت واحد بر توزیع منابع در اجرای سیاست‌های جامع برای این نسل است.

وی همچنین این را هم گفت که معاونت امور جوانان علیرغم بر عهده داشتن ستاد ساماندهی امور جوانان، به علت عدم توانایی در نظارت و دخالت در توزیع منابع سایر دستگاه‌ها صرفا می‌تواند با توجه به معضلاتی که شناسایی کرده است پیشنهادات  را ارایه دهد، اما تا زمانی که بودجه و اعتبارات تجمیع و نظارت درستی بر آن نشود، این هم‌افزایی بین بخشی شکل نمی‌گیرد.معاون ساماندهی امور جوانان خاطرنشان کرد: به علت اینکه جمعیت کشور دائما در حال رشد، پویایی و تکرار است، عدم توجه به موارد ذکرشده شکاف بین نسلی، تبعات و آسیب‌های آن به شدت رو به افزایش و با فراگیر شدن به نسل‌های بعدی می‌شود.او گفت: ما گزارشات خود در این راستا را ارائه دادیم اما متاسفانه کسی گزارشات ما را جدی نمی‌گیرد. از این رو مشکلات آن بخش از دهه شصتی‌ها که با تجرد قطعی یا بیکاری و ... مواجه‌اند، با این مدل مدیریت حل نخواهد شد.