گروه اقتصادی: رئیس موسسه پژوهشهای برنامه ریزی وزارت جهاد کشاورزی، گفت: مطالعاتی در خصوص تاثیر شیوع ویروس کرونا بر بخش کشاورزی و امنیت غذایی انجام داده ایم.علی کیانی راد رئیس موسسه پژوهشهای برنامه ریزی اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی وزارت جهاد کشاورزی، بیان کرد: مطالعهای که به درخواست مرکز پژوهشهای توسعه و آینده نگری سازمان برنامه و بودجه انجام دادیم، در رابطه با بررسی آثار شیوع ویروس کووید ۱۹ بر روی مسئله کشاورزی و امنیت غذایی بوده است.او افزود: قبل از شیوع این بیماری نیز با مشکلات عدیدهای در حوزههای کشاورزی و امنیت غذایی مواجه بودیم؛ بنابراین، تفکیک کردن آثار شیوع بیماری کووید ۱۹ از سایر مسائل مثل شوکهای کلان اقتصادی و تحریمهای ناعادلانه که بر علیه کشور ما اعمال شده، بسیار سخت و شاید غیرممکن باشد اما تلاش کردیم که تا جای ممکن، بتوانیم آثار این پدیده را بر اساس آنچه که در جهان اتفاق افتاده و در کشور ما هم تاثیرگذار بوده، مورد بررسی قرار دهیم.
کیانی راد اضافه کرد: تحریم از قبل دسترسی ما را به بازارهای جهانی برای صادرات محصولات کشاورزی و همچنین برای واردات نهادههای مورد نیاز برای تولید غذا و محصولات کشاورزی مورد نیاز، تحت تاثیر قرار داده بود و چون نمیتوانستیم نفت بفروشیم، باید فکر دیگری میکردیم که به همین دلیل، باید صادرات محصولات کشاورزی و غذایی را رونق میدادیم.او تصریح کرد: بدیهی است که بعد از شیوع کووید ۱۹ به ویژه در ماههای اولیه آن، دسترسی ما به بازارهای جهانی برای صادرات محصولات کشاورزی که به منظور جبران درآمدهای از دسترفته نفتی در نظر گرفته بودیم، با مشکل مواجه شد. همچنین برای واردات نهادههای اصلی مورد نیاز تولید مواد پروتئینی، به ویژه نهادههای خوراک دام و طیور و همینطور محصولاتی مانند برنج یا روغن که نیازمند واردات آنها هستیم، دچار مشکل شدیم.
رئیس موسسه پژوهشهای برنامه ریزی اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی وزارت جهاد کشاورزی ادامه داد: تمام این موارد علاوه بر تغییر الگوی مصرفی در جامعه که بیشتر به سمت محصولات بسته بندی شده و فرآوری شده رفتند، دست به دست هم داد که در ماههای اولیه شیوع این بیماری، شرایط بسیار سختی برای تولیدکنندگان محصولات کشاورزی و غذایی کشور ایجاد شود، اما به دلیل حمایتهایی که صورت گرفت، حداقل در مورد فراوانی غذا میتوان گفت که دچار مشکل نشدیم.او ضمن تاکید بر متفاوت بودن فراوانی و دسترسی به غذا بیان کرد: البته از نظر بعد دسترسی به غذا که به عوامل دیگری فراتر از مسئله تولید غذا مثل نرخ تورم ساختاری موجود در کشور یا برخی سیاستهای قیمت گذاری نامناسب برای تولید کننده یا حمایت غیر هدفمند در برخی از موارد نسبت به مصرف کنندگان محصولات غذایی و کشاورزی وابسته است، شرایط برای مصرف کنندگان محصولات کشاورزی و غذایی سختتر شد.کیانی راد اظهار کرد: امید میرود که به تدریج با کاهش آثار شیوع این ویروس پاندمیک، در مورد تغذیه که شاید اهمیتی را که اکنون پیدا کرده قبلا پیدا نداشت، نگاههای سیاستگذاران ما را یک مقدار برگرداند به اینکه از تولیدکنندگان محصولات کشاورزی و غذایی با تکیه به تولید داخل، حمایت کنند.
کرونا، سیاست گذاری غذایی را تغییر میدهد
او افزود: بسیاری از کشورهای جهان برای حفظ امنیت غذایی خود در این بازه زمانی، حتی ذخایر موجود در جهان را هم جمع آوری کردند. شاید شروع این ویروس بتواند نوع سیاست گذاری ما را در طول زنجیره ارزش محصولات کشاورزی و غذایی، تغییر دهد؛ زیرا، قطعا نیازمند یک برنامه جامع حمایت از تولید کنندگان و مصرف کنندگان محصولات کشاورزی و غذایی نه تنها برای دوره پساکرونا، بلکه برای برنامه هفتم توسعه و گام دوم انقلاب اسلامی هستیم. این مسئله یعنی ارتقا و حفظ امنیت غذایی با اتکا به تولیدات محصولات کشاورزی و غذایی داخلی، همواره یکی از تاکیدات مقام معظم رهبری نیز بوده است.
این مقام مسئول گفت: تقریبا میتوان این طور در نظر گرفت که در کشور ما، دسترسی به غذا به طور کلی کاهش پیدا نکرده اما مسئله اصلی، وجود شرایطی است که از قبل وجود داشته مثل شرایط تحریمی و ساختارهای نادرست اقتصادی؛ البته، قطعا اقشار آسیب پذیرتر به غذای کمتری دسترسی دارند اما نه از نظر فیزیکی بلکه از نظر اقتصادی، توان و قدرت خرید بعضی از موارد مانند میوه جات و سبزیجات را نداشتند.او ادامه داد: این در حالی است که در حوزه محصولات پروتئینی، گوشت، مرغ و ... تا قبل از افزایش قیمت اخیری که اتفاق افتاد، از لحاظ دسترسی اقتصادی نیز مشکلی را به صورت حاد نداشتیم. قطعا نیازمند کمک سازمانهای حمایتی و دولت هستیم تا یارانههای موادغذایی را به صورت هدفمندتر اختصاص دهند و مقداری هم در حوزه تنظیم بازارهای زنجیره ارزش، بتوانیم یک مدیریت و سیاست درستی را در تمام طول این زنجیره ارائه کنیم.