سایه سنگین کرونا و معضل بازماندگان از تحصیل

شیوع ویروس کرونا علاوه بر اینکه دانش آموزان را از تحصیل در فضای مدرسه محروم کرد، بستر بازماندن از تحصیل بسیاری از دانش آموزان را حتی از فضای مجازی فراهم کرد، بازماندنی که مشکلات اقتصادی اگر تنها دلیلش نباشد؛ قطعا یکی از دلایلش هست.بازماندن از تحصیل در این شرایط کرونایی برای مردم مشهودترشده است، زیرا در اطراف خود شاهد افزایش تعداد کودکان و نوجوانان کار شده اند.

۱۳۰  هزار ورودی پایه ابتدایی در سال ۹۹
علی‌محمد غلامی در اینباره در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه ورودی مقطع ابتدایی امسال حدود ۱۳۰ هزار نفر بوده که حدود ۲۲ هزار نفر آن مربوط به پایه اول بوده، اظهار کرد: با توجه به ۳۲ فعالیتی که برعهده آموزش و پرورش است، دو سال کرونایی برای آموزش و پرورش سال های بسیار سختی بود و تاکنون حوزه آموزش چنین سختی را تجربه نکرده بود.

وی افزود: البته پس از گذشت این دو سال و کسب تجربه، آمادگی در زمینه آموزش در دوران کرونا را برای سال آینده کسب کرده ایم، اما در شروع این بحران و حین شیوع آن تجربه کافی برای مواجهه نداشتیم.معاون آموزش ابتدایی آموزش و پرورش استان مرکزی تصریح کرد: به گفته برخی اساتید تعلیم و تربیت، آموزش در فضای مجازی ۵۰ درصد کارایی آموزش حقیقی را دارد. آموزش مجازی مشکلات زیادی اعم از مشکلات معلمان، دانش آموزان، مشکلات ناشی از اختلافات طبقاتی و دسترسی به امکانات و... را با خود دارد.

غلامی اضافه کرد: بازماندن از تحصیل و ترک تحصیل دو مقوله جداست. دانش آموزان باید در یک بازه زمانی از سن ۶ تا ۱۸سالگی، هر ساله از ابتدای مهر تا آخر خرداد در کلاس درس حاضر باشند و اگر دانش آموزی در آن بازه سنی در مدرسه حضور نداشته باشد و در جایی غیراز مدرسه به کار دیگری غیر از تحصیل مشغول باشد، به او بازمانده از تحصیل گفته می‌شود.وی ادامه داد: تعدادی از دانش آموزان یک قدم از بازماندگان جلوتر هستند به این معنی که در محیط های آموزشی چندسالی تحصیل کرده اند و بعد از مدتی به دلایل مختلف محیط آموزشی را ترک کرده اند و در ساعت‌های آموزشی رسمی کشور در مدرسه حاضر نشدند که به این دسته تارک تحصیل گفته می‌شود.

معاون ابتدایی آموزش و پرورش استان مرکزی با بیان اینکه تنها یک عامل باعث بازماندگی از تحصیل نمی‌شود، گفت: پکیجی از دلایل خانوادگی، روحی و روانی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، محیط مدرسه و... سبب بازماندگی یا تارک تحصیلی و در نهایت منفک شدن دانش آموز از محیط آموزشی می‌شود.

آمار دقیقی از کودکان بازمانده از تحصیل وجود ندارد
غلامی با بیان اینکه آمار دقیقی از کودکان بازمانده از تحصیل وجود ندارد، بیان کرد: طبق آخرین آمار اسمی وزارتخانه در سال ۹۹، ۸۸۶ نفر اعم از دختر و پسر به عنوان بازمانده از تحصیل معرفی شدند که پس از تفکیک به دو گروه با آدرس و بی آدرس، اقدامات لازم جهت شناسایی این دانش آموزان آغاز می‌شود.وی اضافه کرد: البته در بین آمار برخی اسامی همیشه وجود دارد که وقتی آنها را پیگیری می کنیم متوجه می شویم که اساسا چنین دانش آموزی با این آدرس و کد وجود ندارد. در این موارد یا دانش آموز فوت شده اما شناسنامه وی باطل نشده یا دانش آموزی معلولیت داشته که وارد چرخه آموزش نشده که البته این موارد آموزش پذیر نبوده و تربیت پذیر هستند. گاه در مقایسه آمار با آمار نهضت سوادآموزی برخی اسامی تکراری و در هر دو گروه هستند.

معاون آموزش ابتدایی آموزش و پرورش استان مرکزی ادامه داد: سال گذشته ۲۱۶ نفر از آمار مذکور در بانک اطلاعاتی بهزیستی موجود بود که توسط کارشناسان بهزیستی شناسایی شدند جزو دانش آموزان معلول ذهنی شدید و زیر آی‌کی‌یو آموزش و اصطلاحا تربیت پذیر بودند که این اسامی برای وزارتخانه ارسال شده تا از آمار کلی کسر شود.

بازگردانده شدن ۲۴۰ دانش آموز به چرخه آموزش در سال گذشته
غلامی بیان کرد: ۲۴۰ نفر از دانش آموزان رسما براساس اسم و منطقه، جذب و به چرخه آموزش برگردانده شدند که عمدتا دارای مشکلات مالی بوده‌اند.وی اضافه کرد: بنگاه‌های امدادی از جمله بهزیستی و کمیته امداد نیز در راستای شناسایی این دانش اموزان همکاری لازم را داشته‌اند، همچنین امسال یک مرکز تحت عنوان "مرکز جذب، شناسایی و آموزش دانش آموزان بازمانده از تحصیل" در خیابان هپکو اراک افتتاح شد که در این مرکز دانش آموزان شناسایی شده تا زمان تعیین تکلیف و تشکیل پرونده نگهداری می‌شوند و امکانات آموزشی نیز در این مدت برای آموزش آنها فراهم است.

معاون ابتدایی آموزش و پرورش استان مرکزی خاطرنشان کرد: همچنین به کمک مدرسه-بیمارستان حامی یار ۹۰ دانش آموز مبتلا به سرطان توسط معلمان به صورت داوطلب و رایگان آموزش را فرا می گیرند که در حال حاضر رسما ۶۰ معلم فعال هستند و ۳۵۰ معلم دیگر نیز آمادگی خود را در این زمینه اعلام کرده اند.غلامی افزود: دانش آموزان بازمانده از تحصیل در شهرهای ساوه و اراک بیشترین فراوانی را دارند اما در مجموع در سراسر استان پراکنده هستند و قابل توجه است که تعداد این دانش آموزان در مناطق روستایی کمتر است و بیشتر در حاشیه شهرها و مناطق مهاجرپذیر هستند.

عدم حضور ۵۵۰ دانش آموز در پایه اول
وی ادامه داد: امسال در شرایط کرونا ۵۵۰ دانش آموز پایه اول که در سامانه ثبت نام کرده بودند، در ارزشیابی نوبت اول حضور نداشتند که تحت عنوان جاماندگان از تحصیل شناخته می شوند. اسامی آنها به مناطق فرستاده شده که تا پایان شهریور ماه به هر شکل ممکن به چرخه تحصیل بازگردند. این دانش آموزان لزوما فقیر یا حاشیه نشین نیستند و برخی خانواده‌ها از آموزش فرزند خود به سبب شرایط کرونا ممانعت کرده اند.

محیط مدرسه از فضای آموزشگاه و مهمانی مطمئن تر است
معاون ابتدایی آموزش و پرورش استان مرکزی  با اشاره به برگزاری مهمانی ها و دورهمی ها در ایام شیوع کرونا، ادامه داد: البته جالب توجه است که محیط مدرسه از پارک و مهمانی و آموزشگاه‌ها بهتر و مطمئن‌تر است.غلامی در خصوص پایه پیش دبستانی گفت: مجموعه دانش آموزانی که در پایه پیش دبستانی ثبت نام کرده اند حدود ۱۳ هزار نفر بوده اند که حدود ۸ هزار نفر ثبت نام نهایی نکردند و این عدم اقدام به ثبت نام در جریان سنجش پایه اول در نوبت دهی آنها را با مشکل مواجه خواهد کرد. در این باره آگاهی بخشی لازم به خانواده‌ها صورت گرفته اما برخی همچنان نسبت به این مهم بی تفاوت هستند.

وی بیان کرد: در مجموع، پوشش تحصیلی ابتدایی در استان مرکزی علیرغم مشکلات موجود، ۹۹.۳۸ درصد بوده که از نرم کشوری بالاتر است.معاون ابتدایی آموزش و پرورش استان مرکزی در خصوص افت تحصیلی دانش آموزان گفت: در شرایط فعلی نمی توان آمار دقیقی از افت تحصیلی داد، اما قطعا آموزش در فضای مجازی در مقایسه با آموزش فضای حقیقی تفاوت دارد. البته معلمان از هیچ تلاشی از جمله ارائه بسته آموزشی، تولیدات الکترونیکی، فلش، درسنامه و... در این راستا دریغ نکردند تا ارتباط آموزشی در شرایط مختلف برقرار شود.غلامی اضافه کرد: علیرغم همه تلاش ها، آموزش مجازی جای آموزش حقیقی را نخواهد گرفت و به همین منظور طرح تام( تکمیل آموزش مجازی) و طرح توانمندسازی معلمین و دانش آموزان پایه اول و دوم بیشتر برای دانش آموزان پایه اول و دوم در نظر گرفته شده که نقیصه های آموزش مجازی جبران شود.