بازار داغ تقلب در امتحانات مجازی

گروه جامعه: مجازی بودن مدارس باعث شده است که تقلب یار دانش‌آموزان در امتحانات شود و ترس عدم یادگیری آن‌ها بیش از پیش احساس شود. در این بین تنها بحث تقلب و عدم یادگیری دانش‌آموزان مطرح نیست. اینکه پدر و مادری بدون در نظر گرفتن هدف درس خواندن فرزندانشان از معلمی بخواهند که این کار را انجام دهد تعجب برانگیز است.

آموزش آنلاین علاوه بر داشتن مزیت‌های زیاد،معایب زیادی هم دارد که هر روز در پوشش جدیدی ظاهر می‌شود. سبک آموزشی در کشور ما امتحان محور است به اینگونه که تقریبا تنها راه سنجش میزان یادگیری دانش‌آموزان امتحانات پایان ترم آن‌ها است. مجازی بودن مدارس باعث شده است که تقلب یار دانش‌آموزان در امتحانات شود و ترس عدم یادگیری آن‌ها بیش از پیش احساس شود.

در این میان این روزها تعدادی از معلمان گفته‌اند که برخی از والدین به آن‌ها پیشنهاد می‌دهند که در ازای دریافت مبلغی متناسب با سختی دروس بین 500 تا 700 هزار تومان در امتحانات به جای فرزندانشان حاضر شوند و نمره برایشان کسب کنند.در این بین تنها بحث تقلب و عدم یادگیری دانش‌آموزان مطرح نیست. اینکه پدر و مادری بدون در نظر گرفتن هدف درس خواندن فرزندانشان از معلمی بخواهند که این کار را انجام دهد تعجب برانگیز است. چرا که معلمان خود به درستی از هدف آموزش‌ها و امتحانات آگاه هستند و این نوع درخواست‌ها یک نوع توهین به جایگاه باارزششان محسوب می‌شود.

معلم و جایگاهش باید برای دانش‌آموزان همیشه با ارزش باقی بماند چه در آموزش آنلاین و چه در آموزش حضوری. ترس فراموش شدن ارزش‌ها و اهداف فعالیت‌ها ترسی بس بزرگتر از ترس عدم یادگیری دروس است. امیدواریم که دانش‌آموزان و والدینشان هدف از درس خواندن را بیابند و آموزش و پرورش برای جلوگیری از این نوع فعالیت‌ها هرچه سریع‌تر دست به کار شود.

زیرا در اینجا نه فقط عدم یادگیری که از بین رفتن ارزش‌ها خطر بزرگی را در پیش روی نسل آینده قرار داده است. نسلی که با تقلب بزرگ شود و جایگاه‌ها را نشناسد نمی‌تواند به اهداف والای انسانی دست پیدا کند و برای خود، جامعه و اطرافیانش مفید باشد. نسل متقلب با روش‌های جدید، خطر آینده کشور ما است. باید بعد از گذشت بیش از یکسال از آموزش آنلاین، آموزش و پرورش از روش آزمون محوری دور شود و روش‌های دیگری را برای سنجش یادگیری دانش‌آموزان جایگزین کند.

قطعا با متخلفین برخورد خواهد شد
مسعود ثقفی سخنگوی آموزش وپرورش شهر تهران در این باره گفت: «تا به امروز ما گزارشاتی مبنی بر این نوع رفتار دریافت نکرده‌ایم و اگر کسی با چنین چیزی برخورد کرده است با اسناد معتبر حتما به مراجع نظارتی اطلاع بدهد تا ما بتوانیم با چنین مواردی برخورد کنیم و این برخورد‌ها مانع از گسترش موضوعات مشابه شود.
افراد باید با دلیل و مدرک به واحد ارزیابی عملکرد مراجعه کنند و بعد از آن ما رسیدگی می‌کنیم و در صورت صحت آن با افراد متقلب برخورد خواهد شد. قطعا با متخلفین برخورد خواهد شد چون این یک نوع تقلب محسوب می‌شود و بحث تقلب در امتحانات اصلا قابل قبول نیست و ما برای برگزاری امتحانات آیین نامه داریم. بر اساس آیین نامه با افراد برخورد می‌شود. اگر افراد به ما اطلاع دهند برخوردهای جدی ما مانع از تکرار چنین رفتارهایی توسط دیگران
خواهد شد. »

پرچیده شدن امتحانات غیرحضوری
محمدرضا نیک نژاد کارشناس آموزشی در این باره گفت: « این امر عمومیت ندارد. البته در سطح دانشگاه به من هم پیشنهاد شده است که مثلا فلان مبلغ را می‌دهم و شما به سوالات امتحان من پاسخ دهید. این نوع پیشنهاد‌ها تنها به معلمان داده نمی‌شود،بلکه همه کسانی که تحصیلات عالی دارند و در یک درسی تخصص دارند از این نوع پیشنهاد‌ها دریافت کرده اند.

من حتی در هنگام آزمون تصویری از دانش‌آموز متوجه مکثی در پاسخ دهی شدم و سپس بعد دقت بیشتر متوجه شدم دانش‌آموز از طریق هندزفری در حال دریافت پاسخ‌ها از سمت اطرافیانش است.این قضیه در فضای مجازی وجود دارد اما ما راهکاری برای کنترل آن نداریم. اما اینکه این تنها نسبت داده شود به معلم درست نیست و این پیشنهاد‌ها به همه افراد در ازای پول یا حتی بدون پول داده می‌شود. بسیاری از معلمین تن به این کارها نمی‌دهند ولی این مسائل وجود دارد.

در هنگام امتحان غیر حضوری این امکان وجود ندارد که معلم مطمئن شود که خود دانش‌آموز بدون تقلب در حال پاسخ دهی به سوالات است. الان نرم افزاری‌هایی وجود دارد که معلمین می‌توانند برای دانش‌آموزان سوالات متفاوت از یکدیگر را با استفاده از آن طراحی کنند. این نوع نرم افزار‌ها می‌تواند از تقلب بین یکدیگر دانش‌آموزان تا حدودی جلوگیری کند اما مشکل حل نمی‌شود. به نظر من تنها راه حل آن است که داستان امتحانات غیر حضوری برچیده شود اما این نوع پیشنهاد‌ها به معلمین هنوز عمومیت ندارد چون معلمان روی تقلب‌های دانش‌آموزان به دلیل خدشه دار شدن عدالت، حساس هستند.باید خانواده‌ها از اهداف آموزش فرزندان خود آگاه شوند و اجازه تقلب را به آن‌ها ندهند.

بحث تقلب تنها در ایران وجود ندارد و درکشور‌های دیگر هم دیده شده است. بعد از دوران کرونا باید به این سمت حرکت کنیم که از محوریت نمره و آزمون در آموزش کاسته شود.درواقع ارزیابی‌های کیفی باید جای ارزیابی‌های کمی را بگیرند.بعضی از کشورها در این راستا حرکت کرده‌اند و بحث تقلب اصلا بحث جدی‌ای در ساختار آموزشی آن‌ها نیست. زیرا در این ساختار اصلا آزمون و محوریت آن وجود ندارد. باید در میان مدت کاری کنیم که محوریت ارزیابی‌های کمی کمتر شود و دیگر با این نوع مسائل مواجه نشویم. »

محوریت مطلق آزمون
همچنین مهدی بهلولی در این خصوص به آفتاب یزد گفت: «یکی از مشکلات برجسته آموزش آنلاین بحث ضعف شدید آن در آزمونگیری است. به گونه‌ای است که به هرصورت دانش‌آموزان به تقلب روی می‌آورند. بسیاری از افراد نه فقط به خاطر پول که به دلیل آشنایی‌ها و تعارفات بایکدیگر، مجبور به کمک کردن به دانش‌آموزان می‌شوند.
فعلا آزمون در سیستم آموزشی ما بسیار تاثیر دارد. در آموزش کیفی آزمون نباید تاثیر زیادی داشته باشد. وقتی که دانش‌آموزان متوجه می‌شود در آزمون‌ها راه تقلب برایشان باز است انگیزه شان برای درس خواندن خیلی کمتر می‌شود.زمانی که آزمون محوریت مطلق نداشته باشد و دانش‌آموزان در طول سال مورد ارزیابی معلمین قرار بگیرد دیگر این میزان تقلب وجود نخواهد داشت. جامعه ما کنکور محور و آزمون زده است پس آزمون بسیار مهم است و اگر در آزمون‌ها تقلب وجود داشته باشد کل ساختار آموزش متزلزل می‌شود. »