گروه جامعه: از لحظه ورود ویروس کرونا به کشور دانشآموزان و والدین آنها در کنار معلمان با چالشهای آموزشی بسیاری در این دوران دست و پنجه نرم کردند. مسائلی همچون بازگشایی یا عدم بازگشایی مدارس در شرایط کرونایی، نبود زیرساختها و برنامه آموزشی کامل و جامع برای آموزش آنلاین، عدم دسترسی به امکانات آموزش آنلاین از سوی بخش قابل توجهی از جمعیت دانشآموزی کشور، خودکشیهای دانشآموزی به دلیل همین نبود امکانات و از طرف دیگر فقدان امکانات کافی برای استفاده از شیوههای آموزش جایگزین و در نهایت نگرانی در خصوص نحوه برگزاری امتحانات دانشآموزان در سال تحصیلی جاری.
حالا این روزها آخرین برگههای تقویم سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ ورق میخورد و تا پایان سال تحصیلی جاری مدت زمانی کمی باقیست. تصمیم آموزش و پرورش در خصوص نحوه برگزاری امتحانات قطعی است. این وزارتخانه اعلام کرده است که امتحانات دبیرستانیها طبق زمانبندی وزارت آموزش و پرورش از ۲۷ اردیبهشت ماه آغاز شده و تا پیش ازبرگزاری انتخابات ریاست جمهوری به پایان میرسد. به گفته این وزارتخانه براساس مصوبه ۹۷۷ شورای عالی که در ۱۳ مرداد ۹۹ برای سال تحصیلی جاری و سالهایی که شرایط شیوع بیماریهای همهگیر ادامه دارد، اگر امکان حضور فیزیکی دانش آموزان در برخی مناطق وجود دارد با اخذ مجوز از ستاد کرونای منطقه، امتحانات حضوری برگزار خواهد شد.براساس اخبار منتشر شده از سوی آموزش و پرورش ارزشیابی دانش آموزان دوره ابتدایی در قالب ارزشیابی کیفی -توصیفی و به صورت غیرحضوری انجام میشود و در ارزشیابیهای غیرحضوری، این اختیار به شورای مدرسه داده شده که از روشهای مختلفی برای سنجش پیشرفت دانش آموزان استفاده کنند. اما نحوه امتحانات دوره متوسطه بحث برانگیز است.
اصرار آموزش و پرورش برای برگزاری امتحانات حضوری
در واقع آنچه بخشی از دانشآموزان و خانوادهها را نگران کرده است اصرار آموزش و پرورش بر برگزاری امتحانات پایههای نهم و دوازهم به صورت حضوری است. وزیر آموزش و پرورش در اینباره گفته بود: «اصرار داریم که امتحانات پایه نهم و دوازدهم حضوری برگزار شوند. زیرا امتحانات این دو پایه امتحانات تاثیرگذاری است و در آینده شغلی و تحصیلیشان اثرگذار است و اگر غیرحضوری باشد احتمال تضعیف حقوق وجود دارد، اما اگر در زمان اعلام شده، از سوی ستاد کرونا اجازه برگزاری امتحانات حضوری داده نشود، ممکن است امتحانات به تاخیر بیفتد، اما مصر هستیم حضوری باشد»
روز نهم اردیبهشت هم این وزارتخانه اطلاعیهای درخصوص نحوه برگزاری امتحانات حضوری این دو پایه تحصیلی منتشر کرد. در این اطلاعیه آمده بود؛ به منظور حفظ سلامت دانشآموزان و عوامل اجرایی به گونهای برنامهریزی شده که دانشآموزان در گروههای مجزا در جلسات امتحان حاضر میشوند، تعداد حوزههای برگزاری امتحانات نسبت به شرایط عادی، افزایش بسیاری دارد بطوریکه دانشآموزان با فاصله دو متر از یکدیگر در فضایی مناسب که از تهویه کافی برخوردار است روی صندلی قرار میگیرند، مراقبین بهداشت و سلامت، دانش آموزان و عوامل اجرایی را هنگام ورود تب سنجی و غربالگری میکنند و بر استفاده از ماسک و رعایت موارد بهداشتی در تمام مدت نظارت دارند.آنطور که مشخص است وزارت آموزش و پرورش با ستاد ملی کرونا در خصوص برگزاری امتحانات این دو پایه به صورت حضوری به توافق رسیده است، اما هنوز زمان قطعی برگزاری امتحانات آنها مشخص نیست و آنطور که مسئولان آموزش و پرورش میگویند این زمان باید به تایید ستاد کرونا برسد.
واکنشها به برگزاری حضوری امتحانات نهایی دانشآموزان
با تمام وعدههای داده شده از سوی وزارت آموزش و پرورش درباره نظارت بر رعایت پروتکلهای بهداشتی، اما به نظر میرسد دانشآموزان و والدین آنها همچنان با برگزاری آزمون نهایی دو پایه نهم و دوازدهم به صورت حضوری مخالف بوده و نگران انتقال بیماری و ابتلا به ویروس کرونا هستند.
دانشآموزان در مخالفت با این شیوه امتحانی میگویند ما برای حفظ جان خود و عدم ابتلا به ویروس از خانه خارج نشده و از آموزشهای آنلاین استفاده کردهایم حالا به چه علت باید امتحانات به صورت حضوری برگزار شده و سلامت ما به خطر بیفتد.برای اعلام این نگرانیها دانشآموزان این دو مقطع تحصیلی در اقصی نقاط کشور با تجمع در مقابل ادارات آموزش و پرورش استانهای خود نسبت به برگزاری امتحانات حضوری اعتراض کردند. دانشآموزان اصفهان، قزوین، سمنان، شیراز، خوزستان و... همصدا خواهان لغو برگزاری امتحانات حضوری شدند و حتی کمپین لغو امتحانات حضوری پایه نهم و دوازدهم توسط عدهای از دانشآموزان راهاندازی شد. تجمعاتی که البته برگزاری آنها به اندازه برگزاری حضوری امتحانات و حتی بیشتر خطرناک بود.این اعتراضات حتی به فضای مجازی هم رسید و هشتگ نه به امتحانات حضوری زده شد. کاربری به نام سمی مینویسد: «مردم نگران جانشان هستند، مسئولان نگران تقلب کردن دانشآموزان در صورت برگزاری امتحانات نهایی به صورت مجازی!»
ایلدا مینویسد: «ما دانشآموزان خیلی ممنونیم که با امتحانات حضوری میخواهید از ضایع شدن حقمان جلوگیری کنید، اما قبلش بهمون حق زنده ماندن بدهید.»کار بردیگری مینویسد: «روزی در کتابها مینویسند؛ ایرانیها همه مرگها را تجربه کردند مرگ با آتشسوزی، مرگ با هواپیما، مرگ با گرسنگی و مرگ با امتحانات حضوری»
امیر هم نوشت: «کرونا جدیدا با شعور و درک شده و خودش شخصا اعلام کرده که کاری به نهمیها و دوازدهمیها ندارد و گرنه مسئولین اصلا فکرشان به حضوری کردن امتحانات خطور نمیکرد.»دانشآموزی هم با لحنی طنزگونه مینویسد: «من خود به چشم خویشتن دیدم که جانم میرود.»
این اعتراضات به جایی رسید که روز ۱۱ اردیبهشت عباس مقتدایی نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در نامهای به وزیر آموزش و پرورش با اشاره به وضعیت فعلی شیوع کرونا و برگزاری کلاسهای ترم جاری به صورت مجازی خواستار برگزاری امتحانات دانشآموزان پایه دوازدهم و نهم به صورت مجازی شد.
مسعود مردانی عضو کمیته علمی ستاد مقابله به کرونا نیز میگوید: زمانیکه وضعیت ما قرمز است هر عاملی که منجر به افزایش تجمعات شود، میتواند باعث افزایش موارد ابتلا و تداوم چرخه ویروس در جامعه شود. من عضو کمیته علمی هستم و آنچه میگویم علمی است.وزیربهداشت هم در یک سخنرانی گفته بود که «نظام سلامت در اوج گرفتاری است و امیدواریم در این مرحله چوب سنگین بر گرده نظام سلامت با عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی وارد نکنیم. امیدواریم بعد از ویروس انگلیسی به دام شیوع گسترده ویروس آفریقای جنوبی نیفتیم. خیلی از واکسنها روی این ویروس جواب نداده و اگر جواب بدهد، جواب مختصری است. نگذاریم به دام ویروس جهش یافتهای بیفتیم که واکسنها هم روی آن اثری ندارند.»اگرچه مخاطب خاص این سخن نمکی وزارت آموزش و پرورش نبود، اما میتوان گفت که به هر حال تجمع خطرآفرین است و برگزاری حضوری امتحانات هم حتی با رعایت پروتکلهای بهداشتی دامن زدن به تجمعات خطرناک است.
چه کسی پاسخگو است؟
با این حال همچنان گوش آموزش و پرورش بدهکار نیست و بر برگزاری امتحانات حضوری این دو پایه ولو با جابه جایی زمان امتحانات اصرار دارد آنهم در شرایطی که وزارت بهداشت نگران ویروس هولناک هندی و در موردی جدیدتر ویروس جدید آفریقای جنوبی است و مواردی از هر دو ویروس نیز در کشور مشاهده شده است.
در حالی که آموزش و پرورش از احتمال تضییع حق دانشآموزان پایه نهم و دوازدهم با برگزاری امتحانات غیر حضوری میگوید دانشآموزان و و الدین آنها از ترس از دست دادن جان دانشآموزان و حفظ سلامت سخن میگویند. خواستههایی که کاملا به حق است. در حال حاضر موارد فوت و ابتلا به کرونا در کشور اندکی رو به کاهش گذاشته است به این معنی که از ۵۰۰ مورد مرگ در هر ۲۴ ساعت به بیش از ۳۵۰ نفر در همین مدت زمان رسیدهایم عددی که همچنان چشمگیر و ترسناک است. تعداد شهرستانهای در وضعیت قرمز ۱۰۲ مورد، تعداد شهرستان نارنجی ۲۳۵ مورد و تعداد شهرستانهای زرد نیز به ۱۱۱ مورد رسیده و افزایش مبتلایان در سیستان و بلوچستان تعداد شهرستانهای آبی در کشور را به صفر رسانده است.
اگر چه تعداد شهرهای قرمز کمتر از روزهای گذشته شده، اما با وضعیت کند واکسیناسیون و عدم رعایت دقیق پروتکلهای بهداشتی در سطح جامعه، کشور ما همچنان در لبه تیغ کرونا ایستاده است. از سوی دیگر موارد جدید ویروس کرونا چهره وحشتناکتری دارند. سرعت ابتلا و انتقال آنها و نیز قدرت کشندگیشان چند برابر ویروس ابتدایی بوده و حتی کودکان و نوجوانان را بیش از گذشته درگیر میکنند.
بیمارستانها، امکانات درمانی و نیروهای کادر درمان نیز در شرایط خوبی قرار ندارند. با یک حرکت اشتباه و مجوز برگزاری تجمعات حتی با نظارت دقیق بر رعایت پروتکلهای بهداشتی (که معمولا آنچنان هم دقیق نیست) بازهم ریسک ابتلا و انتقال به صفر نمیرسد. با این حال آموزش و پرورش از روزهای ابتدایی به بازگشایی مدارس در شرایط اپیدمی کرونا اصرار داشته و امروز هم قصد برگزاری امتحانات نهایی را به صورت حضوری دارد در این شرایط مشخص نیست اگر حتی یک دانشآموز به دلیل شرکت در این امتجانات حضوری مبتلا به ویروس کرونا شرود اولا چگونه قابل تشخیص است و دوم آنکه وزارت آموزش و پرورش در برابر چنین حادثهای چه واکنشی نشان خواهد داد. اصولا وزارت آموزش و پرورش باید به این سوال پاسخ دهد که چه تضمینی برای محافظت از جان و سلامت دانشآموزان و خانوادههای آنها در برابر انتقال ویروسهای جهش یافته در این امتحانات حضوری دارد.به نظر میرسد آموزش و پرورش از ابتدای شیوع کرونا تا کنون آنچنان درگیر نحوه آموزش و امتحان است که پرورش و سلامت روح و جسم دانشآموزان در مرتبه دوم قرار گرفته است. در حالیکه این موضوع برای والدین دانشآموزان کاملا برعکس بوده و حفظ جان فرزندان بر آموزش علمی آنها پیشی میگیرد.