گروه اقتصادی: شیب نزولی قیمت دلار فقط یک روز دوام آورد و از دیروز بار دیگر با انتشار پیامهایی در مورد مذاکرات هستهای در وین قیمت هر دلار آمریکا دوباره به کانال 24هزار تومان بازگشت.ریسکهای مختلف، بازار ارز را محاصره کرده است. از یک طرف انتخابات ریاستجمهوری و مذاکرات هستهای و از طرف دیگر بیماریهای مزمن اقتصاد مثل رشد نقدینگی و کسری بودجه که میتواند به آتش تورم دامن بزند، فضای بازار ارز را با چالش مواجه کرده است.
به این چالشها ظرف چند روز گذشته چالش تغییر مدیریت در بانک مرکزی هم اضافه شد. در چنین شرایطی روند ورود ارز به کشور بیش از پیش برای بازار ارز مهم است، به همین دلیل این روزها بازار ارز به مذاکرات هستهای در وین توجه ویژهای دارد، مذاکراتی که بهنظر میرسد نتایج آن به انتخابات ریاستجمهوری هم گره خورده است. هر نوع امیدواری برای احیای برجام میتواند به بهبود روابط تجاری و ورود ارز به کشور منجر شود، در مقابل تردید در آینده برجام میتواند جریان ورود ارز را محدود کند که بر قیمت ارز تأثیر دارد.
گرهخوردن وین به انتخابات
بازار ارز از یک هفته پیش و همزمان با آغاز رقابتهای سیزدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری، با تردیدهایی در مورد احیای برجام مواجه شده، همین عامل به افزایش شیب صعودی قیمت دلار منجر شده است. در این مقطع زمانی قیمت هر دلار آمریکا به سرعت از کانال 21هزار تومان وارد کانال 24هزار تومان شده و حتی در مقاطعی کانال 25هزار تومان را هم هدف گرفته است.
بررسیها نشان میدهد آنچه از سال 1397تاکنون، بیشترین نقش را در صعود قیمت ارز داشته، وقوع تحریمها بوده است. نمودار قیمت دلار از سال 97تاکنون نشان میدهد قیمت هر دلار آمریکا از روز 18اردیبهشت 1397و بلافاصله بعد از خروج دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین ایالات متحده از برجام، به سرعت افزایش یافت و در مدتی کوتاه، یعنی تا 7مهر 97معادل 220درصد رشد کرد.
این روند رو به رشد اگرچه در دورههای کوتاهی متوقف یا اصطلاحا وارد دوره استراحت شد، اما از آن زمان تاکنون این روند رو به رشد تحتتأثیر تحریمها به اشکال مختلف ادامه یافته و فقط از زمان پیروزی جو بایدن بهعنوان رئیسجمهوری جدید آمریکا، از آبان پارسال، اندکی فروکش کرده زیرا بازار امیدوار است با توافق هستهای جریان ورود ارز به کشور تقویت شود.فعالان بازار ارز به خوبی میدانند که روند عرضه و تقاضا در بازار ارز به مذاکرات هستهای در وین گره خورده است. بهنظر میرسد نتایج مذاکرات و انتخابات ریاستجمهوری ارتباطی تنگاتنگ با هم دارند، چنانچه رویکرد سیاسی دولت بعدی تسهیلکننده مذاکرات هستهای در وین نباشد احتمال بروز چالشهای اساسی در بازار ارز وجود دارد و هر نوع رشد یا کاهش قیمت دلار را باید در این چارچوب تحلیل کرد.
سیگنال منفی از وین
دیروز و به فاصله 2 روز بعد از نزول قیمت دلار تا محدوده 23هزارو 900تومان در روز یکشنبه، قیمت هر دلار آمریکا دوباره رشد کرد و به کانال 24هزار تومان برگشت. در مبادلات روز یکشنبه قیمت هر دلار آمریکا 700تومان نزول کرده بود اما بعد از سخنان تردیدآمیز عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه که گفت شخصا مطمئن نیستم در این دوره از مذاکرات به جمعبندی برسیم، قیمت دلار دوباره شروع به رشد کرد و بار دیگر به کانال 24هزار تومان برگشت.
عراقچی گفته دو طرف به مرحلهای رسیدهاند که اختلافهای بارزی بهوجود آمده است. او در اینباره گفت: یک هفته است که در وین مذاکرات را دنبال میکنیم. مذاکرات پیچیدگیهای زیادی دارد و به موضوعات اصلی مورد اختلاف رسیدیم. الان در نقطهای هستیم که درباره اختلافات بارزی که وجود دارد به آنها پرداخته میشود.
همزمان آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در گزارشی مدعی شد ایران نتوانسته ردهای اورانیوم یافتشده در تعدادی از سایتهای(اعلام نشده) خود را توضیح دهد. دبیرکل آژانس هم از اینکه مباحثات فنی میان آژانس و ایران، به حصول نتایج مورد انتظار منجر نشده، ابراز نگرانی کرده است.
بلافاصله کاظم غریبآبادی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمانهای بینالمللی گفت: آمار و ارقام ارائه شده در گزارش آژانس، یا براساس برآوردهای این نهاد بوده یا در چارچوب راستیآزماییهای پادمانی حاصل شده و ارتباطی با اقدامات فراپادمانی ندارد.این کشمکشها که نشاندهنده بروز فاز جدیدی از اختلافها در مذاکرات هستهای در وین است، بازارها را نگران و زمینه رشد قیمت دلار را فراهم کرد بهطوری که دیروز قیمت هر دلار آمریکا در معاملات فردایی به 24هزارو 200تومان رسید. بهنظر میرسد باردیگر انتظارات تورمی تشدید و قیمت دلار در معاملات پشتخطی دوباره وارد مدار صعودی شده است. درصورتی که ظرف روزهای آینده چالشهای بیشتری بر سر مذاکرات هستهای در وین و احیای برجام بهوجود بیاید میتوان انتظار داشت قیمت دلار با رشد بیشتری مواجه شود.