گروه علمی:یکی از مسائلی که به عقیده برخی دانشمندان با آسم ارتباط دارد، کمبود ویتامینها در بدن است. برخی از دانشمندان معتقد هستند بیماری آسم و کمبود ویتامین کاملا با هم در ارتباط هستند. بر همین اساس، پژوهشگران نقشی را که برخی ویتامینهای خاص مانند ویتامین D، ویتامین C و ویتامین E در بروز و شدت بیماری آسم ایفا میکنند را مورد بررسی قرار دادند. اگرچه مشخص است که نوع رژیم غذایی فرد بر بروز و شیوع آسم تأثیرگذار است؛ اما آنچه کمتر ارتباط آن مشخص است، این است که مکملهای ویتامینی آیا میتواند جلوی آسم را گرفته و یا علائم آن را بهبود ببخشد یا خیر؟
میزان آسم و کمبود ویتامین
این فرضیه که (میزان آسم با کمبود ویتامین در ارتباط است) تا حد فراوانی بر میزان بالای آسم در کشورهای غربی متکی است که رژیم غذایی حاوی شکر تصفیه شده، چربی و غذاهای فرآوری شده در این کشورها، به کمبود گسترده برخی ویتامینها از جمله ویتامین D و ویتامین ب کمپلکس منجر شده است.
اما برای مقایسه باید گفت نرخ آسم در بخشهای غیر صنعتی جهان که بر مواد غذایی طبیعی از جمله میوه ها، سبزیجات و غلات کامل متکی هستند، به طور کلی پایینتر است. اگرچه کمبود مواد مغذی در کشورهای در حال توسعه امری شایع است، اما این کمبودها بیشتر از آنچه که بخواهد حاصل عادات عذایی افراد جامعه باشد، حاصل سوء تغذیه است.
ویتامین D
ویتامین دی یک ویتامین محلول در چربی است که از طریق کلسترول موجود در پوست از اشعه خورشید جذب میشود؛ همچنانکه این ویتامین در لبنیات و سایر محصولات غذایی یافت میشود. ویتامین D برای سلامت استخوان ضروری است. ویتامین دی همچنین به تقویت پاسخ «دستگاه ایمنی تطبیقی» بدن که بخشی از سیستم ایمنی بدن است و وظیفه شناسایی میکروارگانیسمهای خاص بیماری زا را بر عهده دارد (مانند ویروسهای تنفسی که باعث حملات آسم میشوند) کمک میکند.
شماری از پژوهشها از ارتباط میان ویتامین D و آسم سخن گفته اند. در یک بررسی از پژوهشهای صورت گرفته که در سال ۲۰۱۷ در مجله علوم پزشکی «Cureus» منتشر شد، اعلام گردید مصرف روزانه دوز ۵۰۰ در واحدهای بین المللی (IU) ویتامین دی ممکن است سبب کاهش شدت و دفعات حملات آسم شود.
همچنین مطالعات دیگر نشان داده اند که ویتامین D ممکن است از بروز آسم در کودکان جلوگیری کند؛ هرچند شواهدی که این نظریه را حمایت میکند، ضعیف و مبتنی بر شرایط مختلف است.همچنین در یک بررسی دیگر از پژوهشها که در سال ۲۰۱۷ منتشر شد، اعلام گردید در حالی که سطح پایین ویتامین D با میزان بالاتری از حملات آسمی ارتباط دارد، اما یافتههای به دست آمده از تأثیر مفید مکملهای حاوی ویتامین دی به عنوان وسیلهای مستقیم در درمان و یا پیشگیری از آسم خبر نمی دهند.به احتمال زیاد، کمبود ویتامین دی نشانگر یک کمبود گسترده تری از مواد مغذی در بدن است که به طور مداوم بر پاسخ ایمنی بدن و آسیب پذیری آن در برابر حملات آسم تأثیر گذار است.
ویتامین C
ویتامین سی یک ویتامین محلول در آب است که در بسیاری از میوهها و سبزیجات، به ویژه مرکبات وجود دارد. این ماده به عنوان دفاعی در برابر سرماخوردگی و رادیکالهای آزاد که باعث آسیب طولانی مدت به سلولهای بدن میشوند، شناخته میشود.ویتامین C دارای خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است که ممکن است برای افراد مبتلا به آسم مفید باشد. همچنین این باور وجود دارد که ویتامین C میتواند «استرس اکسیداتیو» ایجاد شده بر روی بافتهای مجاری تنفسی را کاهش دهد که به نوبه خود ممکن است «بیش حساسیت» (Hypersensitivity) را به عنوان محرک آسم کاهش دهد.
ویتامین سی همچنین ممکن است التهاب و بیش حساسیت را به همان روشی که استروئیدهای استنشاقی استفاده میشود، در آسم درمانی کاهش دهد. در حالی که مطالعات نشان داده است که ویتامین سی میتواند باعث کاهش انقباض برونش (باریک شدن مجاری تنفسی) ناشی از فعالیتهای زیاد فیزیکی شود؛ به مانند افراد مبتلا به آسم ناشی از ورزش مفید که ویتامین سی میتواند برای آنها مفید باشد-، اما هنوز شواهد اندکی وجود دارد که نشان دهد ویتامین سی میتواند سبب پیشگیری و یا درمان آسم در شمار فراوانی از افراد شود.
با این حال برخی شواهدی حاکی از آن است که مصرف روزانه مکمل ویتامین C ممکن است خطر ابتلا به عفونتهای تنفسی ویروسی را در افراد در معرض خطر حملات آسم کاهش دهد.
ویتامین E
ویتامینای یک ویتامین محلول در چربی است که در آجیل، دانههای خوراکی، روغنها و سبزیجات برگ سبز وجود دارد. بسیاری از افراد از مکملهای ویتامین E به عنوان یک اقدام پیشگیرانه برای کاهش خطر طیف وسیعی از اختلالات، از جمله بیماریهای قلبی، سرطان و بیماری پارکینسون استفاده میکنند.به مانند ویتامین C، ویتامین E نیز دارای اثرات ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است که ممکن است برای افراد مبتلا به آسم مفید باشد. بیشتر شواهد موجود که بر اساس پژوهشهای صورت گرفته به دست آمده اند، ارتباط مستقیم بین کمبود ویتامین E و شدت آسم را نشان میدهند. در یک بررسی که در مجله پزشکی تنفسی و مراقبتهای ویژه آمریکا در سال ۲۰۱۳ منتشر شد، نشان داده شد که استفاده از شیر خشک غنی شده با ویتامین E ممکن است بروز آسم در کودکان را کاهش دهد، در حالی که همچنین نشان میدهد کمبود ویتامین E در مادران ممکن است خطر آسم در کودک را افزایش دهد.
آیا باید مکملهای حاوی ویتامین مصرف کرد؟
بسیاری از افراد در کشورهای غربی ویتامین دی را از طریق غذا و همچنین مصرف مکملهای حاوی ویتامین دریافت میکنند؛ چرا که رژیمهای غذایی معمول غربی به تنهایی نیازهای تغذیهای آنها را به طور کافی مرتفع نمیکند. همچنین بسیاری از افراد نیز هستند که با داشتن رژیم غذایی سالم، بدون مصرف مکملهای حاوی ویتامین، میزان کافی از ویتامین سی و ویتامین E را برای بدنشان دریافت میکنند.
حال باید گفت این تنها پزشک شماست که میتواند از طریق آزمایش خون به شما بگوید کمبود این ویتامینها و یا ویتامینهای دیگر را دارید. در حالی که به طور کلی کمبود ویتامین در افراد مبتلا به آسم مشاهده میشود، اما باید توجه داشت که در نظر گرفتن کمبود ویتامین به عنوان علت آسم، مسأله درستی نیست. در بیشتر مواقع، کمبود ویتامین، علامتی برای سلامتی و تغذیه نامناسب است که میتواند حساسیت فرد به عفونتها، مواد آلرژی زا و سایر عوامل شایع آسم را تحت تأثیر قرار دهند.