گوشت‌عامل ۶۰درصد انتشار گازهای‌گلخانه‌ای

گروه علمی: بر اساس تحلیلی عمقی که در مورد سامانه‌های غذایی سراسر جهان انجام شده است، فراورده‌های گوشتی و لبنیاتی دو برابر غذاهای گیاهی گازهای گلخانه‌ای منتشر می‌کنند.بنا بر پژوهشی که در مورد ۱۷۱ محصول زراعی و ۱۶ فراورده حیوانی در ۲۰۰ کشور جهان انجام گرفته، بیش از یک‌سوم (۳۵ درصد) گاز‌های گلخانه‌ای منتشر شده در جهان بر اثر تولید موادغذایی است و این درصد بیشتر از براوردهای قبلی است.

بر اساس این تحلیل، انتشار ۵۷ درصد کل گازهای گلخانه‌ای ناشی از تولید موادغذایی از آن فراورده‌های گوشتی و لبنیاتی است؛ در حالی که سهم مواد غذایی گیاهی ۲۹ درصد است. عامل انتشار بقیه گازهای گلخانه‌ای نیز تولید سایر فراورده‌ها مثل پنبه و کائوچو است.بنا بر یافته‌های این تحقیق، در میان فراورده‌های گوشتی بیش از همه گوشت گاو انتشار گازهای گلخانه‌ای را باعث می‌شود و انتشار یک‌چهارم کل گازهای گلخانه‌ای ناشی از موادغذایی حیوانی را به خود اختصاص داده است.

اتول جین، استاد ارشد دانشگاه و محقق آ‌ب‌وهوا و کاربری زمین دانشگاه ایلینویز در اربانا-شمپین، در مصاحبه با ایندیپندنت گفت: «طبق نتایج بررسی ما، هم‌اکنون عامل انتشار بیش از یک‌سوم کل گازهای گلخانه‌ای تولید موادغذایی است. بنا بر نتایج، سهم کنونی تولید موادغذایی در انتشار کل گازهای گلخانه‌ای معادل ۱۷ میلیارد تن دی‌اکسیدکربن در سال یا انتشار ۳۵ درصد کل گازهای گلخانه‌ای انسان‌ساخته در جهان است. بیشترین سهم در میان غذاهای حیوانی نیز از آن گوشت گاو است و شیر گاو و گوشت خوک در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

پیش از این تحقیق که در مجله «نیچر فود» منتشر شده، نیز بر اساس شواهد زیادی، تولید مواد غذایی حیوانی به ویژه گوشت قرمز عامل اصلی بحران آب‌وهوایی بوده است.در این پژوهش، بر پایه داده‌های سال ۲۰۱۰ تمامی مراحل تولید غذا را در نظر گرفته‌اند (از صاف کردن زمین‌ها به منظور ایجاد فضا برای دامداری یا کشت غلات تا فراوری و ترابری فراورده‌های غذایی) و نقش تولید موادغذایی در انتشار سه گاز گلخانه‌ای اصلی دی‌اکسید کربن، متان و اکسید نیتروژن را بررسی کرده‌اند.

تولید گوشت و لبنیات به طور ویژه عامل اساسی انتشار این سه گاز گلخانه‌ای‌اند.برای مثل از بین بردن جنگل‌ها به منظور ایجاد چراگاه برای دام‌ها یا کشت خوراک دام مقدار زیادی دی‌اکسید کربن منتشر می‌کند. افزون بر این، گاو، گوسفند و بز جزو «نشخوارکنندگان»‌اند یعنی هنگام هضم غذا مقدار زیادی متان از دهانشان خارج می‌شود. مدفوع دام‌ها و مصرف کودهای نیتروژنی در کشت خوراک دام نیز انتشار اکسید نیتروژن را در پی دارد.

برخی غذاهای گیاهی نیز نقش ویژه‌ای در آلایندگی دارند.بر اساس یافته‌های این پژوهش، کشت برنج در انتشار متان نقش زیادی دارد زیرا شالیزار‌های برنج اکثرا غرقابی‌اند و محیطی مطلوب برای باکتری‌های منتشرکننده متان به شمار می‌روند.در این پژوهش تفاوت انتشار گازهای گلخانه‌ای در صنایع غذایی جهان را نیز بررسی کرده‌اند.
بر اساس یافته‌های این تحقیق، تولید آلودگی در جنوب و جنوب‌شرقی آسیا بیش از هر منطقه دیگری در جهان است و انتشار حدود یک‌چهارم (۲۳درصد) کل گازهای گلخانه ناشی از تولید موادغذایی به این مناطق اختصاص دارد.

البته بنا بر این بررسی، انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از تولید موادغذایی در این منطقه از لحاظ سرانه خیلی کمتر است. طبق این تحقیق، آمریکای جنوبی دومین انتشاردهنده بزرگ گازهای گلخانه‌ای است که از لحاظ سرانه نیز بیش از هر منطقه‌ای در جهان گاز گلخانه‌ای منتشر می‌کند.به گفته پروفسور جین، در کل طبق این یافته‌ها برای مقابله با اثرات بحران آب‌وهوایی سامانه غذایی جهان اقدام‌های بیشتری لازم است.او می‌گوید: «سیاستگذاران باید برای مهار انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از مصرف سوخت‌های فسیلی و سایر منابع و تولید و مصرف کلی و انفرادی غذاهای گیاهی و حیوانی راهبردهایی تدوین کنند.»