گروه اقتصادی: تا حدود ۲۰ تا ۳۰سال پیش سوسیس و کالباس در ایران جزو غذاهای تفننی بود که برخی خانوارها کمتر از آن استفاده میکردند، اما به تدریج این نوع غذاها به دلیل سریع آماده شدن و همچنین وجود آنها در سبد غذاهای بیرونبر، تبدیل به یکی از غذاهای محبوب شهرنشینها و جایگزین برخی غذاهای گرم شدند.
دنیایاقتصاد در ادامه نوشت: با شیوع کرونا، قرنطینه خانگی و ترجیح مردم به طبخ غذا در منزل نیز در مقطعی، اقبال مشتریان به خرید این گونه اقلام بیشتر از قبل شد. اما در ادامه حالا روند افزایشی قیمت این محصولات باعث شده که مشتری کمتر سراغ خرید آنها برود و اگر هم خریدی انجام میشود به جای «کیلو» حالا خریدها به «چند صد گرم» تغییر کرده است.
همچنین از نظر نوع محصول نیز سبک خرید فرآوردههای گوشتی تغییر کرده و مردم بیشتر انواع ارزانقیمت سوسیس و کالباس را خریداری میکنند. چرا که این روزها قیمت برخی سوسیسهای کبابی به کیلویی حدود ۲۰۰هزار تومان رسیده، همچنین قیمت کالباس گوشت هم به کیلویی حدود ۱۵۰هزار تومان رسیده است.
عوامل تغییر نرخ
سال گذشته هزینههای تولید مواد پروتئینی ۶۰درصد افزایش یافت. اما امسال نیز این دومین مرتبه است که این قبیل محصولات با تغییر قیمت همراه شده است. در ادامه به برخی دلایل این افزایش قیمت اشاره خواهد شد. علاوه بر افزایش قیمت گوشت قرمز و مرغ، سایر نهادههای تولید انواع سوسیس و کالباس، مانند آرد، مواد بستهبندی و... نیز افزایش یافته و درنهایت منجر به افزایش هزینه تمامشده تولید و گرانی ناخواسته این اقلام توسط کارخانههای تولیدی شده است.از سوی دیگر افزایش قیمت دلار و ادویهجات بر قیمت سوسیس و کالباس تاثیر دارد. برخی مواد نگهدارنده و مواد اولیه سوسیس و کالباس از کشورهای خارجی تامین میشود.
همچنین شکر، نمک، دود چرب و اسیدهای آلی نگهدارندههای معمولی سوسیس و کالباس هستند. این مواد هم که توانایی حذف میکروبها و قارچها یا متوقف کردن رشد آنها را دارند اغلب مواد وارداتی هستند که شامل موارد ارزی میشوند؛ بنابراین به زعم تولیدکنندگان و کارشناسان این بازار، افزایش قیمتهای اخیر به این دلایل امری طبیعی است.
رد نقش فروشندگان
جالب اینکه در روزهای اخیر تعدادی از مصرفکنندگان طی شکایتهایی که به ثبت رساندهاند معتقد هستند برخی فروشندههای محصولات فرآوردههای گوشتی در گرانی و گرانفروشی این محصولات مقصر هستند، اما در همین حال مسوولان این حوزه تاکید میکنند که واحدهای صنفی تحت پوشش این اتحادیه، انواع فرآوردههای گوشتی را با سود مصوب خردهفروشی به میزان حدود ۱۲ تا ۱۸درصدی نسبت به نرخ درج شده روی بستهبندی این محصولات، عرضه میکنند و آنها هیچ نقشی در افزایش قیمت نداشته و گرانفروشی اتفاق نیفتاده است.
اما متاسفانه در صنعت سوسیس و کالباس بیش از ۳۰۰ تا ۴۰۰ واحد تولیدی زیر پله (گمنام و فاقد استاندارد) در کشور وجود دارد. در حال حاضر در سطح شهرستانها برندهای محلی بسیار زیادی وجود دارد و محصولات تولیدی این واحدها به دلیل عدم رعایت کیفیت به سلامت مردم آسیب وارد میکند و بسیار ارزانقیمت هستند. البته همه فرآوردههای ارزان، تقلبی نیستند و اخیرا سوسیس و کالباس گیاهی با قیمت اقتصادی، در بازار رونق گرفته است.
قیمت متوسط فروش در سطح بازار
پیشتر اشاره کردیم که نرخ سوسیس و کالباس اخیرا به دلایلی صعودی بوده است. بر اساس بررسی میدانی «دنیایاقتصاد» به طور میانگین قیمت یک کیلو سوسیس کوکتل گوشت و پنیر ۵۵درصد ۱۱۸هزار و ۸۰۰، سوسیس انگشتی ۹۰ درصد (۸۰۰ گرمی) ۹۷هزار و ۵۰۰، سوسیس انگشتی توری ۸۰درصد (۵۰۰ گرمی) ۵۶هزار، کوکتل طلایی (۶۰۰ گرم) ۱۳۰هزار، کوکتل ۷۰درصد (یک کیلویی) ۱۲۱هزار و ۹۰۰، هاتداگ ۷۰ درصد (۶۰۰ گرمی) ۱۱۴هزار، ژامبون مرغ و گوشت ۹۰درصد (۴۰۰ گرمی) ۱۰۸هزار، ژامبون مرغ دودی (۳۰۰ گرمی) ۴۷هزار، کوکتل گوشت ۵۵درصد (۳۵۰ گرمی) ۳۱ هزار و ۹۰۰ و ژامبون مرغ ۹۰درصد (۳۰۰ گرمی) با قیمت ۵۱هزار تومان در بازار فروخته میشود.
ویژگیهای سوسیس و کالباس مرغوب
مطمئنترین راه برای تشخیص یک محصول مرغوب و استاندارد توجه به نام و گواهی استاندارد تولیدکننده محصول است، اما با این حال سوسیس و کالباس خوب و مرغوب خصوصیاتی دارد که در هنگام خرید باید به آنها توجه داشت. بارزترین آنها این است که باید دارای پوست براق باشند. دارای بستهبندی مناسب و بدون حباب هوا باشند. پس از پخته شدن کاهش حجم ندهند. هر قدر کیفیت گوشت به کاررفته پایینتر باشد، میزان چروکیدگی و افت حجمی سوسیس و کالباس نیز پس از پخت بیشتر خواهد بود.
هر قدر درصد گوشت در فرآورده بیشتر باشد، مرغوبیت آن نیز بالاتر خواهد بود. در آنها از خردههای نان، آرد و چربی بیش از اندازه استفاده نشده باشد و فاقد ماده گلوتن باشند. یعنی فاقد خرده نان، پودر سیبزمینی و برنج باشند. این سوسیس و کالباسها ایجاد حساسیت نکرده و از درصد گوشت بالاتری برخوردار هستند. همچنین مهم است که بدانیم سوسیس و کالباس نباید دارای لکههای تیره و سبز رنگ باشند.
ارزش غذایی
با این حال کارشناسان تغذیه نسبت به کم بودن ارزش غذایی انواع سوسیس و کالباس نظرات متعددی ارائه دادهاند. در ادامه ارزش غذایی۳۰ گرم سوسیس پخته را میخوانید که بر این اساس کالری آن ۸۸ کیلو، چربی آن ۶/ ۷ گرم، کلسترول آن ۱۹ میلیگرم، سدیم آن ۳۲۰ میلیگرم، کربوهیدرات آن ۷/ ۰گرم و پروتئین آن ۴ گرم است.