گروه اقتصادی: نوسانات نرخ ارز هر روز روی تازه ای از خود نشان میدهد، این نوسانات بر قیمت خودرو، مصالح ساختمانی، پوشاک، مواد اولیه برای تولید صنایع، مواد غذایی و این بار بر تولید شیر خشک صنعتی چنبره زده است.
تولید کنندگان شیر خشک به دلیل نوسانات قیمت مجبور به خرید شیر خام به صورت نقد هستند و این در حالی است که محصول تولیدیشان در داخل کشور آن طور که باید خریدار ندارد و آنها مجبور هستند بخش زیادی از تولیدات خود را برای مصرف روانه بازارها خارجی کنند.
کشورهای پاکستان، افغانستان، سوریه و عراق طرفداران شیر خشک صنعتی در ایران هستند و این در حالی است که افزایش قیمتها دست تولید کنندگان این محصول را از صادرات کوتاه کرده است.
استان اصفهان با دارا بودن هشت کارخانه بزرگ تولید شیر خشک صنعتی به عنوان یکی از قطبهای اصلی تولید این محصول محسوب میشود و این در حالی است که فعالان این صنعت با شرایط فعلی رو به ورشکستگی هستند و محصول تولیدیشان برای بقا دوام زیادی ندارد و چنانچه فکری برای آن اندیشیده نشود مجبور به معدوم سازی آن خواهند شد.
هزینههای تولید شیرخشک ۲۵ هزار تومان افزایش یافت
سیاوش سلیمی، رئیس اتحادیه شیر خشک کشور با اشاره به مصوبه ۱۲ اسفند سال ۹۹ در خصوص صادرات شیر خشک اظهار داشت: بر اساس این مصوبه مقرر شد که برای صادرات هر کیلوگرم شیرخشک ۱۶ هزار تومان به عنوان مابه التفاوت قیمت شیرخام و شیرخشک دریافت و صادرات این محصول آزاد شود.
وی با بیان اینکه به دنبال این امر هزینههای تولید افزایش یافت و از سوی دیگر نیز قیمت شیرخام ۱۹ هزار ریال اضافه شد، ابراز داشت: با این شرایط باید توجه داشت که برای تولید هر کیلوگرم شیرخشک ۱۲.۶ کیلوگرم شیرخام نیاز است و از این رو هزینههای تولید هر کیلوگرم شیر خشک ۲۵ هزار تومان افزایش یافت و دیگر توجیهی برای پرداخت ۱۶ هزار تومان برای صادرات هر کیلوگرم شیر خشک وجود ندارد.
صادرات شیر خشک از کشور دچار چالش شده است
رئیس اتحادیه تولید کنندگان شیر خشک صنعتی کشور با تاکید بر اینکه در این شرایط صادرات شیر خشک دچار مشکل شده است، ادامه داد: از سوی دیگر باید توجه داشت که مصرف داخلی شیر خشک بسیار پایین است و کمتر از ۲۰ درصد از تولید شیر خشک در کشور مصرف داخل است و مابقی تولید باید صادر شود.وی در خصوص میزان تولید شیرخشک در کشور تصریح کرد: هنوز آمار دقیقی از میزان تولید شیر خشک در کشور در سال جاری نداریم و سازمان حمایت از حقوق تولید کنندگان، تولید کنندگان را موظف کرده که میزان تولید خود را در سیستم جامع تجارت ثبت کنند و این اقدام از ۲۰ شهریور ماه آغاز شده است.
سال گذشته ۳۸ هزار تن شیر خشک در کشور دپو شد
سلیمی اضافه کرد: اما در سال گذشته حدود ۵۰ هزار تن تولید شیرخشک در کشور داشتیم که تنها ۱۲ هزار تن آن صادر شد و دپوی شیر را در انبارها داریم.وی با بیان اینکه صادرات شیر خشک از کشور از سال ۹۳ شروع شده است و حتی در سال ۹۵ دولت مجبور شد به ازای هر کیلوگرم شیرخشک یک دلار مشوق صادراتی پرداخت کند، ادامه داد: اما در حال حاضر صادرات شیر خشک به دلیل شرایط فعلی و همچنین نرخ دلار به صرفه نیست.
تولید شیر خشک صنعتی برای حفظ بقای دامداریها ضروری است
رئیس اتحادیه تولید کنندگان شیر خشک صنعتی کشور با بیان اینکه صادرات شیر خشک به دلیل حفظ بقای گاوداریهای شیر ده در کشور امری ضروری است، افزود: این در حالی است که مدتی است صادرات این محصول با مشکل جدی مواجه شده است.
وی در خصوص برخی اظهار نظرات مبنی بر اینکه آن دسته از گاوداریهایی که ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی دریافت میکنند، در حال حاضر صادرات شیر خشک دارند و به نوعی باید گفت نورچشمیها با سود بالا در حال صادرات شیر خشک هستند، ابراز داشت: ۴۵ کارخانه تولید شیر خشک داریم که در سطح کشور گسترده هستند و هشت کارخانه در استان اصفهان است و بخش زیادی از شیر خشک کشور را در استان اصفهان داریم.
سلیمی ادامه داد: باید توجه داشت که تولید کنندگان شیر خشک به دلیل اجبار به پرداخت نقدی قیمت شیر خام به گاوداریها توان نگهداری شیر خشک را ندارند و این مساله باعث شده است که میزان نقدینگی این شرکتها پایان بیاید و توان نگهداری شیر خشک را ندارند و در نهایت ۱۵ الی ۲۰ هزار تن دپوی شیرخشک در کشور میتوان نگه داشت.وی تاکید کرد: صادرات شیر خشک تنها برای تولید کننده ممکن است، بازرگانها و افراد دیگر امکان صادرات شیر خشک را ندارند چرا که اصلا به نفع این افراد نیست.
برخی دلالان به دنبال سهمیه بندی شیر خشک هستند
رئیس اتحادیه تولید کنندگان شیر خشک صنعتی کشور با بیان اینکه برخی افراد دلال دنبال سهمیه بندی شیر خشک بودند و این افراد این روزها به دنبال ایجاد حاشیه در زمینه صادرات شیر خشک هستند، ادامه داد: این افراد مدتها است به هر روشی دست زدهاند تا سهمیهای از صادرات شیر خشک داشته باشند اما موفق نشدهاند چرا که بر اساس قانون تنها تولید کنندگان اجازه صادرات شیرخشک را دارند.
امیر زرگران، مدیرعامل اتحادیه شرکتهای تعاونی کشاورزی دامداران استان اصفهان نیز در خصوص برخی اظهار نظرات اعلام شده مبنی بر صادرات شیر خشک صنعتی توسط نورچشمیهایی که ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی برای خرید نهاده دریافت میکنند، گفت: باید توجه داشت که تامین نهادههای تولید کنندگان شیر و گوشت قرمز از طریق سامانه بازارگاه در اختیار توزیع میشود.وی افزود: شرکت وارد کننده نهادههای دامی با نظر سازمان صنعت، معدن وتجارت، جهاد کشاورزی و بانک مرکزی نسبت به توزیع نهادهها با ارز دولتی در اختیار وزارت جهاد کشاورزی قرار دهد و این وزارت نهاده را در اختیار معاونت امور دام سازمانها قرار میدهد تا بین دامداران توزیع شود.
همه خوراک مورد نیاز دام با نرخ مصوب تامین نمیشود
مدیرعامل اتحادیه شرکتهای تعاونی کشاورزی دامداران استان اصفهان با بیان اینکه همه خوراک مورد نیاز دام با نرخ مصوب تامین نمیشود، اضافه کرد: باید توجه داشت که تولید شیرخام و گوشت قرمز و سایر محصولات دامداری فقط ذرت، جو وسویا نیست که همین محصول نیز تامین نشده است.وی با بیان اینکه در حال حاضر بر اساس مکاتبات و ابلاغیهها مقدار زیادی شیرخشک در کارخانجات تولید شده دپو شده است، ادامه داد:قرار بود شیرخشک بدون تعرفه صادرات صادر شود اما هنوز این امر عملیاتی نشده و اعتراض همه را به دنبال داشته است.
زرگران با بیان اینکه در تامین نهادههای دامی با قیمت دولتی نیز دامداران دچار مشکل هستند، گفت: در حال حاضر دامداران استان اصفهان هنوز نهاده شهریور ماه را دریافت نکردهاند و مجبور هستند نهادهها را از بازار آزاد تهیه کنند و این در حالی است که دامداران از زمان خرید نهاده تا زمانی که این محصول به دست دامدار برسد زمان زیادی سپری میشود و این به ضرر دامدار است.
توزیع نهادههای دامی با نرخ دولتی عادلانه نبود
وی در خصوص توزیع نهاده به قیمت ارز دولتی ادامه داد: در گذشته بین استانهای مختلف توزیع عادلانه ای بر اساس تعداد دام نبود که اخیرا این مشکل برطرف شده است.مدیرعامل اتحادیه شرکتهای تعاونی کشاورزی دامداران استان اصفهان اضافه کرد: باید توجه داشت توزیع نهاده با ارز غیر دولتی در اصفهان تنها برای دامداریهای کمتر از ۵۰ راس انجام میشود که ساماندهی این امر را نیز در دستور کار داریم.
جهاد کشاورزی به برخی از تولید کنندگان شیر خشک اجازه تولید و صادرات بدون عوارض داد
همچنین حسین ایراندوست، معاون بهبود تولیدات دام وطیور جهاد کشاورزی استان اصفهان در گفتوگو با خبرنگار بازار با اشاره به چالشهای پیش روی صادرات شیر خشک از استان اصفهان گفت: مجوز صادرات شیر خشک سال گذشته صادر شد اما باید توجه داشت از آنجایی که این شیر از محل شیر یارانهای تولید میشود برای صادرات ۱۶ هزار تومان عوارض صادراتی برای آن درنظر گرفته شده است.وی ادامه داد: در سال جاری با توجه به قیمت جدید شیر که ۶ هزار و ۴۰۰ تومان بود، وزارت جهاد کشاورزی موظف شد شیر را از دامداران بخرد و شیرخشک تولید کرده و در کشور توزیع کند که این امر در توان وزارت نبود و از این رو این امر به تعدادی از کارخانجات شیر خشک سپرده شد.معاون بهبود تولیدات دام وطیور جهاد کشاورزی استان اصفهان ادامه داد: جهاد کشاورزی به تولید کنندگان شیر خشک این فرصت را داد که با خرید نقدی شیر از دامداریها و ارسال مستندات به جهاد کشاورزی امکان صادرات شیر خشک بدون عوارض را داشته باشند.
صادرات شیرخشک بدون پرداخت عوارض موقتی است
وی با بیان اینکه در مرداد سال جاری با ابلاغ بخشنامه معاونت توسعه صنایع تبدیلی و کسبوکارهای کشاورزی، تنها کارخانهها شیر خشکی اجازه صادرات شیر خشک بدون تعرفه صادرات را خواهند داشت که روزانه ۵ هزار تن شیر تازه را به قیمت مصوب 6 هزار و 400 تومان از دامداران خریداری کنند، تاکید کرد: این قانون برای کارخانجاتی تعریف شده است که در بازه زمانی مشخص در سال جاری نسبت به تولید شیر خشک اقدام کردهاند و افرادی که قبلا شیر خشک را در انبارها دپو کردهاند مشمول این طرح نمیشوند.
ایراندوست افزود: وضعیت ذخیره شیرخشک در استان اصفهان خیلی زیاد نیست و میتوان بازار را با این حجم تولید مدیریت کرد.باید توجه داشت که شیر خشک از جمله محصولاتی است که صادرات آن میتواند برای کشور ارزآور باشد اما مسئولان باید به گونهای برنامهریزی داشته باشند که تولید کنندگان این محصول زمین گیر نشوند و با توجه به افزایش قیمتها امکان صادرات برایشان فراهم شود.
در سال گذشته طبق آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران، میزان صادرات شیر خشک با چربی کمتر از ۱.۵ درصد بیش از ۱۱ میلیون ۴۴۸ هزار دلار اعلام شده؛ در مدت مشابه میزان واردات این محصول حدود ۳ میلیون و ۳۴۸ هزار دلار برآورد شده است.