گروه علمی: از دست دادن جان و یا حتی بسیاری از ناتوانیهای جسمی بدلیل ناآگاهی و مراجعه دیرهنگام به مراکز درمانی پس از مشاهده اولین علایم سکته مغزی است، در حالیکه متخصصان مغز و اعصاب برآن تاکید کردهاند که تماس با اورژانس و مراجعه سریع به مراکز درمانی برای درمان به موقع سکته مغزی موثر است.
افتادگی و بی حسی صورت، اختلال در تکلم، احساس ضعف و عدم حرکت در دست زنگ خطری است که هشدار میدهد سریعا باید پای اورژانس به میان آید و با ۱۱۵ تماس گرفته شود البته مسدود شدن رگ در مغز و یا نرسیدن خون به بخشی از مغز و پارگی و خونریزی از علل ابتلا به سکته مغزی عنوان شده است.
افراد در صورت بروز علائم سکته مغزی باید فورا به مراکز درمانی مراجعه کنند یا با اورژانس تماس بگیرند و اگر تا کمتر از چهار و نیم ساعت پس از بروز علایم سکته، تحت درمان قرار بگیرند عوارض ناشی از سکته به حداقل میرسد لذا هر چه زودتر مراجعه کنند نتایج بهتری خواهند گرفت.آنچه در این بین بارها توسط متخصصان مغز و اعصاب بر آن تاکید شده تماس فوری بیمار با اورژانس و مراجعه سریع به مراکز درمانی برای درمان به موقع سکته مغزی در فرصت طلایی است، چون بسیاری از ناتوانیهای جسمی حاصل سکتههای مغزی است که به علت دیر رسیدن بیماران به مراکز درمانی روی میدهد.
براساس آمار سازمان جهانی بهداشت، سکته حاد معزی دومین علت مرگ و میر در دنیاست حال آنکه کسانی که زنده میمانند هم به ناتوانی طولانی مدت دچار میشوند، اگر بیماران، تا کمتر از چهار و نیم ساعت پس از بروز علایم سکته به مراکز درمانی مراجعه کنند، عوارض ناشی از سکته به حداقل میرسد.از سوی دیگر بدیهی است که دیابت، چاقی و بی تحرکی، فشار خون بالا، مصرف سیگار و دخانیات از فاکتورهایی است که سهم بالایی در ابتلا به این بیماری دارد، که با داشتن اراده و رژیم غذایی مناسب میتوان تا حدود زیادی ریسک ابتلا به سکته را کاهش داد.
تغذیه میتواند ابتلا به سکته مغزی را کاهش دهد؟
یک کارشناس ارشد تغذیه در این ارتباط با بیان اینکه چند عامل اصلی در ابتلا به سکته مغزی دخیل هستند، افزود: برخی از این عوامل قابل پیشگیری و تغییر هستند.«سهیل عباسی» از افزایش سن و سالمندی به عنوان یکی از اصلیترین دلایل ابتلا به سکته مغزی یاد کرد که چندان قابل پیشگیری نیست.
وی ادامه داد: از سوی دیگر مصرف سیگار و استعمال دخانیات و داشتن فشارخون از دیگر فاکتورهای سکته مغزی است قابل کنترل است، چاقی، بیماری قلبی و عروقی، دیابت و بی تحرکی از دیگر عوامل دخیل در سکته مغزی است که قابل تغییر و اصلاح است.عباسی در خصوص نقش تغذیه برای پیشگیری از سکته مغزی، افزود: داشتن تغذیه سالم، راهکار مناسبی برای جلوگیری از ابتلا به بسیاری از بیماریها همچون، دیابت، قلبی عروقی، کبد چرب و سکته مغزی است.
وی یادآور شد: با بسیاری از توصیهها همچون کاهش استفاده از روغن سرخ کردنی، کاهش مصرف روغن جامد و حیوانی آشنا هستیم و بارها تاکید شده و استفاده از روغن باید متعادل و اندک باشد.او با بیان اینکه استفاده از روغن کنجد و زیتون برای سلامتی مناسبتر است، گفت: این در صورتی است که این روغنها جایگزین روغن معمولی پخت و پز استفاده شود.
عباسی اضافه کرد: دونوع روغن زیتون وجود دارد که روغن زیتون تصفیه شده و روغن زیتون فرابکر از آن جمله است، در روغن زیتون تصفیه نشده بوی خامی زیتون به مشام میرسد و این بو در فرآیند تصفیه از بین میرود.این کارشناس تغذیه افزود: در فرآیند تبدیل روغن زیتون تصفیه نشده به تصفیه شده و گرفته شدن بوی خامی زیتون، کلی از خواص ضدسرطانی گرفته میشود و در نتیجه روغن خواص کمتری خواهد داشت و اگر شخصی بتواند این رایحه را تحمل کند روغن زیتون تصفیه نشده توصیه میشود.
وی از گنجاندن منظم میوه و سبزی در رژیم غذایی به عنوان راهکاری دیگر برای مقابله با بیماری یاد کرد و یادآور شد: بدن انسان برای ایمن شدن، روزانه باید دو تا سه واحد میوه و سبزی دریافت کند.عباسی با تاکید براینکه چاقی و افزایش وزن از عوامل اصلی ابتلا به سکته محسوب میشود، ادامه داد: استفاده از لبنیات کم چرب و خودداری از مصرف لبنیات پرچرب، مصرف گوشت کم چرب و ترجیحا استفاده از گوشت آبپز در افرادریسک پذیر در کاهش ابتلا به سکته تاثیرگذار است.
وی تاکید کرد: افرادی که در معرض ابتلا به سکته قرار دارند و یا حتی افرادی که ریسک بالایی ندارند توصیه میشود که موادغذایی حیوانی به خصوص گوشت کمتر مصرف شود و بیشتر به سمت سبزیجات متمایل شوند و سعی کنند سبزیجات در همه وعدههای غذایی باشد که انواع کلم و فلفل دلمه نیز در این بین باید گنجانده شود.
وی بر مصرف آجیل ترجیحا خام به میزان یک الی دو بار در هفته نیز تاکید کرد و افزود: افراد با اضافه وزن بالا در مصرف آجیل محدودیت دارند و باید آجیل تازه مصرف شود.عباسی از حبوبات به عنوان منبع خوب دریافت پروتیین به ویژه برای افراد در معرض سکته یاد کرد و گفت: حبوبات دارای فیبر بالا، کالری و چربی اندک هستند و ریسک سکته مغزی و بسیاری از بیماریها را کم میکند.
وی با تاکید براینکه مصرف شیرینی جات و تنقلات باید کاهش یابد، افزود: بسکوییت و کیکها دارای قند و چربی بالا هستند و در مصرف آن باید احتیاط شود.وی با بیان اینکه در مصرف شکلات تلخ نیز نباید زیاده روی شود، اضافه کرد: روزانه یک تا دوعدد خوردن شکلات تلخ مناسب است و باید درصد تلخی بالای ۷۵درصد باشد.
عباسی تاکید کر: قهوه خالص و چای سبز نیز در کاهش ریسک سکته سهیم است، مصرف مکملها خودسرانه به ویژه برای افراد دارای فشارخون بالا توصیه نمیشود و باید با نظر متخصص تغذیه و مغز و اعصاب استفاده شود.وی با بیان اینکه کمبود ویتامین «د» از عوارض شایع بسیاری از بیماریها محسوب میشود، ادامه داد: کمبود این ویتامین ریسک ابتلا به بیماریها را زیاد میکند و میزان مصرف آن پس از انجام آزمایش با نظر پزشک تعیین میشود.عباسی گفت: برای افراد ریسک پذیر ترجیحا پروتیین از منابع گیاهی تامین شود و تخم مرغ به صورت معمول هفتهای سه تا چهار بار مصرف شود.
کرمانشاه تنها میزبان ترومبکتومی در غرب کشور
یک متخصص مغز و اعصاب و فلوشیپ سکتههای مغزی گفت: بسیاری از درمانهای سکته مغزی در مرحله حاد برای از بین بردن لخته انجام میشود.دکتر «لیلا افشار هزارخانی» افزود: در مدت شش ماه گذشته ترومبکتومی یکی از درمانها برای رسیدگی به این بیماری است که به معنای خروج لخته به روش آنژیوگرافی است که این روش در غرب کشور تنها در استان کرمانشاه انجام میشود.وی اضافه کرد: این روش تاکنون بر روی ۱۴ مورد بیمار انجام شده است که نتایج در حدود ۷۰درصد رضایت بخش بوده است، این درمان به زمان وابسته است و در شش ساعت نخست پس از مشاهده علایم قابل انجام است.
این علایم هشداردهنده است
به گفته هزارخانی، به محض اینکه علایم سکته مغزی همچون ضعف و بی حسی نیمی از بدن، اختلال تکلم، افت هوشیاری، فلج صورت، کاهش ناگهانی دید و یا دوبینی و ... مشاهده شد بیمار باید سریعا با اورژانس تماس بگیرد تا از این طریق به بیمارستان امام رضا (ع) اعزام شود.
گزارش بیش از یک هزار مورد سکته مغزی در استان
این متخصص مغز و اعصاب ادامه داد: سالیان و در سالهای اخیر حدود یک هزار و ۲۰۰ مورد سکته مغزی در سطح استان به وقوع میپیوندد که از این میزان نزدیک به ۳۰۰مورد خونریزی و مابقی موارد به صورت لخته و ایسکمی مشاهده میشود.هزارخانی یادآور شد: متاسفانه از این تعداد ۹۰۰ موردی که مبتلا به لخته خونی میشوند، ۱۰۰ تا ۲۰۰ نفر زیر چهارساعت اولیه مراجعه میکنند و اکثر مبتلایان دیر به مراکز درمانی مراجعه میکنند و از درمانهای اصلی محروم هستند.
وی با بیان اینکه علایم سکته مغزی در بانوان بیشتر مشاهده میشود، افزود: فشارخون، قندخون، مصرف سیگار، نداشتن رژیم غذایی مناسب مصرف بیش از حد نمک و شیرینی در این ابتلا سهیم هستند.مجتمع بیمارستانی امام رضا (ع) کرمانشاه دارای تجهیزات فوق پیشرفته در مرکز آنژیوگرافی و اینترونشنال رادیولوژی است که یکی از مراکز مهم درمان سکتههای حاد مغزی و قلبی غرب کشور است.در این مرکز سرعت عمل و مهارت کادر درمان، مانع از ناتوانی بیمار مبتلا به سکته مغزی میشود.دستگاههای فوق پیشرفته و کمیاب سی تی اسکن ۲۵۶ اسلایس، آنژیوگرافی بای پلین و دستگاه ام. آر. آی سه تسلا در این مرکز نصب شده است.