آب یزد، قربانی فقدان «آمایش سرزمین» شد

گروه جامعه: شکستن خطوط لوله آبرسانی به استان یزد، اتفاق جدیدی نیست و هربار که استان اصفهان با مشکل کم‌ آبی روبه‌رو می‌شود، اولین متهم این موضوع خطوط آبرسانی به منطقه کویری یزد است. تقریبا یک میلیون و صد هزار نفر که ساکن این استان خشک کشور هستند، قربانی بی‌مسئولیت برخی از مدیران سابق شده‌اند که معنای «آمایش سرزمین» و جایگزاری صنایع آب‌بر در مرکز ایران را درک نمی‌کردند.

حال کارشناسان باور دارند، آبی که از استان اصفهان و چهارمحال و بختیاری به یزد می‌رسد، کمترین نقش را در خشکسالی‌های اخیر داشته و شکستن خطوط آبرسانی به این استان و تخریب حوضچه‌های آن، فقط رنج مردم را افزایش می‌دهد. آمار و ارقام می‌گوید که تا کنون 50 بار خطوط لوله و آبرسانی در مسیر اصفهان به یزد مورد تعرض قرار گرفته است. در یک دهه اخیر، بارها این اتفاق افتاده و در آخرین مورد این اتفاق و در جریان اعتراضات آبی در استان اصفهان (پنجم آذرماه)، شماری از معترضان اصفهانی با لودر خط لوله انتقال آب به یزد را شکسته و جریان انتقال آب به یزد را قطع کردند. همین اتفاق باعث شد که برای یک روز به بسیاری از مناطق این استان کویری با تانکر آبرسانی شود. محمدمهدی جوادیان‌زاده، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای یزد، گفته است: «حوضچه‌های ۳۲۷ و ۳۳۰ با لودر تخریب شده و آب انتقالی به یزد بر اثر این اتفاق در حال حاضر قطع است.»

مشکل اصفهان، آب یزد نیست
عمليات عمراني خط لوله انتقال آب از اصفهان به یزد، در شهريور 73 و با حضور دكتر حسن حبيبي، معاون اول رئيس جمهور وقت در 1373 آغاز شد و پس از پنج سال به بهره‌برداری رسید. اوایل دهه 90 بود که کشاورزان شرق اصفهان، اولین بار این خطوط لوله انتقال آب را شکستند و پس از آن هربار که آنها دست به اعتراض می‌زدند، این آب استان همسایه بود که قطع می‌شد. این اتفاق در شرایطی رخ می‌دهد که طبق آمار سالانه 100 میلیون متر مکعب از اصفهان به یزد، آب منتقل می‌شود و در مقابل سالانه 200 میلیون متر مکعب آب نیز در بالادست اصفهان یعنی در چهارمحال و بختیاری برداشت می‌شود.

این موضوع مورد تایید کارشناسان محیط زیست همچون محمد درویش، کارشناس محیط زیست نیز است و در گفت‌وگویی که وی با «آرمان ملی» انجام داده گفته بود: «این یک دروغ بزرگ است که ما مشکل آب اصفهان را به برداشت آب زاینده رود توسط استان‌های دیگر ربط دهیم، چون اصفهانی‌ها نه تنها برداشت بی‌رویه‌ای به‌خصوص در حوزه کشاورزی از آب زاینده رود دارند، بلکه سالانه 4 میلیارد متر مکعب از منابع زیرزمینی حوضه آبریز زاینده رود برداشت می‌کنند که این مقدار، بیش از 10 برابر رقمی است که توسط استان‌های همجوار اصفهان از زاینده رود برداشت می‌شود. زمانی که می‌خواستند خط لوله انتقال آب زاینده رود به یزد را بکشند، مدیران اصفهانی تحت فشار حاضر شدند که این خط لوله کشیده شود و تنها با این شرط حاضر به پذیرفتن انتقال آب اصفهان به یزد شدند که بعدها خط لوله بهشت آباد برای انتقال آب خوزستان به اصفهان کشیده شود تا چند برابر آبی که اکنون اصفهانی‌ها به یزد می‌دهند، از خوزستان برای آنها تامین شود.

مدیران اصفهانی به دلیل طمعی که داشتند، حاضر شدند که آب اصفهان به یزد منتقل شود تا بعدا چند برابر این آب را از خوزستان بگیرند. بنابراین ربط دادن مشکل آب اصفهان به انتقال آب این استان به یزد یا برداشت توسط استان چهارمحال و بختیاری، نوعی فرافکنی و توهین به فهم مردم ایران است که مدیران استان اصفهان باید از آن دست بردارند.

بیانیه شورای شهر یزد
اما بروز این اتفاقات، صدای اعضای شورای شهر یزد را نیز درآورده و در آغاز بیست و هشتمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر یزد که روز گذشته در این شهر برگزار شده، بیانیه‌ای را منتشر کردند. طبق این بیانیه «قریب پنجاه مرتبه است که خطوط انتقال آب آشامیدنی به استان یزد بی‌اعتنا به قوانین رسمی و توافقات ملی مورد تعرض قرار می‌گیرد.

تخریب خسارت‌بار روزهای گذشته در حالی صورت گرفت که کشاورزان محترم استان اصفهان با مسئولان کشور و استان خود در حل مشکل به توافق رسیده و خبر آن از رسانه ملی منتشر گردید اما در پی آن عده‌ای، بی‌اعتنا به منطق صحیح برخورد با مشکلات کم آبی کشور و منطقه، با رفتاری غیرقانونی ناخواسته زمینه سوء استفاده بدخواهان را فراهم آوردند. انتقال آب آشامیدنی به یزد از گذشته با یک منطق قانونی و حقوقی برخوردار بوده است و منبع تامین آن استان چهارمحال و بختیاری است که بر اساس توافق رسمی و در چارچوب مقررات ملی، سخاوتمندانه بخشی از آب شرب استان یزد را تامین می‌کند.»