چرا بودجه ۱۴۰۱ تورم‌زاست؟

گروه اقتصادی: با وجود این که مقامات دولت بارها اعلام کرده بودند که بودجه ۱۴۰۱ بدبینانه و با فرض تداوم تحریم‌ها نوشته شده اما میزان درآمدهای نفتی در آن نسبت به سال پیش، افزایش داشته است. دولت سیزدهم بودجه را با پیش‌فرض فروش روزانه ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز تنظیم کرده اما متوسط فروش نفت در دروان تحریم‌ها و سال پیش، ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار بشکه بوده است.

 درآمدهای نفتی هماره یکی از محل‌های اصلی درآمد دولت بوده است. درآمدهای دولت در بودجه ۱۴۰۱، ۳ هزار و ۶۳۱ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده که از این رقم، ۳۸۱ هزار میلیارد تومان آن قرار است از محل نفت تامین شود.این در حالی است که در سال پیش، ۳۴۹ هزار میلیارد تومان بوده است. به جز این هم، با وجود این که دولت در تمام زمان تحریم‌ها نتوانسته بیش از روزانه ۷۰۰ هزار بشکه نفت به فروش برساند، میزان فروش روزانه نفت در سال ۱۴۰۱ را ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه پیش‌بینی کرده است.

گفتنی است که لایحه بودجه ۱۴۰۱ در حالی با پیش‌فرض فروش روزانه ۱٫۲ میلیون بشکه در روز نوشته شده که مسعود میرکاظمی، رییس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده بود این لایحه بدبینانه و با فرض وجود تحریم‌های آمریکا نوشت شده است.اعضای دولت سیزدهم تا پیش از این بارها اعلام کردند که قرار نیست بودجه و اقتصاد کشور را به مذاکرات و برجام گره بزنند، با این وجود، میزان درآمدهای دولت از محل فروش نفت در بودجه سال پیش ۳۴۹ هزار میلیارد تومان بود و پیش‌فرض درآمدهای نفتی در بودجه امسال، ۳۸۱ هزار میلیارد تومان.

تاثیر تحریم‌های نفتی
در حالی میزان درآمدهای نفتی در بودجه ۱۴۰۱، ۹٫۱ درصد افزایش داشته که تحریم‌ها هنوز پابرجاست و رویترز هم در گزارشی نوشته بود که نفت ایران به اسم نفت عمان، عمارت متحده و مالزی به چین صادر می‌شود.

همین چند روز پیش دادستان واشنگتن دی سی اعلام کرد یکی از محموله‌های ایران به مقصد ونزوئلا را توقیف کرده و فروخته است.حمید حسینی، رییس اتحادیه صادرکنندگان قیر و فرآورده‌های نفتی هم قبلا گفته بود: ما ناچاریم، نفت را همراه فرآورده‌های نفتی یا مخلوط با نفت کشورهای دیگر بفروشیم. گاهی حتی نفت را به اسم کشورهای دیگر می‌فروشیم.شاید به همین دلیل هم دولتیان بارها اعلام کردند که قرار نیست بودجه ۱۴۰۱ و اقتصاد را به مذاکرات گره بزنند. اما حالا و با انتشار جزئیات بودجه ۱۴۰۱، به نظر می‌رسد دولت به مذاکرات نگاه ویژه‌ای کرده است.

پیام بودجه ۱۴۰۱ ایران از وین چه بود؟
به گفته رییس کمیسیون انرژی اتاق تهران، ایران در سال ۱۴۰۰ به طور متوسط بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار بشکه نفت فروخته است. با این حال دولت رقم فروش نفت در سال ۱۴۰۱ را ۱٫۲ در نظر گرفته است و به نظر می‌رسد امیدوار به رفع تحریم‌ها و فروش بیشتر است.

بودجه ۱۴۰۱ تورم‌زاست؟
یکی از المان‌های موثر بر بازار ارز، کسری درآمدهای نفتی و در نتیجه کسری بودجه کل است. دولت در صورتی که موفق به فروش نفت و تامین بودجه نشود، ناگزیر به چاپ اسکناس یا استقراض از بانک مرکزی است. چاپ پول و استقراض از بانک مرکزی در صورتی که پشتوانه نداشته باشند، هر دو تورم‌زا هستند. بنابراین پول ایران که پول جهان‌شمولی نیست، در صورتی که بدون پشتوانه چاپ شود باعث تورم می‌شود.نرخ تورم نقطه‌ای سال ۱۴۰۰ در آبان، به گفته رییس مرکز آمار ایران، ۳۵.۷ درصد رسیده بود.