گروه جامعه: عضو شورای شهر تهران گفت: هیچ گونه تغییر وضعیت جدیدی در زمینه زباله سوزی در تهران ایجاد نشده و روزانه حدود ۲۰۰۰ تن آلودگی در هوای تهران تولید میشود.مهدی پیرهادی رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر، درباره تاثیر پسماندسوزی بر آلودگی هوا اظهار کرد: متاسفانه در سالهای اخیر پسماند سوزی به عنوان یکراه حل غیرمجاز جهت فرار از مدیریت پسماند مطرح بوده است. واحدهای صنعتی برای کاهش هزینههای جاری و برخی سودجویان نیز برای استفاده از ضایعات قابلاستفاده اقدام به پسماند سوز می کنند، این موضوع در حاشیهی شهرهای بزرگی مثل تهران و مراکز صنعتی بیشتر دیده میشود.
وی ادامه داد: به عنوان مثال پسماند سوزی در بخش فشافویه و کهریزک علاوه بر بروز آلودگی هوا یکی از عوامل انتشار بوی نامطبوع در محور اتوبان تهران - قم مطرح است. طی پایشهای شبانهروزی در بخش فشافویه، نسیم شهر و اطراف فرودگاه بینالمللی امام خمینی (ره)، محدوده کهریزک و جاده وهن آباد مورد پایش محیط زیستی قرارگرفته شده است که در این پایش چند مورد پسماند سوزی مشاهده شده و طی مذاکره با مسئولین امر در سازمان محیط زیست موضوع بر اساس قانون هوای پاک تحت پیگیری است.
رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تصریح کرد: پیشنهاد ما در این خصوص اعمال ماده ۷ قانون مدیریت پسماند برای واحدهای صنعتی و تبصره ۱ ماده ۱ حفظ اراضی کشاورزی برای جلوگیری از تغییر کاربری است؛ ناگفته نماند سهم آموزش در این فرایند نباید مغفول مانده و آموزش اصلاح الگوی کشت سهم به سزایی در کاهش این معضل محیطزیستی خواهد داشت.از بین بردن اراضی کشاورزی منجر به تغییر کاربریهای غیرمجاز میشود.
پیرهادی یادآور شد: پسماند سوزی در شهرستان ری مربوط به اراضی کشاورزی (حاشیه جاده قدیم تهران قم) در اواخر فصل بهار و تابستان و به منظور تغییر کشت است. کشاورزان در این منطقه پس از برداشت محصول خود اقدام به ایجاد آتش در مزارع کرده تا از این طریق بتوانند بقایای کشت قبلی و کنترل آفات را در مزرعه خود انجام دهند؛ همچنین برخی از این پسماند سوزیهای کشاورزی مربوط به کاه و کلش و سرشاخهها است.
وی گفت: در برخی مناطق از بین بردن اراضی کشاورزی منجر به تغییر کاربریهای غیرمجاز میشود. در شهرستان اسلامشهر پسماند سوزی در حواشی و یا کنار جادهها و از واحدهای صنعتی به دلیل عدم مدیریت صحیح پسماند بوده در شهرستان رباطکریم این موضوع رنگ دیگری به خود گرفته و بهمنظور استفاده از فلزات بیشتر کابلها و سیمها آتش زده میشوند.
رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر افزود: گازهای آلایندهای که حین پسماند سوزی تولید میشود با توجه به نوع پسماند و ضایعات متفاوت است، ولی بهطورکلی گازهای مونوکسید کربن، مواد آلی فرار، ذرات دوده، خاکستر، گردوغبار و مواد معلق، ترکیبات NOX و کربن دیاکسید محصولات اصلی حاصل از پسماند سوزی هستند.
هیچ گونه تغییر وضعیت جدیدی در زمینه زباله سوزی ایجاد نشده است
پیرهادی تاکید کرد: از طرفی پسماند سوزی ضایعات پلاستیکی منجر به تولید مواد بر پایه ارگانوکلر نظیر PVC میشود. گازهای متصاعد شده شامل دی اکسین و فوران است که گروهی از مواد شیمیایی بسیار سمی هستند. دیوکسینها به عنوان یکی از سمیترین مواد برای ارگانیسمهای بدن هستند که سرطانزا هستند. همچنین سوزاندن پلیمرهای پلیاستایرن نظیر سینیهای پلاستیکی گوشت، ظروف پلاستیکی ماست و اغذیه و ... استایرن آزاد میکند که از طریق پوست و ریهها جذب شود و میتواند بر دستگاه عصبی مرکزی تأثیر بگذارد و سبب سردرد، خستگی، ضعف و افسردگی شود.
وی بیان کرد: بر اساس بازدید و پیمایش میدانی در محدوده شهر نسیم شهر پسماند سوزی در زمینهٔ سوزاندن کابلهای برق به جهت استحصال سیم مس از داخل آن مشاهده شده است که بعضاً حوالی عصر و اوایل شب دود ناشی از آن محدودههایی از اتوبان تهران_ قم را متأثر میکند؛ همچنین در محدودهی مورد بررسی تعداد زیادی واحدهای ذغالگیری بهخصوص در شهرستان ری وجود دارد که متأسفانه تاکنون عملیات جمعآوری و انتقال اینگونه واحدها میسر نشده است و نیاز به همکاری سازمان محیط زیست و دستگاه قضایی است.
رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر گفت: سامانه ریجکت سوز با ظرفیت ۲۰۰ تن پسماند خشک غیر ارزشمند در روز امکان استحصال انرژی از پسماندهای شهری و تولید در حدود ۳ مگاوات الکتریسیته را فراهم میکند. مطابق گزارشهای پایش نیروگاه پسماندسوز تهران در سالهای گذشته، سطح آلایندگی گازهای خروجی از دودکش کمتر از حد مجاز بوده است.
پیرهادی ادامه داد: با توجه به رصد همکاران در شهرداری هیچ گونه تغییر وضعیت جدیدی در زمینه زباله سوزی ایجاد نشده و بر اساس گزارش سیاهه انتشار، روزانه حدود ۲۰۰۰ تن آلودگی در هوای تهران تولید میشود که با توجه به ناچیز بودن سهم پسماند سوزی، هیچ اشارهای به آن نشده است. با توجه به اینکه پسماند و یا زباله سوزی به صورت مقطعی و پراکنده (زمانی و مکانی) است و همچنین جهت باد غالب غرب به شرق است احتمال تاثیر این موضوع بر آلودگی هوا بسیار کم است. به دلیل فضای باز و وزش غرب به شرق باد در مناطق جنوبی تهران نمیتواند تاثیر ملموسی بر آلودگی هوا داشته باشد.
گفتنی است؛ چندی پیش معاون اداره حفاظت محیط زیست شهر تهران گفته بود: سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان «ناظرعالی» در این حوزه در صورت مشاهده تخلف یک واحد صنعتی از قانون مدیریت پسماند یا در صورت دریافت گزارش تخلف، با متخلفات برخورد و در صورت لزوم آنها را به مراجع قضایی معرفی میکند و همچنین گازهای بسیار خطرناکی به نامهای« دیاکسین» و «فوران» از سوزاندن پسماندهای پلاستیکی متصاعد میشود.
طبق «قانون مدیریت پسماند» و «قانون هوای پاک» پسماندسوزی ممنوع است. براساس ماده ۲۰ «قانون هوای پاک» «انباشت پسماندهای بیمارستانی و صنعتی در معابر عمومی و فضای باز یا سوزاندن آنها و انباشتن پسماندهای خانگی و ساختمانی در معابر عمومی و فضای باز خارج از مکانهای تعیین شده توسط شهرداریها و دهیاریها یا سوزاندن آنها و همچنین سوزاندن بقایای گیاهی اراضی زراعی پس از برداشت محصول ممنوع بوده و متخلف حسب مورد به جزای نقدی درجه شش موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی محکوم میشود.»
طبق آمار اخیر، کارشناسان محیط زیست در گشت های شبانه ۲ ماه اخیر با ۶۱۳ مورد حریق ناشی از ضایعات سوزی و پسماند سوزی مواجه و اقدام به اطفاء آن کردند و بیشتر آتش سوزی ها توسط کارشناسان و با بکارگیری ابزار ابتدایی مهار شد.