سوالات بی پاسخ در مورد محموله گندم

گروه اقتصادی: به دنبال حواشی مربوط به ترخیص گندم‌های آلوده به سرب بالا، گمرک ایران اعلام کرد محموله‌های گندم وارداتی از روسیه را بر اساس تائید سیستمی و مجوزهای صادره از سازمان‌های مربوطه مبنی بر تائید سلامت ترخیص کرده است، با این حال توضیح سازمان غذا و دارو در این رابطه ابهاماتی ایجاد می‌کند.
 انتشار اظهاراتی مبنی بر اینکه بخشی از محموله وارداتی از روسیه به ایران با سرب بالا بوده و آلودگی داشته است، گر چه در فاصله‌ای کوتاه، از منبع منتشر کننده حذف شد اما  موجب ایجاد شائبه‌های در اذهان عمومی شده است.در همین رابطه دستگاهی ورود گندم آلوده را به صراحت تکذیب نکرده است ولی اخیرا سازمان غذا و دارو طی اطلاعیه‌ای در مورد گندم‌های وارداتی آلوده توضیح داد و از این قرار بود که از پنج کشتی حامل گندم وارداتی نمونه‌برداری شده و به آزمایشگاه‌های معاونت غذا و دارو در اهواز ارسال شده است. در عین حال نمونه‌های دو کشتی مورد تائید قرار گرفته و سه نمونه دیگر طبق آئین نامه برای آنالیز مجدد به سه آزمایشگاه دیگر ارسال می‌شود که یکی از آن‌ها آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو است.
در اعلام سازمان غذا و دارو، ‌ آمده بود که نمونه محموله گندم های وارداتی در حال آنالیز است و هنوز نتایج نهایی آن مشخص نشده ولی بر اساس نتایج اولیه، پاسخ ها قابل قبول است.
 این توضیح معاونت وزارت بهداشت، از چند جهت مورد سوال بود از جمله عدم اشاره صریح به ماهیت و مبدا محموله‌ای که در مورد آن توضیح داده و در حال آزمایش است و اینکه بحث در مورد انجام آزمایش آن هم در اهواز است که موضوع را از محموله وارداتی از روسیه دور می‌کند.
در همین رابطه موضوع از گمرک ایران مورد پیگیری قرار گرفت که ابعاد دیگری را مطرح می‌کند.
لطیفی - سخنگوی گمرک ایران- در این رابطه، توضیح داد که ترخیص محموله‌های وارداتی گندم از جمله محموله‌های روسی کاملا بر اساس مجوزهای صادره بوده و سه مرجع قانونی در آزمایشگاه‌های خود سلامت گندم‌ها را تایید کرده‌اند.لطیفی در اظهاراتش اشاره کرد که تمامی محموله‌های وارداتی گندم از روسیه از دریای مازندران و بنادر شمالی وارد می‌شود و سایر گندم وارداتی مربوط به دیگر بنادر است.
وی با اشاره به اینکه گندم از اقلام اساسی است و امکان ترخیص درصدی و حمل یکسره را هم دارد گفت: ولی بدون وجود مجوزهای لازم از جمله مجوز قرنطینه نباتی، سازمان ملی استاندارد و سازمان غذا و دارو امکان ترخیص ندارند و حتما بعد از تائید سیستمی همه این سازمان‌ها با استانداردهای سخت گیرانه، مجوز ترخیص از سوی گمرک صادر خواهد شد، این در حالی است که حتی نمونه‌برداری از محموله‌ای که اظهار و در جریان ترخیص قرار دارد هم در هنگام ورود و هم در زمان ترخیص انجام خواهد شد، بنابراین هر آنچه ترخیص و وارد کشور شده حتما با صدور مجوزها و تائید سیستمی بوده است و در غیر این صورت امکان ترخیص برای گمرک وجود ندارد.
لطیفی اشاره‌ای هم به جریان واردات گندم از روسیه داشت و گفت که در ۹ ماه اول سال بیش‌ از  پنج میلیون تن واردات گندم صورت گرفته است که سهم روسیه با ۱.۹ میلیون تن بیش از ۳۷ درصد است.این اعلام گمرک و آنچه که سازمان غذا و دارو اعلام کرده است نشان ‌می‌دهد که توضیح سازمان غذا و دارو نمی‌تواند ارتباط صریحی با ماجرای محموله گندم آلوده وارداتی از روسیه داشته باشد چرا که بحث از آزمایش و آنالیز در مورد محموله‌ای است که هنوز نتیجه نهایی مشخص نشده است، در حالی که در جریان واردات، باید قبل از ترخیص، نمونه برداری و آزمایش انجام شده و طبق اعلام گمرک، از مجوزهای سه گانه ترخیص است. این در حالی است که موضوع مطرح شده در مورد گندم روسی به محموله وارد شده و به عبارتی ترخیص شده اشاره دارد و اگر اکنون این آنالیز و بررسی در حال انجام است جای سوال دارد که آیا بررسی ابتدایی قبل از ترخیص مطمئن نبوده است؟
اما مورد دیگر اشاره سازمان غذا و دارو به ارجاع آزمایش به معاونت اهواز است، در شرایطی که طبق اعلام گمرک واردات از روسیه از دریا و بنادر شمالی انجام می‌شود و ارتباطی با بنادر جنوبی ندارد.
بر این اساس دو حالت مطرح می‌شود که نیاز به شفاف سازی صریح دستگاه‌های مربوطه از جمله سازمان غذا و دارو دارد، اینکه وقتی شواهد نشان می دهد احتمالا منظور محموله روسی نیست، ‌ این سازمان اعلام کند که دقیقا در حال بررسی کدام محموله و از کدام کشور است؟ اگر محموله وارداتی از روسیه نیست آیا محموله آلوده دیگری مطرح است که قبل از ترخیص در جریان بررسی قرار دارد که این البته موضوع عجیبی در فرایند تجاری نیست و کالا قبل از ترخیص بررسی شده و اگر مطابق استاندارد نباشد امکان ترخیص ندارد.
در مجموع آنچه که در مورد ماجرای گندم‌های آلوده اتفاق افتاده است، بیش از هر موضوعی اشاره به کالای مصرفی عموم مردم دارد که هرگونه شبهه و اخبار غیر مستند و عدم توضیح شفافی در آن، ‌ موضوع امنیت غذایی مردم و اعتماد به جریان تجارت را تحت الشعاع قرار می‌دهد، اگر منبعی مدعی ورود گندم آلوده است چرا مستندات را ارائه نکرده است و اگر سازمان‌های مرتبط توضیح می‌دهند چرا آنقدر شفاف نیست که بیش از قبل ابهام و تناقض ایجاد کند؟