پرورش ماهی کپور بدون استخوان در چین

محققان چینی در مطالعه اخیرشان اولین ماهی "کاراس"(crucian carp) بدون استخوان را پرورش داده‌اند."کاراس"(Crucian carp) جز کپور ماهیان می‌باشد. فاقد سبیلک و دارای فلس‌های درشتی است. باله پشتی ممتدی داشته و ماده زایی در آنها رایج است. این ماهی کف‌زی بوده و در آب‌های شیرین و لب شور به سر می‌برد. ماهی کف‌زی به ماهی گفته می‌شود که در نزدیکی کف دریاها، دریاچه‌ها و رودها زندگی و تغذیه می‌کند. این دسته از ماهی‌ها کف دریاها و رودخانه‌هایی را که از شن، ماسه، صخره و گل پوشیده شده‌اند را به اشغال خود در آورده‌اند.

محققان موسسه تحقیقات ماهی‌گیری هیلونگ‌جیانگ آکادمی علوم و مهندسی شیلات چین در مطالعه اخیرشان به رهبری "گوی جیان فانگ"(Gui Jianfang) و "چن سونگلین"(Chen Songlin) این گونه جدید  ماهی را ۱۴ ژانویه بررسی کردند. بنابر گزارش‌ها محققان این گونه جدید را با روش‌های ویرایش ژن ایجاد کرده‌اند.

کپور کاراس یک ماهی آب شیرین محبوب با گوشتی لطیف و طعمی دلپذیر است اما استخوان‌های بسیار ریز آن، خوردن یا فرآوری صنعتی آن را دشوار می‌کند. این ماهی یکی از اعضای خانواده کپور ماهیان به شمار می‌روند. خانواده کپورماهیان(Cyprinidae) یکی از مهم‌ترین خانواده‌های ماهی‌های آب شیرین هستند. این خانواده بزرگ‌ترین خانواده ماهی‌ها بوده و شامل ۲۲۰ جنس و ۲۴۲۰ گونه است. تقریبا تمام اعضای آن متعلق به آب شیرین بوده یا در صورت زندگی در آب لب‌شور، برای تولید مثل نیازمند ورود به آب شیرین هستند.

از آنجا که استخوان‌های ماهی کاراس بسیار زیاد است یک تیم تحقیقاتی در این موسسه پروژه‌ای را برای مقابله با این مشکل در سال ۲۰۰۹ آغاز کردند و توانستند از میان ۱۶۰۰ ژن مورد بررسی یک ژن کلیدی که در کنترل رشد ستون فقرات بین ماهیچه‌ای این ماهی نقش دارد را شناسایی کردند.

پس از یک دهه تحقیق، محققان با استفاده از تکنیک‌های ویرایش ژن، این جمعیت جهش‌یافته از ماهی کاراس را ایجاد کردند. گونه جدید به خوبی رشد می‌کند و از نظر ظاهری از ماهی کپور معمولی قابل تشخیص نیست.
محققان گفتند که ایجاد آن یک پیشرفت بزرگ در بهبود کیفیت گونه‌های کپور است و باعث افزایش مصرف محصولات آبزی خواهد شد. آنها از زیست شناسان خواستند که به انجام تحقیقات اساسی و ترویج صنعتی شدن ادامه دهند تا مردم دیگر مجبور نباشند استخوان ماهی را جدا کنند.

محققان دانشگاه کشاورزی "هاژونگ" نیز در اواخر ماه گذشته در حساب "وی چت" خود اعلام کردند که تیم تحقیقاتی دانشگاه کشاورزی هاژونگ ژن کلیدی را که رشد استخوان بین ماهیچه‌ای ماهی را در ماهی سیم ووچانگ(Wuchang bream) (گونه دیگری از کپور ماهیان که در آب‌های سراسر حوضه رودخانه یانگ هستند)، کنترل می‌کند را شناسایی کرده‌اند. سیم نامی عمومی برای اشاره به شماری از ماهیان آب شیرین به‌ ویژه برای اشاره به ماهی سیم است.

پروفسور "گائو زکسیا"(Gao Zexia) رهبر تیم تحقیقاتی دانشگاه هاژونگ، گفت که از سال ۲۰۱۲ در حال بررسی و مطالعه این موضوع است.گائو در این باره گفت: بسیاری از مردم استخوان‌های ماهی را بلعیده‌اند و استخوان‌ها در گلوی این افراد گیر کرده‌اند، بنابراین من می‌خواستم گونه‌ای از ماهی‌های بدون استخوان را پرورش دهم که بتوانم صنعت پرورش ماهی را متحول کند.

تیم او اولین بیان ژن استخوان ماهی را پیدا کردند و این کشف را در قالب "پَتِنت " به نام خود ثبت کردند. آنها هفت سال با استفاده از تکنیک‌های ویرایش ژن، ۵۰ ژن را روی گورخرماهی، یک گونه از کپورماهیان با رشد سریع، با حذف یک به یک ژن‌ها و سپس مشاهده رشد و تغییرات رخ داده در استخوان‌های ماهی، آزمایش کردند.

گائو گفت که تیم تحقیقاتی آنها در سال ۲۰۱۸ ژن موثری را پیدا کرد که می‌توانست استخوان ماهی سیم را تا ۷۰ درصد کاهش دهد، اما این ژن کلیدی نبود که بتواند کاملا فرایند ایجاد استخوان را متوقف کند. سرانجام در سال ۲۰۱۹ آن ژن کلیدی مد نظر محققان کشف شد و صدها گورخر ماهی و فرزندان آنها که مورد آزمایش قرار گرفته بودند، ثابت کردند که همگی ماهی‌های بدون استخوان هستند. گائو گفت که این ژن کلیدی در همه ماهی‌های استخوان دار مشترک است.

پس از یافتن ژن کلیدی، محققان این ژن را به ماهی‌های بدون استخوان پیوند زدند تا ببینند آیا دوباره استخوان‌ها رشد می‌کنند یا خیر که مجددا با انجام این کار، عملکرد آن ژن کلیدی را تایید کردند. عملیات حذف ژن کلیدی روی ماهی کپور ووچانگ، ماهی آمور یا کپور علف‌خوار و ماهی کاراس آزمایش شده است.