مرور دو پرونده قتل تکان‌دهنده در سال ۱۴۰۰

گروه حوادث:سال ۱۴۰۰ بی شک سال بیرون زدن بلیه قتلهای ناموسی بود. رویدادهایی بسیار تلخ و تکاندهنده که به همگان نشان داد اگر سر به زیر برف فروبرند، حقیقت بی رحم آنها را احاطه خواهد کرد. با وجودی که آمار رسمی از سهم قتلهای ناموسی یا قتل به خاطر شرف از کل قتلهای کشور ارایه نمی شود ولی برخی منابع غیررسمی می گویند بین ۲۰ تا ۵۰ درصد قتلها در برخی استانهای کشور مربوط به مسایل ناموسی و جنسی است. حالا یا قربانی، به دلیل حضور در یک رابطه به قتل رسیده یا قربانی بدون آنکه خود بخواهد، به خاطر رابطه دیگران به طرز فجیعی کشته شده است که رقیب کشی شایع ترین نمونه این قتل‌ها است. قتلهای ناموسی یا قتل به خاطر شرف همیشه به دست نزدیکان قربانی و با انگیزه بازگشت شرف و نشان دادن زدودن چیزی که از نظر آنها ننگ تلقی می شد، انجام می شود. از این رو، قتلهای ناموسی کمتر پرده پوشی می شود و همگان از هویت قاتل مطلعند، قاتل یا قاتلها عموما از کرده خود شادند و نگاه افتخارآمیز به عملکرد جنایت‌بار خود دارند. جالب اینجاست خانواده، طایفه و قبیله هم عموما از قتل ناموسی حمایت می کنند، شیوخ، ریش سفیدان و بزرگان قبیله از آن چشم پوشی می کنند و البته به دلیل اینکه عموما اولیای دم رضایت می دهند از قصاص هم خبری نیست و قانون تنها می تواند در حد تعزیر، چند سالی قاتل را در زندان نگه دارد. برخی حقوقدانان از عدم مجازات جدی قاتل ناموسی به عنوان پدیده منطقه ناحقوق یاد کردند

در سال ۱۴۰۰ هم مانند سالهای گذشته قتلهای زیادی در کشور اتفاق افتاد که نه تعداد و نه انگیزه آنها اعلام رسمی از سوی مسولان نشده و نخواهد شد، هرچند جامعه شناسان درباره دلایل وقوع این قتلها نظرات گوناگونی را مطرح کنند. سال گذشته دو پرونده بسیار پرسروصدا افکار عمومی را به شدت برانگیخت و زنگ هشدار بلندی بود تا اگر کسی قرار است کاری برای این مساله کند، بداند که زمان زیادی از دست رفته و مشکلاتی این چنین روی هم تلنبار شده و راهکارهایی که برای پیشگیری از این قتلها به ذهن می رسد هم پاسخگو نخواهد بود.در یکی از دو پرونده پرسروصدای قتلهای ناموسی در سال گذشته، یک قربانی زن وجود داشت و در پرونده دیگری، دو مرد و یک زن به دست نزدیکان خود از دنیا رفتند.

جنایات اکبر خرمدین و قتل ناموسی
پرونده جنایات اکبر خرمدین، مردی ۸۰ ساله که پسرش بابک، دختر و دامادش را به قتل رسانده بود، یکی از پرچالشترین قتل‌های سال گذشته بود. هر چند نمی توان گفت انگیزه او از این قتل‌ها به راستی ناموسی بود یا نبود ولی آنچه که از رفتار و گفتار او در رسانه ها منتشر شد نشان دهنده آن است که اکبر، فرزندان و داماد خود را با انگیزه اصطلاحا شرافتمندانه کشته است.

صبح ۲۶ اردیبهشت امسال همزمان با پیدا شدن جسد مثله شده مردی جوان داخل یک سطل زباله در شهرک اکباتان تهران تحقیقات جنایی برای رمزگشایی از این جنایت آغاز شد و خیلی زود هویت مقتول به‌نام بابک خرمدین کارگردان ۴۷ ساله سینما و مستند ساز شناسایی شد. عصر همان روز نیز با اعترافات تلخ پدر و مادر بابک راز این جنایت هولناک فاش شد. پدر بابک اعتراف کرد که به خاطر اختلاف‌های خانوادگی بابک را به قتل رسانده و با کمک همسرش جسد را مثله کرده و پس از جاسازی در ساک و پلاستیک‌های زباله آن را از خانه خارج کرده و در چند جای شهر انداخته‌اند.

او که گفته بود به هیچ وجه از کشتار اعضای خانواده اش ناراحت نیست و عذاب وجدانی ندارد، روز ۳۰ آبان سال ۱۴۰۰ در زندان رجایی شهر درگذشت. بررسی های پلیس در  بازسازی صحنه قتل بابک خرمدین توسط تیم جنایی پلیس آگاهی تهران بازپرس ویژه قتل و تیم فیلمبرداری تشخیص هویت تهران انجام شد و در نهایت اکبر خرمدین همه چیز را گردن گرفت و گفت پسرش بابک، دخترش سهیلا و دامادش را به دلیل شرافتمندانه ای که به گفته وی زندگی بی بندوبار بود به قتل رسانده اند.  این قاتل ۸۰ ساله که از هیچ کدام از جنایت‌هایش ابراز پشیمانی نمی‌کرد فرزندان و دامادش را مستحق مرگ دانسته و انگیزه خود را از این قتل‌ها اختلاف‌های خانوادگی عنوان کرد. از آنجا که فرامرز خواهرزاده قاتل - اکبر خرمدین- نیز بود مادر و خواهر و برادرانش با شکایت از دایی خود خواهان مجازات وی شدند، اما از قصاص او گذشت کردند.

جنایت اهواز و دور افتخار با سر بریده
۱۶ بهمن ماه سال گذشته دومین پرونده پرسروصدای قتل ناموسی یا قتل به خاطر شرف اتفاق افتاد. قربانی دختری ۱۷ساله به نام غزل بود که توسط همسرش –پسرعمو- به قتل رسید. قاتل با لبخندی به لب، سر بریده غزل را در دست گرفت و با قمه ای در دست، در خیابان و میدان کسایی اهواز دور افتاد تا همگان ببینند قاتل اوست.

نهادهای انتظامی وقوع قتل را تایید کردند و گفتند این رویداد در پی اختلافات خانوادگی رخ داده است. سرهنگ سهراب حسین نژاد در این خصوص گفت: با تلاش مستمر و کار اطلاعاتی کار آگاهان پلیس آگاهی قاتلان که شوهر و برادر شوهر مقتوله بودند را در کمتر از چهار ساعت شناسایی و در یک عملیات ضربتی در مخفیگاهشان دستگیر کردند.

نکته تکان دهنده در این قتل، انتشار وسیع تصویر و فیلم قاتل با سر بریده مقتول بود که در میدان کسایی می خندد و راه می رود. واکنش مردم به این رویداد و فیلمی که منتشر شده در شبکه های اجتماعی بسیار زیاد بود. فعالان حقوق زنان هم با انتقاد از این این زن‌کشی‌ها معتقدند این نوع رفتار با یک زن، مادر و همسر نوعی آسیب اجتماعی جدی به جامعه است.

فاطمه باباخانی یک فعال حقوق زنان در این باره نوشته: با انتشار عکس سربریده، بر این رعب افکنی دامن زده میشود. هدف از کشتن هر زنی، تحت عنوان "مجازات" و "بی عفتی" یا "مهدورالدم" بودن، و نمایش علنی آن باید به عنوان یک آسیب جدی اجتماعی سریعا بررسی بشود و راهکار جامعه شناختی- روان شناختی و حقوقی از سوی متخصصین امر ارائه شود.بسیاری از جامعه شناسان، مسولان انتظامی، حقوقدانان و وکلای دادگستری هم بر خلاف موارد دیگر که می گفتند نباید در مجازات عاملان جنایت عجله کرد، ولی در این باره معتقدند باید قتل های ناموسی به صورت خاص و ویژه رسیدگی شود.