گرد و غبارهای اخیر از کجا آب می خورد؟

گروه جامعه: ورود گرد و غبار به کشور در سال 1401 خیلی زودتر از آنچه تصور می‌شد رخ داد. شهرهای زیادی را درگیر کرد و مدارس را به تعطیلی کشاند. در برخی از استانها آمار مراجعه بیماران تنفسی به بیمارستانها افزایش یافت. گفته می‌شود این گرد و غبار بیشتر منشا خارجی دارد و البته خشکسالی‌ها هم در آن موثر بوده، حال باید دید برای حل مشکل این گرد و غبار چه گامی برداشته می‌شود؟ و البته همزمان باید دعا کنیم که باران و باد هم کمک کنند تا کمی راحت‌تر نفس بکشیم.

پیش بینی وزش تندباد همراه با خیزش گرد و خاک در آذربایجان غربی
رئیس گروه پیش بینی اداره کل هواشناسی آذربایجان غربی از پیش بینی وزش باد شدید در استان خبر داد.
مهدی صابری در گفت و گو با ایسنا در خصوص آخرین وضعیت جوی استان طی هفته جاری افزود: بر اساس بررسی آخرین الگوهای پیش یابی با توجه به افزایش گرادیان فشاری در منطقه، وزش باد گاهی شدید تا ۸۵ کیلومتر بر ساعت با احتمال خیزش گرد و خاک از روز سه شنبه ۲۳ فروردین ماه در کلیه مناطق استان شاهد خواهیم بود.وی ادامه داد: این پدیده تا آخر وقت روز چهارشنبه ادامه خواهد داشت.صابری تاکید کرد: احتمال آسیب به سازه های موقت، گلخانه‌ها ، تابلوها و بنرهای تبلیغاتی در اثر تندباد احتمال خیزش گرد و خاک کاهش شدید و کیفیت هوا دور از انتظار نیست لذا شهروندان از ترددهای جاده‌ای و فعالیت های کوهنوردی اجتناب کنند.

هوای مشهد برای ششمین روز پیاپی آلوده است
هوای مشهد برای ششمین روز پیاپی آلوده است و در حال حاضر کیفیت آن در وضعیت نارنجی و ناسالم برای گروه‌های حساس قرار دارد. بنابر اعلام مرکز پایش آلاینده‌های زیست‌محیطی مشهد و بر اساس آخرین اطلاعات واصله از ایستگاه‌های سطح شهر میانگین شاخص کیفیت هوا در ۲۴ ساعت گذشته برای میانگین کل ایستگاه‌های مشهد ۱۵۶ و برای تمامی گروه‌ها ناسالم بوده است. در حال حاضر نیز کیفیت هوا با شاخص ۱۱۲ در شرایط نارنجی و ناسالم برای گروه‌های حساس قرار دارد.

بیشترین بار آلودگی از ایستگاه امامیه با شاخص ۱۹۷ گزارش شده و هوای این منطقه با رنگ قرمز در شرایط ناسالم برای تمامی گروه‌ها قرار دارد. کمترین آلودگی از ایستگاه‌ طرق با شاخص ۸۰ گزارش شده و هوای این منطقه در وضعیت زرد و قابل قبول قرار دارد.در حال حاضر کیفیت هوا در ایستگاه‌های سرافرازان، سمزقند، مفتح، خاقانی، خیام‌شمالی، کریمی، امامیه، شهر، آوینی، الهیه، خیام‌جنوبی، تقی‌آباد، سجاد، لشگر و نخریسی در وضعیت قرمز و ناسالم برای تمام گروه‌هاست. هچنین کیفیت هوا در ایستگاه‌های چمن، صدف و ماشین ابزار در وضعیت نارنجی و ناسالم برای گروه‌های حساس و کیفیت هوای ایستگاه طرق در وضعیت زرد و قابل قبول است.
این شرایط هوایی احتمال افزایش بیماری‌های قلبی یا ریوی و مرگ زودرس در بیماران قلبی و سالمندان و افزایش علائم تنفسی در کل جمعیت را در پیش دارد. بر این اساس توصیه می‌شود افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی یا ریوی، کودکان و سالمندان از فعالیت‌های طولانی یا سنگین خارج از منزل اجتناب ورزند. افراد دیگر نیز باید فعالیت‌های طولانی یا سنگین خارج از منزل را کاهش دهند.

گرد و غبارهای اخیر از کجا آب می‌خورند؟
عضو هیات علمی زمین شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: گرد و غبارهای اخیر نشان داد که پدیده خشکسالی می‌تواند عامل مهم و موثری در وقوع این پدیده باشد؛ پروژه‌های سدسازی ترکیه باعث شده که کم آبی اتفاق بیفتد لذا ما نیز اگر در بالادست بخواهیم آب را انتقال دهیم شاهد تشدید چنین پدیده‌ای خواهیم بود.
دکتر احمد لندی در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص منشاء ریزگردهای اخیر در خوزستان و دیگر مناطق کشور، اظهار کرد: همان‌طور که اعلام شد، کانون وقوع گرد و غبار اخیر، کشورهای سوریه و عراق هستند. این ذرات بسیار ریز هستند و همین مساله باعث دوام آن‌ها می‌شود چراکه سرعت نشست آن‌ها کم است و مسافت بسیار طولانی را طی می‌کنند و دیدیم که تا استان‌های شمالی کشور نیز رسیده‌اند.وی افزود: با توجه به منشاء خارجی این گرد و غبار، غبارهای بیابانی بعدا ممکن است بر اثر وزش بادهای کم نیز به پا خیزند بنابراین توصیه می‌شود که خیابان‌ها، درخت‌ها و بخش‌های مختلف شست‌وشو شوند.

آیا کانون‌های داخلی در گرد و غبار اخیر نقشی داشتند؟
عضو هیات علمی زمین‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز در پاسخ به اینکه آیا فعال شدن کانون‌های داخلی تاثیری در گرد و غبارهای اخیر دارد؟ گفت: تاثیر کانون‌های داخلی معمولا به صورت مقطعی است اما هم‌اکنون منشاء این گرد و غبار، خارجی است. البته ممکن است این کانون‌ها نیز در برخی مناطق با وزش باد به صورت جزئی فعال شوند.لندی افزود: کانون‌های گرد و غبار داخلی نیز فعال شده‌اند اما تاثیر آن‌ها اکنون مشهود نیست زیرا جهت وزش باد نیز به گونه‌ای نیست که منجر به برخاستن گرد و غبار از این کانون‌ها شود و بادهایی که از بخش جنوبی و غربی می‌آیند، بادهای غالب هستند.

تامین نشدن اعتبار کافی برای مهار و کنترل کانون‌های گرد و غبار
این زمین‌شناس با اشاره به تامین نشدن اعتبار مهار کانون‌های داخلی گفت: تامین نشدن اعتبار کافی برای مهار و کنترل کانون‌های گرد و غبار را شاهد بودیم. خشکسالی و تامین نشدن آب نیز از دیگر مسائل موثر در وقوع گرد و غبار است لذا باید نیاز آب نهال‌هایی که برای پیشگیری از فعال شدن کانوهای گرد و غبار کاشته شده‌اند، تامین شود.

پروژه‌های سدسازی ترکیه و کم آبی
وی افزود: گرد و غبارهای اخیر نشان داد که پدیده خشکسالی می‌تواند عامل مهم و موثری در وقوع این پدیده باشد؛ پروژه‌های سدسازی ترکیه باعث شده که کم آبی اتفاق بیفتد لذا ما نیز اگر در بالادست بخواهیم آب را انتقال دهیم شاهد تشدید چنین پدیده‌ای خواهیم بود.عضو هیات علمی زمین شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز در پایان تاکید کرد: بنابراین نمایندگان مجلس باید پیگیر باشند و جلوی انتقال آب را بگیرند تا آب کافی در رودخانه‌ها جاری شود و بتوانیم تا حدودی جلوی گرد و غبار را بگیریم.

" گردوخاک" بازار کرمانشاه را عملا به تعطیلی کشانده است
به گفته عضو هیات رئیسه اتاق اصناف کرمانشاه، گرد و خاک عملا بازار کرمانشاه را به تعطیلی کشانده است، زیرا مردم در چنین شرایطی برای خرید به بازار نمی‌آیند.حسین بیات در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به تبعات ریزگردها بر وضعیت بازار کرمانشاه، گفت: اگرچه مغازه‌داران در مغازه‌هایشان هستند و بازار باز است، اما در عمل کسی برای خرید به بازار نمی‌آید و مشتری وجود ندارد.

وی ادامه داد: وقتی هوا تا این اندازه آلوده است، مردم بجز برای کارهای اضطراری از خانه خارج نمی‌شوند، از همین رو کسی برای خرید کالاهای غیرضروری به بازار نمی‌آید.رئیس اتحادیه پوشاک کرمانشاه یادآور شد: مغازه‌داران مجبورند مغازه را باز نگه دارند حتی اگر سلامت آنها در خطر باشد، زیرا بسیاری از آنها باید اجاره مغازه و پول خرید اجناس را جور کنند و حتی برای یک مشتری هم مغازه را باز نگه می‌دارند.

بیات با اشاره به شرایط سختی که برای بازار کرمانشاه ایجاد شده و ممکن است باز هم ادامه داشته باشد، خاطرنشان کرد: تا چندی قبل بخاطر کرونا دچار محدودیت بودیم و حالا گرد و غبار ما را دچار مشکل کرده است.
وی معتقد است، واحدهای صنفی استانی مانند کرمانشاه که تا این اندازه در معرض گرد و غبار هستند و بازار خود را از دست می‌دهند، باید ویژه دیده شود و تسهیلاتی برای کمک به اصناف آنها در نظر گرفته شود.

عضو هیات رئیسه اتاق اصناف کرمانشاه تاکید کرد: واحدهای صنفی که چندین روز از سال به دلیل گرد و غبار بازار خود را از دست می‌دهند نباید از نظر مالیات و... با واحدهای صنفی شهرهایی که چنین مشکلاتی ندارند یکسان دیده شوند.بیات اضافه کرد: تقاضا داریم این وضعیت بازار کرمانشاه در شیوه اخذ مالیات، پرداخت تسهیلات و ... حتما لحاظ شود تا بازاریان کمتر تحت فشار قرار بگیرند.

کرمانشاه در وضعیت "هشدار"/ شهرهای مرزی همچنان بحرانی
به گفته سرپرست محیط زیست استان کرمانشاه، هوای شهر کرمانشاه امروز (۲۲ فروردین) در وضعیت هشدار و هوای شهرستان‌های مرزی استان در شرایط بحران است.احد جلیلیان در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به آخرین داداه‌های ایستگاه‌های سنجش آلودگی هوا برای امروز (۲۲ فروردین)، گفت: هم بر اساس شاخص ۲۴ ساعته (تا هفت صبح امروز) و هم شاخص لحظه‌ای هوای شهر کرمانشاه هم اکنون در وضعیت قرمز و هشدار قرار دارد.

وی ادامه داد: شاخص ۲۴ ساعته کیفیت هوای کرمانشاه عدد ۱۸۵ و شاخص لحظه‌ای عدد ۱۶۲ است.وی با بیان اینکه در شهر اسلام آبادغرب نیز بر اساس هر دو شاخص ۲۴ ساعته و لحظه‌ای در وضعیت هشدار و قرمز هستیم، خاطرنشان کرد: عدد شاخص ۲۴ ساعته کیفیت هوا برای اسلام آبادغرب ۱۸۴ و شاخص لحظه‌ای ۱۰۷ است.
سرپرست محیط زیست استان کرمانشاه از وضعیت بحرانی در هر دو شهر قصرشیرین و سرپل‌ذهاب هم بر اساس شاخص ۲۴ و هم شاخص لحظه‌ای یاد کرد و افزود: شاخص ۲۴ ساعته برای هر دو شهرستان عدد ۵۰۰ و شاخص لحظه‌ای برای سرپل ذهاب عددد ۳۸۴ و برای قصرشیرین عدد ۳۵۶ است.

جلیلیان تاکید کرد: کنگاور نیز با عدد شاخص ۲۴ ساعته ۱۹۵ و شخص لحظه‌ای ۱۹۶ در وضعیت هشدار قرار دارد.
وی یادآور شد: در پاوه اگرچه شاخص ۲۴ ساعته با عدد ۱۵۸ وضعیت هشدار را نشان می‌دهد، اما شاخص لحظه‌ای با عدد ۸۵ بیانگر وضعیت استاندارد است. توده گرد و غبار از اواخر وقت روز پنجشنبه(۱۸ فروردین) وارد جو کرمانشاه شد و امروز برای چهارمین روز متوالی کیفیت هوای برخی شهرهای استان در وضعیت غیراستاندارد قرار دارد.

وضعیت هوای ۵ شهرستان لرستان در شرایط خطرناک قرار دارد
سرپرست اداره‌کل حفاظت محیط زیست لرستان گفت: براساس گزارشات رسیده وضعیت کیفی هوای شهرستان‌های بروجرد، پلدختر، دورود، کوهدشت و رومشکان در شرایط خطرناک قرار دارند.علی سالاروند، در رابطه با آخرین وضعیت پدیده گرد و غبار در لرستان، اظهار کرد: امروز هوای اکثر شهرهای استان پنج الی ۱۰ برابر حد مجاز آلوده هستند.

وی ادامه داد: بر این اساس وضعیت کیفی هوای شهرستان‌های بروجرد، پلدختر، دورود، کوهدشت و رومشکان در شرایط خطرناک قرار دارند.سالاروند افزود: همچنین شهرستان‌های خرم‌آباد، چگنی، دلفان، سلسله، ازنا و الیگودرز در شرایط بسیارناسالم هوا قرار دارند. سرپرست اداره‌کل حفاظت محیط زیست لرستان، عنوان کرد: پدیده گرد و غبار کماکان با شدت و ضعف در همه نقاط استان وجود دارد که در صورت تغییر اطلاع‌رسانی می‌شود.وی تصریح کرد: توصیه می‌شود در هنگام آلودگی همه افراد جامعه و به طور ویژه سالمندان، کودکان و افراد دارای بیماری‌های قلبی، عروقی و تنفسی از تردد غیر ضرور در فضای باز خودداری کنند.به گزارش ایسنا، تا امروز هشتمین روز آلوده در سال ۱۴۰۱ در لرستان به ثبت رسیده است.

هوای امروز ۷ شهر خوزستان در وضعیت "خطرناک"
مدیر روابط عمومی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان از قرار گرفتن هوای هفت شهر استان در وضعیت خطرناک به دلیل آلودگی هوا خبر داد.شهریار عسگری در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به شاخص کیفی هوای شهرستان‌های استان خوزستان در ۲۴ ساعت گذشته اظهار کرد: بر این اساس میزان ذرات آلاینده در هوای بندر امام(ره) و خرمشهر ۵۰۰، شادگان ۴۸۴، اهواز ۴۴۸، ماهشهر ۴۴۱ ، آبادان ۴۰۵ و دزفول ۳۰۸ میکروگرم در مترمکعب و وضعیت هوا، خطرناک بوده است.

وی افزود: هوای رامشیر با شاخص ۲۸۸ و هوای اندیمشک با شاخص ۲۳۱ میکروگرم در مترمکعب نیز در وضعیت بسیار ناسالم قرار داشته است.مدیر روابط عمومی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: در این مدت هوای شوش، شوشتر، حمیدیه، امیدیه، سوسنگرد، ایذه و بهبهان در وضعیت ناسالم و هوای گتوند در وضعیت ناسالم برای گروه‌های حساس قرار داشته است.

وزش باد و گرد و خاک در راه زنجان
کارشناس پیش‌بینی اداره‌کل هواشناسی استان زنجان گفت: از بعد از ظهر شاهد افزایش ابر و وزش باد خواهیم بود.حسین سلطانی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: بر اساس بررسی نقشه‌های هواشناسی امروز آسمان استان زنجان صاف است و از بعدازظهر آسمان استان با افزایش ابر مواجه شده و در برخی مناطق وزش باد به نسبت شدید جریان می‌یابد.وی روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه نیز شاهد وزش باد شدید خواهیم بود، افزود: وزش باد موجب نفوذ گرد و خاک و کاهش کیفیت هوا خواهد شد و دمای هوا از بعدازظهر امروز و فردا با افزایش نسبی همراه می‌شود.این مسئول، گیلوان و چورزق را با ۲۴ درجه سانتیگراد بالای صفر و خیرآباد را با ۲ درجه سانتیگراد زیر صفر به ترتیب گرم‌ترین و سردترین مناطق استان در شبانه روز گذشته اعلام کرد.

دوباره گرد و خاک به کرمانشاه می‌آید
مدیرکل هواشناسی استان کرمانشاه از ورود مجدد توده گرد و غبار به جو استان طی دو روز آینده خبر داد.
فیروز دولتشاهی در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه غباری که طی روزهای اخیر در جو استان حاکم بود کم و بیش هنوز ادامه دارد، افزود: امیدواریم تا اواخر وقت امروز(دوشنبه) غبار باقی مانده از جو استان خارج شود.
وی ادامه داد: از فردا (23 فروردین) موج ناپایدار دیگری جو استان را تحت تاثیر قرار می‌دهد که باعث وزش باد نسبتا شدید در استان خواهد شد و احتمالا وزش باد در سمت شرق و شمال استان نمود بیشتری دارد.به گفته مدیرکل هواشناسی استان، وزش باد دوباره زمینه ورود گرد و غبار به جو استان را فراهم می‌کند که انتظار می‌رود ورود غبار را از اواخر وقت فردا و خصوصا صبح چهارشنبه داشته باشیم.وی از صدور هشدار زرد برای وزش باد شدید در استان و نفوذ گرد و غبار یاد و خاطرنشان کرد: شدت گرد و غبار در نواحی مرزی استان بیشتر خواهد بود، اما امیدواریم به شدت این توده اخیر نباشد.دولتشاهی همچنین از احتمال بارش پراکنده باران و وقوع رعد و برق در استان طی روزهای پنجشنبه و جمعه خبر داد و اضافه کرد: به علاوه طی این روزها دمای روزانه کاهش می‌یابد.