زنگ خطر افزایش مرگ‌های آبی در کشور

گروه جامعه:۶۳ نفر در ۲۰ روز ابتدایی سال ۱۴۰۱ بر اثر غرق شدگی جان خود را از دست داده‌اند، آماری که به نظر می‌رسد اگر اقدامی عملی برای پیشگیری از آن انجام نشود، با گرم شدن و فرارسیدن تابستان، افزایشی چشمگیر در مقایسه با سال‌های قبل پیدا خواهد کرد.به گزارش ایسنا، در ۲۰ روز آغازین سال ۱۴۰۱، دستکم ۶۳ نفر به دلیل غرق شدگی جان خود را از دست داده‌اند، آن هم در شرایطی که در بیش از نیمی از کشور هوای نسبتا خنک و حتی سرد حاکم بود و عملا امکان شنا یا آب‌تنی وجود نداشت. همین آمار هم زنگ خطر افزایش موارد غرق شدگی در ادامه سال را به صدا درآورده است. چرا که بیم آن می‌رود تا با گرم شدن هوا و افزایش سفرهای تابستانی پس از دو سال محدودیت کرونایی، این آمار افزایش پیدا کند.

زنگ خطری که البته اورژانس کشور نیز به آن اشاره کرد و سخنگوی این سازمان به ایسنا گفته بود: متاسفانه روند رو به رشدی را در غرق شدگی و فوت ناشی از غرق شدگی شاهد هستیم. علیرغم اینکه تصور می شود در استان های شمالی بیشتر شاهد غرق شدگی باشیم اما در استان‌های جنوبی و حاشیه دریای خلیج فارس هم شاهد این مسئله هستیم. در همین راستا، پیام ارکان،  کارشناس ایمنی و مدیریت امداد سوانح طبیعی به وجود مشکل در ساختار آبگیرها و خطرات شنا در آب هایی که نظارتی بر آن ها وجود ندارد، اشاره کرده و می‌گوید: متأسفانه آمار دلخراشی از غرق شدگی ۶۳ نفر ارائه شده که انتظار می رود با گرم تر شدن هوا شاهد افزایش آن نیز باشیم. به طور کلی باید بدانیم که اساسا به استثنای پارک های آبی، استخرها و پلاژهای دریا خطر غرق شدگی با احتمال بسیار بالایی در کمین افرادی است که در آب هایی که ناجی ندارند، شنا می‌کنند.

دردسر لیز شدن کف آبگیر و مرگ بر اثر شوک شدگی
این کارشناس ایمنی و مدیریت امداد سوانح طبیعی با بیان اینکه دو نوع آب راکد مثل حوضچه، آبگیر، استخرهای آبیاری و آب های روان مثل سد، رودخانه و.. وجود دارد، ادامه می‌دهد: از آن جایی که آب های راکد ساکن هستند، با رسیدن نور به آن ها جلبک تولید می کنند. به دلیل وجود همین جلبک ها اگر کسی پای خود را کف این آب های را کد بگذارد مثل سرسره لیز می خورد و بیشتر افرادی هم که دچار غرق شدگی می شوند دچار شوک می شوند. یعنی در مواردی به جای اینکه فرد دچار خفگی شود، به دلیل ترس از اینکه زیر پایشان خالی می شود دچار سکته می شود حتی در شمال کشور وقتی فردی غرق می شود داخل لباسش را نگاه می‌کنند که ببینند آیا هنگام غرق شدن مدفوع یا ادرار کرده است یا نه؟ از این طریق متوجه می شوند که فرد دچار شوک شده بود یا نه. این تولید جلبک در آب های راکد خطر زیادی دارد چرا که حتی اگر فرد دچار شوک و غرق شدگی هم نشود، به دلیل لیز بودن کناره‌های محلی که در آن شنا می کند دیگر نمی‌تواند خود را از آب بیرون بکشد.

این کارشناس ایمنی می‌افزاید: چند سال پیش حادثه‌ای رخ داد که منجر به فوت دو نفر شد. طی این حادثه یک سگ به داخل آب راکدی افتاده بود و فرد برای نجات سگش به داخل آب رفته بود اما دیگر نتوانسته بود خود را از آب بیرون بکشد. پس از آن دوستش به کمک او رفته بود اما به دلیل لیز بودن سطح او نیز نتوانسته بود خود را از آب بیرون بیاورد و به دلیل اینکه کسی در آن محل نبود که به او کمک کند او نیز جان خود را از دست داده بود. برخی از غرق شدگی ها نیز به این دلیل است که فرد شنا بلد است اما نمی توانسته خود را از آب بیرون بکشد.

مرگ دردناک در سدها چگونه است؟ 
ارکان در خصوص خطر غرق شدگی در سدها نیز می‌گوید: سدها در واقع آب هایی محسوب می‌شوند که هم ساکن و هم روان هستند؛ اما در صورتی که آب سد حرکت نکند آب ساکن سطحی محسوب می‌شود. پشت سد که آب جمع می‌شود ساختاری چند لایه دارد. لایه روی سد ساکن است اما یک لایه زیر آن وجود دارد که در حرکت و چرخش است که یکی از دلایل اصلی غرق شدگی در سدها گرفتار شدن در همین لایه آب روان است. حتی زمانی که قرار است در سدها امداد و نجات انجام شود با پشتیبانی طناب انجام می‌شود. به محض اینکه فرد داخل این لایه گرفتار شود جهت خود را گم می کند. پس از آن نیز یک لایه دیگر آب ساکن وجود دارد و پس از آن گل و لای است. مواردی وجود داشته که فرد داخل سد شیرجه زده و سرش داخل گل و لای گرفتار شده است. یا حتی مورد دیگری وجود داشت که بند مایو فردی بین سنگ‌های کف گیر کرده بود و دیگر نتوانسته بود خود را رها کند.
وی ادامه داد: زمانی که فردی داخل یک سد دچار غرق شدگی می شود واقعا نمی شود به سادگی او را نجات داد  و حتی اگر او را در آب پیدا هم کنند امکان نجاتش بسیار کم است. زمانی که فرد غرق می شود ریه هایش پر از آب و بسیار سنگین می شود به همین دلیل زیر آب می رود و پس از گذشت چند روز جسد فرد باد می کند و به سطح آب می آید.

احتمال خرد شدن استخوان های بدن در صورت غرق شدن در رودخانه ها
ارکان در خصوص علت غرق شدگی در رودخانه‌ها نیز می‌گوید: اغلب رودخانه های ایران کم عمق و پرشتاب است. می توان گفت که نیمی از غرق شدگی در رودخانه ها به دلیل خفگی و نیمی دیگر به این دلیل است که سر و بدن فرد به سنگ و موانعی که در رودخانه وجود دارد برخورد کرده و فرد جان خود را از دست می دهد. در موارد این‌چنینی تمام استخوان های بدن فرد خرد می شود.

این امدادگر و نجات غریق با بیان مشکلات مدیریتی درخصوص ایمنی تصریح می‌کند: درصد بسیار قابل توجهی از حوضچه و برکه هایی که وجود دارد هیچ حفاظی ندارند.ارکان با بیان اینکه البته برخی از حوادث غرق شدگی نیز به دلیل پرت شدن افراد در کانال های آب رخ می دهد، ادامه می‌دهد: متاسفانه باید به شرایط این کانال های آب نیز نظارت شود که برخی از آن ها حفاظ ندارند. چند سال پیش حادثه ای رخ داد که یک کودک داخل یکی از این کانال های آب افتاده بود و ساختار این کانال های آب نیز به گونه ای است که دیگر امکان بالا آمدن از آن وجود ندارد.

عفونت های عجیب و غریب شنا در آب های کثیف/ خطر مرگ بی دلیل در کمین کودکان جنوب شهر
این کارشناس ایمنی در خصوص بیماری و عفونت هایی که شنا در آب های ممنوعه برای افراد ایجاد می کند نیز می‌گوید: بیشتر برکه و آبریزهایی که در تهران وجود دارند ورودی پسماندهای کارخانجات و فاضلاب شهری است. برخی از این آب ها بوی بسیار بدی می دهند و عفونت هایی ایجاد می کنند که حتی خطر مرگ دارد. خود من تجربه ای داشتم که برای یک عملیات امداد و نجات غواصی به یکی از کانال های آب اعزام شدم، با گذشت کمتر از یک روز تب و لرز بسیار شدیدی کردم و دچار عفونت گوارشی و خونی شدم و تبم تا هفت روز ادامه داشت.
وی گفت: مسئله ای وجود دارد که اگر دهان فرد هم زیر آب نرود از راه سایر اعضای بدن و زخم ممکن است عفونت ها به بدن منتقل شود. در جنوب تهران پاکدشت، قیامدشت و.. در تابستان ها بسیاری از کودکان در این کانال های آب بازی می کنند. شنا در این آب ها گاهی موجب یکسری بیماری می شود و متاسفانه به دلیل ناآگاهی حتی دلیل بیماری یا مرگ هم مشخص نمی‌شود.