وام مسکن چقدر از هزینه‌ خرید را پوشش می‌دهد؟

گروه اقتصادی: وزیر راه و شهرسازی در روزهای اخیر از پیشهاد وام مسکن ۶۰۰ یا ۷۰۰ میلیون تومانی گفته است و برخی رسانه‌ها از تصویب افزایش تسهیلات این حوزه خبر داده‌اند. اما وام مسکن ۷۰۰ میلیون تومانی چه پیامی برای بازار دارد و آیا می‌تواند از مصرف‌کننده واقعی حمایت کند؟ یک کارشناس معتقد است این رقم می‌تواند سیگنال افزایشی به بازار ارسال کند. رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی در روزهای گذشته از ارائه پیشنهادی برای افزایش سقف وام خرید مسکن به ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان برای اهالی تهران خبر داد. یک روز بعد تسنیم در خبری مدعی تصویب این پیشنهاد در شورای‌عالی مسکن شد اما به رقم نهایی اشاره‌ای نکرد.این رسانه در خبری دیگری نوشت که اگر وام مسکن ۷۰۰ میلیون تومانی در تهران به تصویب برسد، اقساط بازپرداخت آن ماهانه ۱۱،۶۰۰ میلیون تومان است.

وام مسکن چقدر از هزینه‌ خرید را پوشش می‌دهد؟
اما دریافت چنین مبلغی چقدر از هزینه خرید مسکن را پوشش می‌دهد؟  بانک مرکزی در گزارش خود از تحولات بازار مسکن تهران در فروردین ۱۴۰۱، متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی در پایتخت را ۳۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان اعلام کرد.بر اساس این گزارش، واحدهای مسکونی با سطح زیربنای کمتر از ۸۰ متر مربع، سهمی معادل ۵۶،۳ از معاملات انجام شده را به خود اختصاص داده بودند. در این میان سهم واحدهای ۵۰ تا ۶۰ و ۶۰ تا ۷۰ متری، هر کدام ۱۵،۲ درصد بود.

بر این اساس تهرانی‌ها برای مثال به منظور خرید یک واحد ۶۰ متری در فروردین سال جاری، به طور متوسط دو میلیارد و ۵۲ میلیون تومان پرداخت کرده‌اند. به عبارت دیگر وام مسکن ۷۰۰ میلیون تومانی، می‌تواند حدود ۳۴ درصد از متوسط قیمت مسکن را در صورت ثبات قیمت‌ها، پوشش دهد.البته در تهران، هم خانه‌ای‌هایی با قیمت هر متر مربع ۷۵ میلیون تومان یافت می‌شود و هم آپارتمان‌هایی با قیمت هر متر ۱۵ میلیون تومان.اما گذشته از این ارقام، وام مسکن ۷۰۰ میلیون تومانی چه پیامی برای بازار دارد و آیا می‌تواند از مصرف‌کننده واقعی حمایت کند؟ منصور غیبی، کارشناس بازار مسکن معتقد است این رقم می‌تواند سیگنال افزایشی برای بازار ارسال کند و جنبه حمایتی واقعی هم ندارد.

شاخصی برای قیمت تمام شده مسکن
او به تجارت‌نیوز می‌گوید: یکی از شاخص‌های اصلی که نشان می‌دهد قیمت تمام شده مسکن در ایران بالاست و برای مصرف‌کننده گران تمام می‌شود، نرخ بسته‌های حمایتی دولتی است.غیبی توضیح می‌دهد: وام مسکن از دو و نیم میلیون تومان در اواسط دهه ۷۰، به پیشنهاد ۷۰۰ میلیون تومانی در سال ۱۴۰۱ رسیده است. در حالی که مبلغ نخست، برای چندین سال متمادی ثابت بود و در توان متقاضیان برای خرید مسکن نیز تاثیر بیشتری داشت.
او ادامه می‌دهد: به تدریج هزینه ساخت و ساز و قیمت تمام شده مسکن از تورم عمومی پیشی گرفت. در نتیجه در سال‌های اخیر، دولت برای تنظیم سبد حمایتی این حوزه، در بازه‌های زمانی کوتاه‌تری رقم وام مسکن را افزایش می‌دهد.

حمایت از مصرف‌کننده یا اقدامی نمایشی؟
این کارشناس بازار مسکن تاکید می‌کند: وام مسکن ۷۰۰ میلیون تومانی، بیش از اینکه جنبه حمایت از مصرف‌کننده را داشته باشد، نوعی اعتراف اقتصادی است. در واقع دولت با این تصمیم می‌پذیرد که مسکن در ایران گران تمام می‌شود.غیبی می‌افزاید: چنین تسهیلاتی با توجه به اقساط آن از سوی بسیاری از مصرف‌کنندگان واقعی و مستحق، قابل دریافت نیست و احتمالا استقبال چندانی از آن نمی‌شود. افراد کمی می‌توانند هم مسکن مورد نیاز خود را گران بخرند و هم وام گران را برای آن بازپرداخت کنند.

او ادامه می‌دهد: حتی دریافت‌کنندگان وام مسکن ۷۰۰ میلیون تومانی نیز احتمالا در بازپرداخت اقساط آن با مشکل مواجه می‌شوند. در چنین شرایطی، سیاست افزایش این وام، بیش از اینکه بعد حمایتی برای عموم مردم را داشته باشد، جنبه نمایشی دارد.غیبی می‌گوید: ۷۲ میلیون نفر از مردم، مشمول یارانه جدید دولت شده‌اند و این موضوع نشان می‌دهد که درآمد آنها زیر ۱۰ میلیون تومان در ماه است. پرداخت اقساط وام ۷۰۰ میلیون تومانی برای این افراد ساده نیست.او تاکید می‌کند: اعلام افزایش مبلغ وام، ممکن است نوعی سیگنال را به بازار ارسال کند که نقدینگی بیشتری برای تهیه مسکن وجود دارد و در نتیجه قیمت‌ها صعودی شود. در حالی که این سیگنال، کاذب است و بیشتر از اینکه واقعی باشد، جنبه روانی برای سازندگان و فروشندگان مسکن دارد.