گروه جامعه: گیاه خواری یک سبک غذایی است که در آن از غذاهای حاوی گوشت و یا محصولات حیوانی پرهیز میشود. به افرادی که به این سبک زندگی پایبند هستند گیاهخوار گفته میشود.گیاه خواری خود به چند دسته وگانیسم، خام خواری، فروگنیسم، گیاه خواری حاوی شیر و تخم مرغ، زرده خواری، شیرگیاه خواری، گیاه خواری محیط زیستی و نیمه گیاه خواری تقسیم میشود.
اگرچه امروز گیاه خواری رواج یافته و به عنوان یک سبک غذایی جایگاه خوبی را در میان مردمان دنیا پیدا کرده اما زیاده روی در آن نیز تبعات جبران ناپذیری بر روی سلامت افراد برجای میگذارد.در این رابطه با جلالالدین میرزای رزاز، رئیس انجمن تغذیه ایران گفتگو کردیم تا در این رابطه بیشتر بدانیم.میرزای رزاز درباره رژیمهای تکغذایی اظهار کرد: علوم پیشرفته روز، رژیم غذایی سالم را بر اساس و پایه هرم غذایی سالم طراحی کردهاند که در این هرم غذایی و تغذیهای، هر پنج گروه اصلی غذایی حضور دارند.
استادیار علوم تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی در این باره افزود: پنج گروه اصلی غذایی کربوهیدراتها، پروتئینها، چربیها، میوه و سبزیجات و لبنیات هستند. تعریف علمی که از اصول تغذیه سالم داریم این است که یک تغذیه سالم تغذیهای متنوع و کافی براساس اصول تغذیهای است و بر همین اساس باید تعیین، تهیه و مصرف شود.این استاد دانشگاه گفت: به لحاظ علمی هیچ کدام از رژیمهای تکغذایی را توصیه نمیکنیم، چون پایه علمی درستی ندارند. ممکن است عدهای خورده، رعایت کرده و نتیجه هم گرفته باشند، اما پایه علمی درستی ندارد.
رژیمهای تک غذایی خیلی مورد تایید علمی نیستند
رئیس انجمن تغذیه ایران تاکید کرد: رژیم غذایی درست «تنوع، تعادل و کفایت تغذیهای» است. این سه اصل کلی است و بنابراین رژیمهای تک غذایی خیلی مورد تایید علمی نیستند.میرزایی رزاز با بیان اینکه رژیمهای گیاهخواری انواع و اقسام متعددی دارند، افزود: در این نوع رژیم غذایی، افرادی خامگیاهخواری دارند، یا گیاهخواران یک نوع رژیم ویژهای دارند که در آن لبنیات هم لحاظ میشود و عدهای هم، اما اصلا لبنیات و تخممرغ را استفاده نمیکنند.
گیاهخواری بر روی بهره هوشی تاثیر منفی دارد؟
وی گفت: مطالعاتی هم در این باره که گیاهخواری بر روی بهره هوشی تاثیر منفی دارد صورت نگرفته است یا لااقل بنده مشاهده نکردهام و نباید براساس نظر شخصی در این باره صحبت کنیم.این استاد تغذیه ادامه داد: در سنین مدرسه و رشد وقتی که کودکان وارد مدرسه میشوند تا زمان فراغت از تحصیل در آموزش متوسطه دوم، هر کدام از مقاطع تحصیلی به لحاظ تغذیهای، مرحلهای خاص نام دارند.
میرزایی رزاز با اشاره به اینکه مرحله پیشدبستانی سنینی است که سیستم عصبی مرکزی فرد در آن دوره، در حال تکامل است، گفت: زمانی که افراد به دوران بلوغ میرسند شرایط ویژهتر میشود و در مجموع سنین مدرسه بهترین زمان تغذیه سالم چه به لحاظ آموزش فراگیری تغذیه سالم و سبک زندگی و هم به لحاظ ساختاری است که در بدن ایجاد میکند.وی تصریح کرد: بچهها بعد از فراغت از تحصیل همانی میشوند که در مدرسه خوردند و آموختند. این دوران یک دوران طلایی و نیازمند برنامهریزی ویژه است.
رئیس انجمن تغذیه ایران خاطرنشان کرد: اکنون در اروپا به عقب برگشتهاند و در مهدکودکها بر روی تغذیه بچهها کار میکنند چون معتقدند که ذائقه بچهها از سنین مهدکودک شروع میشود. اینکه افراد در سالهای بعدی زندگیشان چه چیزهایی را دوست دارند و تمایل به چیزهایی دارند به لحاظ سبک زندگی، رفتاری و عملیاتی، در سنین پایین و مهدکودک یاد میگیرند و شروع میشود تا دوران شروع مدرسه؛ که به نظر من بعد از سالها کار در این زمینه، این دوران یک دورانی طلایی است که میتوانیم به عنوان بهترین فرصت از آن استفاده کنیم.
وی تاکید کرد: بنابراین باید طوری برنامهریزی کنیم تا زمانی که فرد تحصیلات عمومی تا قبل از دانشگاه را تمام میکند، اصول تغذیه سالم و سبک زندگی را فراگرفته باشد.استادیار علوم تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با بیان اینکه گیاهخواران معمولا از پنج طبقه مواد غذایی مصرف نمیکنند به جامعه ۲۴ گفت: به لحاظ علمی ثابت شده که ابتدا اصل تغذیه و در درجه دوم اصل افزایش فعالیت فیزیکی بدن برای عملکرد درست و فعال سیستم ایمنی بدن بیشترین تاثیرگذاری را دارند.جلالالدین میرزای رزاز خطاب به گیاهخواران تاکید کرد: اگر رژیم غذایی حال گیاهخواری یا هر رژیم غذایی دیگری که وجود داشته باشد و ما را از رژیمهای غذایی اصلی محروم کند، قطعا میتواند به سیستم ایمنی بدن آسیب بزند.
خطرات تضعیف سیستم ایمنی بدن در ایام کرونا
این استاد دانشگاه درباره خطرات تضعیف سیستم ایمنی بدن در ایام کرونا گفت: وقتی سیستم بدنی آسیب ببیند، آماده و مستعد ابتلای به ویروس کرونا خواهیم شد؛ این یک اصل کلی است و اگر مبتلا شویم، نمیتوانیم تکاپوی مقاومت بدنی لازم را برای مقابله با کرونا داشته باشیم. به همین خاطر حداقل توصیه میشود در ایام کرونا همان اصل تنوع، تعادل و کفایت را رعایت کنیم.رئیس انجمن تغذیه ایران در این باره اضافه کرد: حتی رژیمهای کاهش وزن را هم در ایامی که وارد پیکهای مختلف کرونا میشویم توصیه نمیکنیم که اجرا شود. همان سیستم تثبیت وزن بدن کافی است تا شرایط عادیتر شود مگر اینکه چاقیهای خطرناک و کشندهای باشد که باید به درستی رفتار کرد.