پاسخ بهزیستی به درخواست ویلچر معلولان: وزنتان را روی پایتان بیندازید!

گروه جامعه: چند روز پیش کمپین معلولان خبر داد که علی‌محمد قادری رئیس سازمان بهزیستی کشور «وجود حتی یک معلول فاقد ویلچر در کشور» را رد کرده و گفته برای دریافت ویلچر حتی یک پشت نوبتی نداریم و هیچ فرد معلولی در کشور وجود ندارد که به ویلچر نیاز داشته باشد، اما فاقد آن باشد.»آنطور که خبرنگار این کمپین گزارش داده است او در پاسخ به این سوال که طیف وسیعی از معلولان فاقد ویلچر در مناطق محروم وجود دارند که توسط خیرین صاحب ویلچر می‌شوند گفته است: «یک یا چند مورد را نمی‌توان به کل جامعه تعمیم داد.»

رئیس سازمان بهزیستی کشور که بر اساس وظایف سازمانی خود باید از شرایط مددجویان بهزیستی از جمله معلولان خبر داشته و حداقل با رصد اخبار مربوط به آنان در جریان مسائل و مطالبات آنان قرار بگیرد به کدام مساله مهم‌تر مشغول است که وجود هرگونه پشت نوبتی برای ویلچر را رد می‌کند آنهم در شرایطی که حداقل یک نفر از خیرین حوزه ویلچر به کمپین معلولان اعلام کرده است ۸ هزار فرد دارای معلولیت از او درخواست ویلچر کرده و لیستی از ایشان دارد.

۵ سال پشت نوبت دریافت ویلچر هستم
رقیه شکیب یکی از افراد دارای معلولیتی است که سال‌هاست پشت نوبت دریافت ویلچر مانده است. او  توضیح می‌دهد که از حدود ۵ سال پیش درخواست ویلچر به بهزیستی داده، اما همچنان خبری از این مساله نیست.
او همچنین می‌گوید که با توجه به بالا رفتن سن و افزایش مشکلاتش در سن ۵۳ سالگی مشکلاتش، توانایی‌اش برای استفاده از عصا هنگام راه رفتن کمتر شده و به ویلچر نیاز دارد. همسر رقیه نیز دارای معولیت است و این مساله شرایط را پیچیده‌تر می‌کند، خانم شکیب تنها یکی از افراد دارای معلولیت است که نیازمند ویلچر بوده، اما بهزیستی هنوز ویلچر در اختیارش قرار نداده است. 

کمک هزینه ناچیز بهزیستی برای خرید ویلچر
بهروز مروتی مدیر کمپین معلولان درباره وضعیت ارائه ویلچر به معلولان  می‌گوید: سخنان رئیس سازمان بهزیستی درست نیست و بعد از انتشار این پست در فضای مجازی افراد زیادی کامنت گذاشته‌اند مبنی بر اینکه پشت نوب دریافت ویلچر هستند، سخنان این افراد قابل راستی‌آزمایی است و بهزیستی می‌تواند در سامانه خود نام و کد ملی این افراد را بررسی کرده و ببیند آیا ادعا‌های آن‌ها صحیح است یا خیر؟

او ادامه می‌دهد: در نهایت اگر نوبت‌شان هم بشود تنها یک کمک‌هزینه برای خرید این اقلام به آن‌ها داده می‌شود، نکته آن است که بسیاری از معلولان به ما اعلام کرده‌اند ویلچری که دریافت کرده‌اند استاندارد نیست، حتی کمک‌هزینه‌ای که از سوی بهزیستی به این افراد پرداخت می‌شود آن‌چنان کم است که فرد باید چند برابر پول روی این مبلغ بگذارد تا بتواند ویلچر استاندارد خریداری کند.

به گفته مدیر کمپین معلولان، سال گذشته بنیاد برکت ۲۷ هزار ویلچر به معلولان اهدا کرد؛ یعنی تنها در یک پروژه به ۲۷ هزار نفر ویلچر داده شد. این نشان می‌دهد که هزاران فرد دارای معلولیت پشت نوبتی دریافت ویلچر بوده‌اند که تنها در یک پروژه این تعداد ویلچر داده شد. سازمان بهزیستی عموما کمک هزینه پرداخت می‌کند که میزان آن به اعتبارات استان بستگی دارد. این مبلغ از ۸۰۰ تا ۹۰۰ هزار تومان شروع شده و در مواردی ممکن است کمی هم بیشتر بدهند این درحالی است که قیمت یک ویلچر معمولی، اما استاندارد که افراد را با آسیب‌ها و عوارض دیگر مواجه نکند حداقل ۴ تا ۵ میلیون تومان است.

مروتی می‌گوید: براساس شیوه‌نامه سازمان بهزیستی درباره ارائه ویلچر به افراد نیازمند به ویلچر هر ۵ سال یکبار به این افراد ویلچر داده می‌شود که این مدت زیادی است، زیرا این وسیله مانند کفش برای فرد معلول است و سریع مستهلک می‌شود آنهم در معابر مناسب‌سازی نشده کشور ما؛ به این معنا که اگر در کشور‌هایی دارای معابر استاندارد و مناسب‌سازی شده، ویلچر ۵ سال کار می‌کند در ایران نهایتا ۲ سال کار می‌کند آنهم اگر ویلچر استاندارد و خوب باشد.

رواج سرقت ویلچر در کشور
مروتی می‌گوید: اگر فردی ویلچرش بشکند یا مطابق آنچه که این روزها رواج یافته  ویلچرش سرقت شود بهزیستی ویلچر نمی‌دهد تا ۵ سال او پر شود و این فرد برای تهیه ویلچر یا باید خیر پیدا کند یا اینکه ۵ سال در نوبت دریافت ویلچر باشد. تکلیف این فرد در این مدت چه می‌شود؟ عصا و سمعک هم شامل این موارد می‌شود. ویلچر برقی هم قیمتش ۳۰ تا ۴۰ میلیون تومان است و اگر سازمان تشخیص دهد که فردی به ویلچر برقی نیاز دارد نهایتا ۲ تا ۳ میلیون تومان کمک هزینه می‌دهد که پرداخت مابقی آن برای بسیاری از معلولان سخت است.
به گفته او، یکی از خیرینی که ویلچر در اختیار معلولان می‌گذارد بعد از اظهارات قادری اعلام کرده در حال حاضر ۸ هزار نفر درخواست از او درخواست ویلچر کرده‌اند که حاضر است لیست آن‌ها را در اختیار سازمان بهزیستی قرار بدهد. بنابراین من مطمئنم که در حال حاضر ده‌ها هزار فرد دارای معلولیت در کشور پشت نوبت دریافت ویلچر هستند.
در همین نشست اصغر کاظمی معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی کشور گفته بود: «ما به هرکسی ویلچر نمی‌دهیم ولو اینکه نیاز داشته باشد، مادامی که فرد قادر است وزن خود را روی پایش بیندازد به او ویلچر تعلق نمی‌گیرد، بلکه به افرادی که به ویلچر می‌دهیم که استفاده از آن به وضعیت جسمی‌شان آسیب نزند.» او همچنین گفته در حال حاضر آماری از تعداد معلولانی که از ویلچر استفاده می‌کنند ندارد.

راهکار بهزیستی برای معلولان: وزنتان را روی پایتان بیندازید!
مروتی در واکنش به سخنان معاونت امور توانبخشی سازمان بهزیستی می‌گوید: این سخنان نقص بزرگی برای سازمان بهزیستی است، اگر کمیسیون مربوطه درست تشخیص ندهد که آیا فرد در شرایط دریافت ویلچر هست یا خیر در اینصورت تکلیف چیست؟ این نکته مهم است که ممکن است کمسیون مربوطه به بودجه بهزیستی هم فکر کند و به همه متقاضیان ویلچر ندهد. در واقع مدیریت بودجه برای بهزیستی مهم است، اما دلیلی قابل قبول نیست. از طرف دیگر اگر فرد وزنش را روی پا انداخت و ویلچر به او ندادند و به دنبال آن آسیب‌های دیگری نیز در فرد معلول ایجاد شد آیا بهزیستی که عاجز از ارائه ویلچر است می‌تواند این لطمات را جبران کند.

به گفته او بهزیستی می‌تواند این موضوع را اطلاع‌رسانی کند که اگر افرادی که واقعا می‌توانند راه بروند، از ویلچر استفاده کنند ممکن است توانایی راه رفتن خود را از دست داده و ناتوان‌تر شوند، اما اینکه بگویند ما نیاز شما به ویلچر را تشخیص می‌دهیم، اشتباه است. تاسف‌آور است که به خاطر مدیریت بودجه چنین سخنانی گفته می‌شود.

مدیر کمپین معلولان می‌گوید: او آماری هم نداده که به نظر من بعید است آماری از معلولان دارای ویلچر و فاقد ویلچر نداشته باشند و به عقیده من برای اینکه ناکارآمدی خود را پنهان کنند، آمار را مخفی کرده‌اند. مگر می‌شود بهزیستی آمار افرادی که طی امسال و سال گذشته ویلچر دریافت کرده‌اند و همچنین افرادی که درخواست ویلچر را ثبت کرده‌اند نداشته باشد؟مروتی در پاسخ به این سوال که آیا تا به حال از سازمان بهزیستی درخواست ارائه آمار درباره معلولان دارای ویلچر و فاقد ویلچر را کرده‌اید؟ می‌گوید: ما هم درخواست آمار کرده‌ایم و هم خواستار این موضوع شدیم که در زمینه بودجه شفاف‌سازی کرده و ریز هزینه‌کرد بودجه در سال ۱۴۰۰ را منتشر کنند، اما درخواست‌ها را رد می‌کنند و نادیده می‌گیرند.

مددجویان نیازی به یارانه ویژه ندارند؟
 یکی دیگر از اظهارات عجیب رئیس سازمان بهزیستی در این نشست مربوط به تاثیر حذف ارز ترجیحی بر زندگی مددجویان است. او گفته حذف ارز ترجیحی و عدم تخصیص یارانه ویژه به مددجویان بهزیستی به ویژه مددجویان غیر معلول خللی در زندگی آنان ایجاد نمی‌کند.

مروتی در اینباره می‌گوید: در حالیکه وعده داده شده بود که به مددجویان نهاد‌های حمایتی یارانه ۴۰۰ هزار تومانی پرداخت می‌شود، اما آمار‌هایی داریم که نشان می‌دهد به بسیاری از مددجویان یارانه ۳۰۰ هزار تومانی تعلق گرفته است. بهزیستی در شرایطی که هزینه‌های زندگی و معیشتی به شدت بالا رفته است اعلام می‌کند که این یارانه تاثیری در زندگی مددجویان ندارد که این عجیب است. آیا واقعا چنین مساله‌ای صحت دارد به ما بگویند که برای رسیدن به این نتیجه چه بررسی‌هایی کرده و چه داده‌هایی داشته‌اند که نتیجه گرفته‌اند یارانه ویژه بر زندگی افرادی که مبلغ مستمری‌شان ۴۲۰ هزار تومان است آنهم در جامعه‌ای که خط فقر ۱۰ میلیون تومان است تاثیری نمی‌گذارد.