گروه اقتصادی: وضعیت اینترنت این روزها سردرگم کننده شده است. از یکسو گزارشهای متعددی از کاربران درباره افت سرعت و کیفیت اینترنت به گوش میرسد و از سوی دیگر مسئولان وزارت ارتباطات کندی اینترنت را تکذیب میکنند. همین چند روز پیش وزیر ارتباطات در پاسخ به گلایههای کندی اینترنت بهجای شفاف سخن گفتن از دلایل کندی اینترنت با بهانههای عجیبوغریب باز پای مردم را به ماجرا باز کرد و گفت اینترنت کند نشده بلکه توقع مردم بالا رفته است.
او در روزهای بعد و در مواجهه با انتقادات اختلال و کندی اینترنت، با کلیگویی و فرافکنی گفت: «سرعت اینترنت افزایشیافته است. میزان دقیق آن را نمیدانم، اما افزایشیافته و بهطور متوسط به حدود ۲۷ مگابیت بر ثانیه رسیده است. البته در حوزه ارتباطات ثابت وضعمان خوب نیست و این را بارها گفتهایم». درست در همان روزی که عیسی زارع پور ادعا کرد که سرعت اینترنت افزایشیافته است، کاربران شبکههای اجتماعی از مشکل دیگری در این حوزه رونمایی کردند. تعدادی از کاربران تلگرام و توییتر در کشور گزارش دادهاند که برای ورود به تلگرام و توییتر با مشکل عدم دریافت کد فعالسازی مواجه شدهاند و با اینکه همه مسیرهای ممکن را برای حل این مسئله امتحان کردهاند، نتیجهای حاصل نشده است. برخی از کاربران عنوان کردند حتی برای دسترسی به اینستاگرام هم دچار مشکل شدهاند.
وضعیت اینترنت با وعدههای رئیسی کیلومترها فاصله دارد
درحالیکه اختلال و کندی اینترنت و همچنین دسترسی به شبکههای اجتماعی به دغدغه روزانه مردم تبدیلشده است که ابراهیم رئیسی در تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری بارها و بارها از حق مردم در مورد اینترنت و فضای مجازی سخن گفت و ادعا کرد که دولت او دسترسی به اینترنت و رسانههای اجتماعی را محدود نمیکند و تلاشش را معطوف به توسعه زیرساختهای اینترنت در ایران و بهبود سرعت و دسترسی کاربران خواهد کرد. او حتی از دولت دوازدهم به خاطر کندی سرعت اینترنت انتقاد کرد و گفت: «امروز در کشور زیرساختهای اینترنت و فضای مجازی ضعیف است در حدی که در ادارات و سازمانها، دانشگاهها و حتی بازی بچهها در فضای مجازی دچار مشکل است.»بهرغم این وعدهووعیدها، اما آنچه امروز در حوزه اینترنت و شبکههای اجتماعی در کشور رخداده است کیلومترها با وعدههای رئیسی فاصله دارد و تلختر اینکه با وجود مشکلات متعدد اینترنت از ابتدای شروع به کار دولت رئیسی تاکنون، او در این زمینه سکوت کرده و تنها سخنگویش ماجرا اختلالات اخیر را به گردن دولت قبل انداخته است.
قطع مکرر شبکه اینترنت در دولت سیزدهم
البته این اولین بار نیست در دولت سیزدهم قطع و وصل شدن اینترنت صدای مردم را درآورده است، در طول یک سال و اندی که از عمر این دولت میگذرد، قطع مکرر شبکه اینترنت و محدود شدن دسترسی به رسانههای مجازی، بارها مردم را آزار داده است، جوری کاربران هر بار با هشتگهای قطع اینترنت، فیلترنت، صیانت، کندی شدید به این شرایط واکنش نشان دادهاند. همین شش ماه پیش (اسفندماه 1400) اختلال و کندی اینترنت بهجایی رسید که حتی صدای رسانههای حامی دولت را درآورد. خبرگزاری فارس در گزارشی تحت عنوان: «چرا این روزها اینترنت کند است؟» از زبان کاربران سامانه «فارس من» نوشت: «دقیقا از زمانی که آقای زارع پور وزیر ارتباطات شده، کیفیت اینترنت هر روز بدتر از روز قبل شده است.» مدیران وزارت ارتباطات دولت سیزدهم، بعد از هر اختلال اینترنتی ابتدا سکوت و سپس با تأخیر در این مورد تأکید کردهاند که اختلال گسترده در دسترسی به رسانههای اجتماعی و اینترنت ربطی به فیلترینگ ندارد و مربوط به مشکلات شبکه برق و آتشسوزی است؛ اما آگاهان این وضع را ناشی از اختلال عمدی میدانند و میگویند این اختلالات پیشدرآمد اجرای سیاست دیگری است. سیاستی که شبکههای اجتماعی هدف آن است.
خداحافظی با رسانههای اجتماعی؟
ادامهدار شدن اختلال اینترنت در کشور، این شائبه را ایجاد کرده است که احتمالاً دولت و مجلس انقلابی با چراغ خاموش به دنبال اجرایی کردن طرح صیانت از فضای مجازی و راهاندازی اینترنت ملی هستند.آنها میگویند اختلال عمدی در دسترسی به فضای مجازی به معنای خداحافظی قریبالوقوع با رسانههای اجتماعی است. گفتنی است در صورت نهایی شدن شبکه اینترنت ملی، دسترسی به رسانههای اجتماعی در ایران محدود یا قطع میشود. موضوعی که نشانههای آن در این روزها بروز کرده است. برخی خیز آرام دولت و مجلس برای محدود کردن اینترنت به اظهارات گروهی موسوم به دلواپس بهویژه در یک سال اخیر ربط میدهند. اصرار این طیف بر محدودیت اینترنت این ذهنیت را برای بخش زیادی از مردم ایجاد کرده است که این طیف برای تسلط بر فضای مجازی، مدیریت افکار عمومی، جلوگیری از بازتاب عملکرد ضعیف مسئولان و هجمه افکار عمومی بر آنان به دنبال محدود ساختن اینترنت هستند.
محدود کردن اینترنت تحت عنوان اینترنت ملی، اینترنت حلال، طرح صیانت و ... موضوعی است که سالیان پیش نیز مطرحشده بود. اگرچه در دولت روحانی و در جریان اعتراضات آبان 98 چند روز اینترنت سراسری قطع شد، اما همواره این دولت در مقابل فشارها برای محدود ساختن اینترنت ایستادگی کرد و مانع از اجرای سیاست اینترنت ملی که دسترسی به جریان آزاد اطلاعات را سخت میکند، شد؛ اما در دولت رئیسی و با یکدست شدن مجلس و دولت احتمال اجرای این سیاست پررنگتر شده است، بهگونهای که برخی اختلالات اخیر اینترنت و مشکلات در دسترسی به برخی از شبکههای اجتماعی را پیشرفتن نرم و خزنده دولت بهسوی اجرایی کردن طرح اینترنت ملی تعبیر میکنند.