تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۶ ساعت ۲۰:۰۴
کد مطلب : ۳۵۴۹۲۹
شرایط در همدان از بحران گذشته و الان با یک تنش آبی روبرو هستیم
گزارشی از وضعیت بی‌آبی این روزهای همدان
گروه جامعه: سایت امتداد در گزارشی نوشت: بحران این روزهای آب در کشور به ایستگاه همدان رسیده و اهالی این استان مدتیست که درگیر تامین بدیهی‌ترین نیاز خود برای گذران زندگی روزمره هستند.
در حالی که برخی از مسئولان در پاسخ به چرایی پدید آمدن بحران آب در شهرکرد، علل متعددی از جمله بروز سیل اخیر و گل‌آلود شدن سرمنشا آب را مطرح می‌کردند، این روزها این بحران در حالی به همدان رسیده که این دست علل، نوعا پاسخگوی چگونگی بحران کنونی نبوده و از فقدان یک ساز و کار دوراندیشانه و دراز مدت برای مدیریت مسئله آب در این منطقه از کشور حکایت دارد. بحرانی که، تاب و توان مردم همدان را سخت به خود مشغول کرده و اهالی این منطقه برای تامین نیاز اولیه خود به آب شرب و مصارف بهداشتی باید ساعت‌ها، چشم انتظار وصل کوتاه مدت و گاها، دو تا سه ساعته شبکه آب شهری بمانند.
کارشناس با سابقه حوزه آب: دخل و خرج ما در منابع و مصارف آبی به دلیل کشت نامناسب محصولات به هم نمی‌خورد
در همین رابطه، پدرام سهرابلو یکی از کارشناسان با سابقه حوزه آب و انرژی در همدان، ضمن اشاره به وضعیت این روزهای این استان، تصریح کرد: سبقه و سابقه ماجرایی که امروز در بحران آبی همدان با آن روبرو هستیم، برمی‌گردد به دوره‌ای که سیاست‌هایی در حوزه کشاورزی برای خودکفایی در برخی از محصولات وجود داشت. از آن جا هم که همدان هم یک استان با اقتصاد مبتنی بر کشاورزی بوده، یک جهت‌گیری از همان دوره برای زیر کشت بردن هرچه بیشتر زمین‌ها و مزارع به وجود آمد. از آن جا که طبعا، میزان آب موجود نیز کفاف این همه کشت را نمی‌داد برای آبیاری محصولات به شکل سیستماتیک به حفر گسترده چاه‌های عمیق و نیمه عمیق متوسل شدند. این استخراج آب برای پرورش محصولاتی صرف شد که شاید، چندان هم جنبه استراتژیک و اقتصادی هم نداشت. محصولاتی نظیر؛ هندوانه یا در برخی از مناطق سیب زمینی با حجم بالای مصرف آب کشت و عرضه شدند و امروز به نقطه‌ای رسیدیم که شاهد آن هستیم. مشکل آب کنونی در همدان یک حساب و کتاب ساده داشته و آن هم این است که وقتی؛ دخل و خرج ما در منابع و مصارف آبی به دلیل کشت نامناسب و غیراصولی محصولات به هم نمی‌خورد، امروز بحرانی را نظاره می‌کنیم که ریشه در گذشته دارد.
شرایط در همدان از بحران گذشته و الان با یک تنش آبی روبرو هستیم
یک نگاه اقتصادی نشانگر آن است که برداشت ما از منابع آبی، بیش از آنچه بوده که می‌توانسته جایگزین شود. متاسفانه در حال حاضر، مجموعه این عوامل دست به دست هم داده و شرایط در همدان از بحران گذشته و الان با یک تنش آبی روبرو هستیم. امروز، وضعیت مخاطره‌آمیز در زندگی مردم به وجود آمده است.
در دوره احمدی‌نژاد، میزان جاه‌های عمیق حفر شده تا چندین برابر افزایش یافت
در دوره هشت ساله احمدی‌نژاد، میزان جاه‌های عمیق حفر شده با یک تساعد زیاد تا چندین برابر افزایش یافت. این مسئله سبب شد که ذخائر آبی تا حد قابل توجهی دچار دست اندازی قرار بگیرد و کسانی که دست به حفر چاه می‌زدند، این امید برای آن‌ها به وجود آمده بود که به مرور، مجوز و حتی پروانه بهره‌برداری را با گذر زمان دریافت خواهند کرد.
قطعی آب به صورت مستمر در کل مناطق همدان جریان دارد
در همان دوره، یک مصوبه با بازیگردانی دولت احمدی‌نژاد در مجلس به تصویب رسید که به تمام چاه‌های غیرمجاز، پروانه تعلق بگیرد. این مسئله، موجب تشویق افراد شد برای اینکه اگر کار غیرقانونی می‌کنید، می‌توانید امیدوار باشید که یک روز پروانه بهره‌برداری آن را خواهید گرفت. در حال حاضر، کل مناطق شهر همدان از بی‌آبی متاثر شده و قطعی آب به صورت مستمر جریان دارد. در برخی از مناطق شاهد هستیم که چندین روز پشت سرهم، قطعی آب برای مشترکین اجرا شده است. در برخی از مناطق که بهترین وضعیت را دارند، روزانه ۱۸ تا ۲۰ ساعت قطعی آب را تجربه می‌کنند.
وضع به حدی رسیده که حتی شماری از شهروندان به تبعیض در قطعی آب معترضند!
در وضع کنونی تنش آبی به حدی رسیده که شماری از شهروندان، حتی نسبت به تبعیض در قطعی آب معترض هستند! طبیعی است که در شرایطی که روزمره زندگی افراد مختل شده، شاهد اعتراضات به این مسئله و وضعیت باشیم. متاسفانه در این وضع، واکنش مسئولین هم به اعتراضات مردم، سنجیده نیست. چه آن دسته از مسئولینی که قائل به جلوگیری و سرکوب اعتراضات هستند و چه مسئولینی که وعده‌های دور برای حل مشکل می‌دهند، دست به اتخاذ مواضع نسنجیده می‌زنند. مثلا اینکه گفته می‌شود که فلان پروژه را برای رساندن آب پایدار اجرا می‌کنیم، پاک کردن صورت مسئله است.
به تغییر الگوی کشت در همدان نیاز داریم
سئوال اینکه حتی به فرض اجرای این پروژه و حل موقت بحران آبی، آیا همه مشکلات حل خواهد شد؟ آیا ما به تغییر الگوی کشت در همدان نیاز نداریم؟ مسئله تغییر نگاه مردم به وضعیت آبی یا طرح مسئله اقتصاد آب، فاقد موضوعیت خواهد بود؟ مسئله آب، صرفا یک مسئله زیست محیطی به صورت صرف نبوده و موضوعات میان حوزه‌ای در بخش اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و اشتغال، امنیتی و حتی حقوقی را هم شامل می‌شود. بنابراین، تقلیل بحران اخیر به یک مسئله پیش‌پا‌افتاده و ارائه راهکارهای مقطعی، چندان کمکی به حل ریشه و اساس مسئله نخواهد کرد. ممکن است که الان شاهد حل مقطعی مسئله باشیم اما، طبعا عدم توجه به دیگر ریشه‌های بحران، سرریز چالش‌ها را بعدا به شکل دیگر و شدیدتری نشان خواهد داد. ظاهرا بر اساس آنچه مسئولین ادعا کرده‌اند، بناست تا لوله‌کشی سد تالوار به همدان تا چند روز آینده تکمیل شود و به نظر می‌رسد که رئیسی هم دستور حل مشکل تا دو ماه آینده را داده است. البته ما امیدوار به حل این مسئله هستیم؛ چرا که تداوم این وضعیت، اصلا برای مردم قابل تحمل نبوده و امروز با مشکلات گسترده و عدیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کنند.
در حالی که برخی از مسئولان در پاسخ به چرایی پدید آمدن بحران آب در شهرکرد، علل متعددی از جمله بروز سیل اخیر و گل‌آلود شدن سرمنشا آب را مطرح می‌کردند، این روزها این بحران در حالی به همدان رسیده که این دست علل، نوعا پاسخگوی چگونگی بحران کنونی نبوده و از فقدان یک ساز و کار دوراندیشانه و دراز مدت برای مدیریت مسئله آب در این منطقه از کشور حکایت دارد. بحرانی که، تاب و توان مردم همدان را سخت به خود مشغول کرده و اهالی این منطقه برای تامین نیاز اولیه خود به آب شرب و مصارف بهداشتی باید ساعت‌ها، چشم انتظار وصل کوتاه مدت و گاها، دو تا سه ساعته شبکه آب شهری بمانند.
کارشناس با سابقه حوزه آب: دخل و خرج ما در منابع و مصارف آبی به دلیل کشت نامناسب محصولات به هم نمی‌خورد
در همین رابطه، پدرام سهرابلو یکی از کارشناسان با سابقه حوزه آب و انرژی در همدان، ضمن اشاره به وضعیت این روزهای این استان، تصریح کرد: سبقه و سابقه ماجرایی که امروز در بحران آبی همدان با آن روبرو هستیم، برمی‌گردد به دوره‌ای که سیاست‌هایی در حوزه کشاورزی برای خودکفایی در برخی از محصولات وجود داشت. از آن جا هم که همدان هم یک استان با اقتصاد مبتنی بر کشاورزی بوده، یک جهت‌گیری از همان دوره برای زیر کشت بردن هرچه بیشتر زمین‌ها و مزارع به وجود آمد. از آن جا که طبعا، میزان آب موجود نیز کفاف این همه کشت را نمی‌داد برای آبیاری محصولات به شکل سیستماتیک به حفر گسترده چاه‌های عمیق و نیمه عمیق متوسل شدند. این استخراج آب برای پرورش محصولاتی صرف شد که شاید، چندان هم جنبه استراتژیک و اقتصادی هم نداشت. محصولاتی نظیر؛ هندوانه یا در برخی از مناطق سیب زمینی با حجم بالای مصرف آب کشت و عرضه شدند و امروز به نقطه‌ای رسیدیم که شاهد آن هستیم. مشکل آب کنونی در همدان یک حساب و کتاب ساده داشته و آن هم این است که وقتی؛ دخل و خرج ما در منابع و مصارف آبی به دلیل کشت نامناسب و غیراصولی محصولات به هم نمی‌خورد، امروز بحرانی را نظاره می‌کنیم که ریشه در گذشته دارد.
شرایط در همدان از بحران گذشته و الان با یک تنش آبی روبرو هستیم
یک نگاه اقتصادی نشانگر آن است که برداشت ما از منابع آبی، بیش از آنچه بوده که می‌توانسته جایگزین شود. متاسفانه در حال حاضر، مجموعه این عوامل دست به دست هم داده و شرایط در همدان از بحران گذشته و الان با یک تنش آبی روبرو هستیم. امروز، وضعیت مخاطره‌آمیز در زندگی مردم به وجود آمده است.
در دوره احمدی‌نژاد، میزان جاه‌های عمیق حفر شده تا چندین برابر افزایش یافت
در دوره هشت ساله احمدی‌نژاد، میزان جاه‌های عمیق حفر شده با یک تساعد زیاد تا چندین برابر افزایش یافت. این مسئله سبب شد که ذخائر آبی تا حد قابل توجهی دچار دست اندازی قرار بگیرد و کسانی که دست به حفر چاه می‌زدند، این امید برای آن‌ها به وجود آمده بود که به مرور، مجوز و حتی پروانه بهره‌برداری را با گذر زمان دریافت خواهند کرد.
قطعی آب به صورت مستمر در کل مناطق همدان جریان دارد
در همان دوره، یک مصوبه با بازیگردانی دولت احمدی‌نژاد در مجلس به تصویب رسید که به تمام چاه‌های غیرمجاز، پروانه تعلق بگیرد. این مسئله، موجب تشویق افراد شد برای اینکه اگر کار غیرقانونی می‌کنید، می‌توانید امیدوار باشید که یک روز پروانه بهره‌برداری آن را خواهید گرفت. در حال حاضر، کل مناطق شهر همدان از بی‌آبی متاثر شده و قطعی آب به صورت مستمر جریان دارد. در برخی از مناطق شاهد هستیم که چندین روز پشت سرهم، قطعی آب برای مشترکین اجرا شده است. در برخی از مناطق که بهترین وضعیت را دارند، روزانه ۱۸ تا ۲۰ ساعت قطعی آب را تجربه می‌کنند.
وضع به حدی رسیده که حتی شماری از شهروندان به تبعیض در قطعی آب معترضند!
در وضع کنونی تنش آبی به حدی رسیده که شماری از شهروندان، حتی نسبت به تبعیض در قطعی آب معترض هستند! طبیعی است که در شرایطی که روزمره زندگی افراد مختل شده، شاهد اعتراضات به این مسئله و وضعیت باشیم. متاسفانه در این وضع، واکنش مسئولین هم به اعتراضات مردم، سنجیده نیست. چه آن دسته از مسئولینی که قائل به جلوگیری و سرکوب اعتراضات هستند و چه مسئولینی که وعده‌های دور برای حل مشکل می‌دهند، دست به اتخاذ مواضع نسنجیده می‌زنند. مثلا اینکه گفته می‌شود که فلان پروژه را برای رساندن آب پایدار اجرا می‌کنیم، پاک کردن صورت مسئله است.
به تغییر الگوی کشت در همدان نیاز داریم
سئوال اینکه حتی به فرض اجرای این پروژه و حل موقت بحران آبی، آیا همه مشکلات حل خواهد شد؟ آیا ما به تغییر الگوی کشت در همدان نیاز نداریم؟ مسئله تغییر نگاه مردم به وضعیت آبی یا طرح مسئله اقتصاد آب، فاقد موضوعیت خواهد بود؟ مسئله آب، صرفا یک مسئله زیست محیطی به صورت صرف نبوده و موضوعات میان حوزه‌ای در بخش اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و اشتغال، امنیتی و حتی حقوقی را هم شامل می‌شود. بنابراین، تقلیل بحران اخیر به یک مسئله پیش‌پا‌افتاده و ارائه راهکارهای مقطعی، چندان کمکی به حل ریشه و اساس مسئله نخواهد کرد. ممکن است که الان شاهد حل مقطعی مسئله باشیم اما، طبعا عدم توجه به دیگر ریشه‌های بحران، سرریز چالش‌ها را بعدا به شکل دیگر و شدیدتری نشان خواهد داد. ظاهرا بر اساس آنچه مسئولین ادعا کرده‌اند، بناست تا لوله‌کشی سد تالوار به همدان تا چند روز آینده تکمیل شود و به نظر می‌رسد که رئیسی هم دستور حل مشکل تا دو ماه آینده را داده است. البته ما امیدوار به حل این مسئله هستیم؛ چرا که تداوم این وضعیت، اصلا برای مردم قابل تحمل نبوده و امروز با مشکلات گسترده و عدیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کنند.
پربينندهترين مطالب و خبرها
