گروه اقتصادی: «بانیان وضع موجود» دهه های زیادی است که این اصطلاح توسط دولتمردان و مسئولین کشور به زبان می آید. هیچ گاه هم مشخص نشد مخاطب آن چه کسی است؛ در واقع این بانیان وضع موجود چه کسانی هستند؟ اما مخابره آن توسط دولتمردان دولت سیزدهم، مجددا این اصطلاح را بر سر زبان ها انداخت و نقدها را به سمت رییس جمهور روانه کرد. آنطور که شواهد و قرائن می گویند، مشکلات اقتصادی نمی تواند زاییده امروز و دیروز و مدیریت یک سال و دوسال باشد. قصه تورم در ایران و وضعیت معیشتی امروز مردم، سر دراز دارد. محمد مهاجری فعال سیاسی اصولگرا معتقد است« شعارهای پرطمطراق رئیسی او را به دردسر انداخته است» و برنامه ۷۰۰ صفحهای اقتصادی در عمل به کار رئیس جمهور نیامد. در گفتگو با او به بررسی ابعاد بیشتری از ضعف های تیم اقتصادی دولت پرداخته ایم.
تحریمها ارثیه روحانی برای رئیسی بود
محمد مهاجری؛ چهره سیاسی اصولگرا در رابطه با ارتباط تغییر دولت و تیم اقتصادی با افزایش مشکلات معیشتی مردم اظهار کرد: وقتی دولت تغییر کند، طبیعی است که شوک به اقتصاد وارد میشود و فرقی نمیکند که دولت آقای رییسی باشد یا دولت آقای روحانی، هر دولت جدیدی در ابتدای کار با چالش مواجه میشود.
وی افزود: گاهی ممکن است، شوک به اقتصاد مثبت و گاهی منفی باشد، به عنوان مثال دولت دوم آقای روحانی با تحریم هایی گسترده رو به رو شد. این تحریمها هم بر مملکت داری آقای روحانی تاثیر داشت و هم برای دولت بعدی به ارث گذاشته شد. بنابراین بخشی از افزایش قیمت ها در دولت آقای ریسی امری ناگزیر حساب میشود و به دلیل تحریم هایی بود که از دولت قبلی باقی مانده بود. علاوه بر این مشکلاتی برای تولید و صادرات در دولت سیزدهم وجود داشت و باعث برخی گرانی ها، کاهش تولید ملی و کاهش درآمد ملی و برخی کمبودها شد. در واقع وقتی عرضه کم میشود، تقاضا ثابت میماند یا افزایش پیدا میکند و خود به خود گرانی جای خود را پیدا می کند و بر اقتصاد سیطره مییابد.
شعارهای پر طمطراق رئیسی را به دردسر انداخت
مهاجری ادامه داد: اشتباه آقای رییسی این بود که با شعارهای پر طمطراق آمده بود، به عنوان مثال رییسی گفت من ۷۰۰۰ صفحه برنامه اقتصادی دارم و با این ادعا توقع در جامعه بوجود آورد که کاملا نشان میداد وعدههای ایشان بدون ارزیابی دقیق کارشناسی بود. در حقیقت بیشتر وعدهها جنبه تبلیغاتی داشت و متاسفانه وقتی ادامه دادند هر جا که مشکلی پیدا کردند؛ به گردن قبلی ها انداختند. یادشان رفت که گفته اند ما برای همه آنها برنامه طراحی کردهایم و اقتصاددان آوردهایم. در حالی که هیچ اقتصاددان برجسته ای در کشور پشت آقای رئیسی نایستاده بود. اگر بتوانید ۱۰ استاد دانشگاه را پیدا کنید که از سیاستهای اقتصادی آقای رییسی دفاع کنند، ناممکن است. در حالیکه شاید برخی از این سیاستها قابل دفاع باشد اما برخی چهرههای دانشگاهی حاضر نیستند، در میدان قرار بگیرند و دفاع کنند. انقطاعی کامل بین دولت آقای رییسی و فضای علمی کشور وجود دارد.
تیم اقتصادی دولت درخور شرایط کشور نیست
این چهره اصولگرا با بیان اینکه تیم اقتصادی دولت ارتباطی با جامعه علمی و روشهای کارشناسی ندارد، ادامه داد: تیم اقتصادی آقای رییسی در خور وضعیت کنونی اقتصادی جامعه نبود. مدتها نمیتوانستند رییس بانک مرکزی را انتخاب کنند و برای وزارتخانه های اقتصادی وزیر نداشتند. مشخص نبود سر تیم کیست؟ آقای محسن رضایی است؟ آقای مخبر است؟ یا خود آقای رییسی؟ از طرفی ترکیب تیم اقتصادی مناسب نیست و برخی از این افراد در دولت آقای احمدی نژاد ناکارآمدی خود را نشان داده بودند. وقتی وارد این دولت شدند، باز هم همان ناکارآمدیها پررنگ شد.
وی افزود: این که قیمتها به شهریور ۱۴۰۰ برگردد، نظر مجلس است و دولت مقاومت می کند که این اتفاق رخ ندهد. من مقاومت دولت را تایید میکنم چون بازگشت به عقب به مراتب ضررهای بیشتری خواهد داشت. بازگشت به قیمتهای ۱۴۰۰ به معنی یارانه دادن بیشتر توسط دولت و فقیرتر شدن دولت و استقراض بیشتر از بانک مرکزی است. اگر بخواهیم ارز ۴۲۰۰ تومانی را به حالت قبل برگردانیم، در شرایط حاضر و بعد از گذشت یک سال امری ناممکن و ناگزیر است. بهتر همین مسیر را ادامه بدهند. حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی تیم اقتصادی و عملیاتی مقتدر میخواست. شاید برنامهریزی پله کانی لازم بود که دولت چنین کاری را انجام نداد و متخصصان بزرگی در دولت حضور نداشتند. به نوعی دولت را در عملی انجام شده و وظیفه ی سخت گرفتار کردند که امروز هم با این مساله دست و پنجه نرم میکند. به نظر من دولت باید با فضای علمی کشور آشتی کند و آشتی کردن به معنی درخواست کردن از آنها است. دانشمندان علمی در همه حوزهها حاضر نیستند آدم دولت باشند، آنها در جایگاه خود قرار دارند و دولت باید به سراغ آنها برود.
پیشرفت اقتصادی فقط از طریق چین ممکن نیست
مهاجری با اشاره به تاثیر مذاکرات برجامی بر اقتصاد ایران خاطرنشان کرد: عدهای که می گویند اقتصاد کشور بدون برجام هم اقتصاد مستقلی شده است، از اقتصاد مستقل این منظور را دارند که ما با چینیها از سیستم تهاتر استفاده میکنیم. بر همین اساس اعتقاد دارند، اتفاق خاصی نیفتاده است یا میگویند ما با کشور های همسایه ارتباطات تجاری داریم اما رقم مجموع این ارتباطات چیزی نیست. کشورهای همسایه ما جمعا ۵ یا ۶ درصد از کل اقتصاد جهان هستند. ما در چه میزان از این ۵ یا ۶ درصد سرمایه گذاری می کنیم؟ اینکه فکر کنیم برجام لازم نیست و ما می توانیم با چینیها زندگی بگذرانیم بله این می شود و حتی می شود گفت که ما به غار برویم و در غار زندگی بگذرانیم. ما می توانیم به سبک دوران پارینه سنگی زندگی کنیم و هیچ اشکالی ندارد. عدهای واقعا به دنبال چنین ایدهای هستند اما به نظر من داستان برجام فارغ از مسائل اقتصادی اش فرهنگی را در کشور جا انداخت. فرهنگ تعامل با دنیا که به معنی وابستگی به دیگران نیست.
وی افزود: کسانی که مخالف برجام هستند، از یک طرف می گویند آمریکا تا چندی بعد سرنگون می شود. ورشکسته اقتصادی است و از چندین ترلیون دلار تراز منفی تجاری آمریکا حرف میزنند. اگر چنین است چرا از مذاکره با آمریکا ترس دارند؟! با آمریکا مذاکره کنند و بر سر کشوری بزنند که فروپاشیده است. آنچه گفته میشود تنها به درد مصرف داخلی می خورد و برای اقناع درون کشور است وگرنه در دنیای واقعیت مسائل دیگری در جریان است. توافق می تواند روزانه چندین میلیون بشکه نفت به تولیدات ایران اضافه کند، زندگی مردم و وضعیت کشور را تغییر بدهد و رفاه را در جامعه افزایش بدهد و افزایش رفاه در جامعه به معنی بالا بردن رضایت است.
بسم الله الرحمن الرحیم
با سلام و درود خدمت بزرگواران نکاتی را عرض می نمایم.
اصلاح طلبان برای اثرگذاری در فضای سیاسی کشور باید از گذشته ی جریان دوم خرداد عبرت بگیرتد و با همه ی اهدافی که این جریان دارد باید پرسید چه راه حل شدنی را با توجه به قانون اساسی و مرجع تفسیر آن یعنی شورای نگهبان اتخاذ می کند؟
برای مثال در مسئله ی حجاب بسیاری از اصلاح طلبان از مخالفت با گشت ارشاد دم میزنند اما باید دید با نوع نگاه تصمیم گیرندگان این امر شدنی است؟
تنها راه حل عملی برای مسئله (392600)