۱۰ برابر شدن قیمت مسکن تهران در ۹ سال

گروه اقتصادی:  قیمت مسکن از ابتدای سال 92 تا پایان زمستان 1400 بیش از ده برابر افزایش پیدا کرده و از متری 3 میلیون و 658 هزار تومان به 36 میلیون و 771 هزار تومان رسیده است. ریشه این افزایش را مرکز آمار در تغییرات عرضه و تقاضای ناشی از بخش های دیگر اقتصاد دانسته و تسلط سفته‌بازان بر بازار مسکن را عامل جهش های ناگهانی در این معاملات می داند. طبق بررسی های این مرکز روند افزایشی قیمت همچنان ادامه خواهد داشت.
 
اهمیت بخش مسکن در کشور و نیز حساسیت‌ها و تاثیرات اقتصادی و اجتماعی ناشی از آن، باعث تحولات قابل ملاحظه‌ای در این بخش و در نهایت در کل اقتصاد می‌شود. همچنین قسمت عمده‌ای از هزینه‌های خانوار نیز در این بخش مصرف می‌گردد و لذا تحولات بخش مسکن می‌تواند به طور معناداری دیگر حوزه‌های اقتصاد را تحت تاثیر خود قرار دهد.

به گزارش اکو ایران به نقل از مرکز آمار، بررسی روند تغییرات قیمت مسکن در سال‌های گذشته نشان می دهد که بازار مسکن، به طور معمول دارای دوران رکود و رونق بوده است. به این صورت که پس از گذشت یک دوره رکود و کاهش نسبی قیمت‌ها، دوران رونق به آرامی شروع شده و ابتدا در شهرهای بزرگ و به دنبال آن در سایر شهرهای کشور تقاضای مصرفی افزایش می یابد. در این مرحله افزایش تقاضا منجر به رشد قیمت‌ها شده و لذا باعث ترغیب سرمایه گذاران برای ورود به بازار مسکن می‌شود.

در این دوره حضور سرمایه‌گذاران به قصد سفته بازی، تقاضای غیرمصرفی مسکن را به یکباره افزایش داده و موجب جهش قیمت‌ها می‌شود. با افزایش شدید قیمت‌ها قدرت خرید متقاضیان کاهش یافته و از طرف دیگر به مرور، واحدهای مسکونی نوسازی که در دوران جهش قیمت‌ها شروع به ساخت شده بودند آماده بهره برداری می‌شوند که این عوامل سبب افزایش عرضه می‌شود. در این شرایط، سرمایه‌گذاران نیز ترجیح می‌دهند هر چه سریع‌تر از بازار خارج شوند و لذا تقاضای سرمایه‌ای هم رو به کاهش می‌رود. به این ترتیب عرضه از تقاضا سبقت گرفته و با کاهش تعداد معاملات می‌توان شروع دوره‌ی رکود را انتظار داشت.
 
قیمت فروش فصلی یک مترمربع زیربنای مسکونی در شهر تهران
نوسان قیمت مسکن، به خصوصیات بازار مسکن و خصوصیات ذاتی آن بازمی‌گردد. از خصوصیات مسکن می‎توان به حیاتی بودن، بادوام بودن، ماهیت دوگانه مصرفی‌-‌ سرمایه‎ای، تقسیمناپذیری و مبادلهناپذیری آن اشاره کرد. ویژگی­های بازار مسکن که عمده‎ی آن‎ها به خصوصیات ذاتی مسکن بازمی‌گردد عبارتند از: ناکارآمدی اطلاعاتی، بالا بودن هزینه‎های مبادله، تعدیل کند در برابر شوک‌های وارده و پیوند وسیع با اقتصاد کلان.از عواملی که تاثیر مثبت بر افزایش قیمت مسکن دارند می‎توان به افزایش درآمد خانوار، هزینه‎ی ساخت، رشد جمعیت، وسعت و جمعیت منطقه، نقدینگی، قیمت زمین، قیمت طلا و قیمت دوره‎ی قبل اشاره کرد.

آمارهای این شاخص در شهر تهران نشان می دهد روند تغییرات متوسط قیمت فروش یک مترمربع زیربنای مسکونی در پایتخت از زمستان ١٣٩٢ تا زمستان ١٤٠٠ افزایشی بوده و از 3 میلیون و 658 هزار تومان در زمستان ۱۳۹٢ به 36 میلیون و 770 هزار تومان در زمستان ۱٤٠٠ رسیده است.رشد فزاینده‎ی قیمت مسکن از بهار ۱۳٩٢ تا  بهار ۱٤٠٠ را می‎توان ناشی از تورم عمومی دانست. تبدیل‌شدن بازار مسکن در تهران به بازار سفتهبازی و افزایش خرید و فروش‎ها برای بهره‎برداری از رشد سریع قیمت‎ها عامل دیگر جهش قیمت می‎باشد. از طرف دیگر به علت رشد کم تسهیلات خرید مسکن، خریداران واقعی و مصرف‌کنندگان مسکن، از این بازار عقب ‌افتاده و با تسلط سفته‌بازان بر بازار مسکن، جهش‎های ناگهانی در قیمت مسکن رخ داد.

کاهش نرخ سود بانک‌ها در سال ۱۳۹۶، شروع خوبی برای ایجاد رونق مسکن در این سال بوده است. بازار مسکن در سال ۱۳۹۶ از رکود ۴ ساله خارج ‌شده و خرید و فروش نسبت به سال قبل افزایش ‌یافت. شیب افزایش در بهار، تابستان و پاییز ملایم بوده ولی در زمستان جهش قیمتی اتفاق افتاد. این روند افزایشی تا بهار ۱۳۹٨ ادامه یافت، در تابستان و پاییز این سال رشد قیمت شیب ملایمی داشت ولی از زمستان ۱۳۹۸ دوباره جهش قیمتی آغاز شد و روند افزایشی تا زمستان ۱۳۹٩ ادامه داشت. از بهار ١٤٠٠ تاکنون نیز افزایش قیمت با شیب ملایمی همچنان ادامه دارد.