شکسته شدن تابوی نحوه برگزاری رقابتهای لیگ قهرمانان آسیا، خبر خوبی برای تیم های غرب آسیا بود. برخلاف سالهای متوالی که بزرگترین تورنمنت باشگاهی در قاره کهن مطابق با تقویم کشورهای شرق آسیا برگزار میشد، رقابتهای لیگ قهرمانان آسیا در فصل 2023 – 2024 از پاییز آغاز شده و در بهار سال بعد به پایان می رسد.
برای اینکه کنفدراسیون فوتبال آسیا بتواند فصل بعدی لیگ قهرمانان آسیا را به این صورت برگزار کند، میبایست دوره فعلی را در بازه زمانی طولانیتری برگزار میکرد که البته برگزاری رقابتهای جام جهانی نیز به کمک AFC آمد تا مسابقاتی که از فروردین آغاز شده، در اسفند ماه به پایان برسد.
فصل بعدی لیگ قهرمانان آسیا قرار است از 27 و 28 شهریور 1402 (سال آینده) آغاز شود. در آن زمان دو دوره از مسابقات لیگ داخلی و دو تورنمنت جام حذفی کشورهای غرب آسیا به پایان رسیده، در نتیجه برای تعیین نمایندگان این کشورها در لیگ قهرمانان، باید ساز و کار خاصی تنظیم میشد که قهرمان کدام دوره راهی ACL 2023 – 2024 شود.
در حال حاضر و در ایران، لیگ بیست و یکم به پایان رسیده و تکلیف قهرمان جام حذفی فصل قبل نیز مشخص شده است. استقلال و نساجی تیم هایی هستند که جام قهرمانی را بالای سر بردهاند. تا شهریور سال بعد، لیگ بیست و دوم و جام حذفی امسال نیز به پایان میرسند و تکلیف تیمهای قهرمان مشخص می شود. حال باید فدراسیون فوتبال سازوکاری را مشخص کند که کدام تیمها به عنوان نمایندگان ایران در فصل بعدی لیگ قهرمانان آسیا می توانند شرکت کنند.
عربستان نخستین کشوری بود که مکانیزم تعیین نمایندگان خود را اعلام کرد. آنها دارای 3 سهمیه مستقیم و یک سهمیه غیرمستقیم هستند و طبق اعلام سعودیها تیمهای زیر راهی رقابت های لیگ قهرمانان آسیا می شوند:
1- قهرمان لیگ داخلی در فصل گذشته (الهلال): سهمیه مستقیم
2- قهرمان لیگ داخلی در فصل کنونی: سهمیه مستقیم
3- قهرمان جام حذفی در فصل کنونی: سهمیه مستقیم
4- قهرمان جام حذفی در فصل گذشته (الفیحاء): حضور در دیدار پلی آف
عربستان به عنوان یکی از کشورهای پیشگام، چند ماه پیش و حتی قبل از تعیین قهرمان فصل گذشته لیگ داخلی، سازوکار تعیین 4 نماینده خود در لیگ قهرمانان آسیا 2023 - 2024 را اعلام کرده بود.
سعودیها همچنین در صورت تکرار قهرمانی یکی از تیم های الهلال و الفیحاء در لیگ یا جام حذفی امسال، راهکارهای آن را نیز تعیین کرده اند که اولویت تعیین نمایندگان به شرح زیر است:
1- در صورت وجود تیم تکراری میان قهرمانان امسال، سهمیه بعدی به نائب قهرمان فصل کنونی میرسد.
2- در صورتیکه باز هم تیم تکراری وجود داشته باشد، سهمیه به نائب قهرمان فصل قبل (الاتحاد) میرسد.
3- چنانچه باز هم تیمی تکراری باشد، سهمیه به تیم سوم فصل کنونی میرسد.
4- اگر باز هم تیمی تکراری انتخاب شود، سهمیه به تیم سوم فصل قبل (النصر) میرسد.
اما روز گذشته فدراسیون فوتبال امارات نیز سازوکار خود را برای حضور نمایندگان این کشور در لیگ قهرمانان آسیا اعلام کرد. طبق اعلام وب سایت فوتی رنکینگز، این کشور دارای یک سهمیه مستقیم و 2 سهمیه غیرمستقیم است و به همین دلیل تیم فوتبال العین به عنوان قهرمان فصل گذشته، به صورت مستقیم راهی مرحله گروهی شد.
سازوکار اماراتیها کمی گیج کننده است. العین که فصل قبل قهرمان شد، تک سهمیه مستقیم را گرفت و از میان الوحده و الشارجه که به فینال جام ریاست جمهوری رسیدهاند، یک تیم سهمیه غیرمستقیم را کسب میکند. حالا امارات میماند و یک سهمیه غیرمستقیم دیگر که 4 حالت برای آن تعیین شده است.
سهمیه های پلی آف نیز بدین صورت تقسیم شد که ابتدا برنده فینال جام ریاست جمهوری بین الشارجه و الوحده یکی از سهمیههای غیرمستقیم خواهد بود و برای تعیین آخرین سهمیه غیرمستقیم نیز چند حالت وجود دارد:
1- قهرمان ادنوک لیگ کنونی (اگر تیم قهرمان العین یا برنده بازی الشارجه و الوحده باشد، حالت دوم در نظر گرفته می شود.)
2- قهرمان جام ریاست جمهوری در فصل کنونی (اگر باز هم تیم قهرمان العین یا برنده بازی الشارجه و الوحده باشد، حالت سوم در نظر گرفته می شود.)
3- نائب قهرمان فصل کنونی ادنوک لیگ
4- در صورتی که باز هم تیمهای تکراری این عناوین را کسب کنند، سهمیه به تیم سوم فصل کنونی ادنوک لیگ میرسد.
چندی پیش، قطر نیز سازوکار خود برای انتخاب نمایندگان این کشور در لیگ قهرمانان آسیا را اعلام کرد. آنها دارای سهمیه 2 + 2 هستند و به صورت زیر نمایندگان خود را برای حضور در ACL 2023 – 2024 معرفی کردند:
1- قهرمان فصل گذشته لیگ ستارگان (السد): سهمیه مستقیم
2- قهرمان فصل کنونی لیگ ستارگان (نامشخص): سهمیه مستقیم
3- قهرمان فصل گذشته جام امیر (الدحیل): سهمیه پلی آف
4- قهرمان جام امیر در فصل کنونی (نامشخص): سهمیه پلی آف
همچنین قطریها اعلام کردند چنانچه السد و الدحیل در هرکدام از جام های امسال مجددا قهرمانی را تصاحب کنند، 2 سهمیه دیگر به تیم های سوم و چهارم فصل قبل لیگ ستارگان یعنی الوکره و العربی خواهد رسید.
قطریها با یک مکانیزم ساده، خیلی زود خود را از شر تعیین سهمیه 2+2 خود راحت کردند. السد و الدحیل قهرمانان دو جام داخلی فصل قبل به ترتیب سهمیه مستقیم و غیرمستقیم را کسب کردهاند و اگر امسال این دو تیم جامهای داخلی را نیز تصاحب کنند، سهمیهها به تیمهای سوم و چهارم فصل قبل یعنی الوکره و العربی میرسد، به همین سادگی!
در شرایطی که کشورهای مطرح و مدعی لیگ قهرمانان در منطقه غرب، سازوکار لازم برای تعیین نمایندگان خود در لیگ قهرمانان آسیا را اعلام کردهاند، اما هنوز فدراسیون فوتبال ایران مکانیزم تیمهای حاضر در این پیکارها را مشخص نکرده است.
ایران دارای سهمیه 3 + 1 است. به احتمال فراوان استقلال به عنوان قهرمان فصل گذشته لیگ برتر یکی از سهمیههای مستقیم خواهد بود و فدراسیون باید برای تعیین دیگر نمایندگان، روش اجرایی خود را پیش از پایان رقابتهای لیگ برتر و جام حذفی اعلام کند تا هیچ شائبهای در این خصوص پیش نیاید.