موج جدید مهاجرت از ایران در راه است؟

گروه جامعه: اخیرا افزایش مهاجرت از ایران بحث برانگیز شده است. از پرشکان تا استارتاپی‌ها گرفته تا معدن کاران و رفوکاران فرش. اما کدام گروه تمایل بیشتری برای مهاجرت از ایران دارند؟رتبه مهاجرفرستی ایران در سال ۲۰۲۰ و از میان ۲۳۲ کشور ۵۳ بود. حالا برخی از کارشناسان می‌گویند با این شرایط اقتصادی و اجتماعی احتمالا موج جدیدی از مهاجرت را پیش رو داشته باشیم.پرستاران جدا از شرایط کاری خود در ایران گلایه دارند، پزشکان جدا. نقطه اشتراک مهاجران اما نارضایتی از وضعیت اقتصادی و اجتماعی است. پیش از این علی تاجرنیا، مشاور وقت رئیس نظام پزشکی درباره مهاجرت پزشکان گفت: در ۱۰ ماه منتهی به دی ۱۳۹۹ بیش از سه هزار پزشک از ایران مهاجرت کردند.

موج مهاجرت از ایران در یک قاب
اما حالا آنطور که مقامات مرتبط با حوزه بهداشت و پزشکی می‌گویند درخواست گواهی گوداستندینگ پزشکان برای مهاجرت افزایش یافته است. موید علویان، رئیس هیأت مدیره نظام پزشکی تهران به تجارت‌نیوز گفت:«اگر وضعیت اینگونه ادامه یابد، باید در پنج سال آینده از کشورهای دیگر پزشک به ایران آورد. با شرایط فعلی احتمالا مردم از برخی خدمات پزشکی در کشور محروم می‌شود.»اخیرا نیز محمد رئیس زاده، رئیس کل سازمان نظام پزشکی کشور گفت که شاید مجبور شویم از هند، پاکستان و فیلیپین پزشک به کشور وارد کنیم. رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران گفت: «در سال ۱۴۰۰، بیش از چهار هزار پزشک ایرانی درخواست دریافت عدم سوء پیشینه کرده‌اند که مدرک لازم برای مهاجرت است.»

آمار دقیقی از میزان مهاجرت پرستاران در سال‌های اخیر در دست نیست. در این زمینه اظهارات متفاوتی صورت گرفت اما برایند حرف همه آنها یکی است: «افزایش مهاجرت پرستاران». اخیرا محمدتقی جهانپور، معاون پارلمانی سازمان نظام پرستاری گفت: ماهانه حدود ۱٠٠ تا ۱۵٠ پرستار مهاجرت می‌کنند. (ایسنا)

وضعیت مهاجرت از ایران در گروه‌های مختلف.

بی‌ثباتی اقتصادی، عامل اصلی مهاجرت
در سال‌های اخیر گروه‌های دیگری به لیست مهاجران دانشجویان، اساتید و کادر درمان اضافه شد. یکی از این گروه‌ها، فعالان استارتاپی است. اخیرا نیز اجرای طرح صیانت و محدودیت فعالیت آنها، احتمال مهاجرت استارتاپی‌ها را افزایش داد.برخی مهاجرت کرده‌اند و برخی میل به مهاجرت دارند. افرادی که اگر شرایط مهاجرت برای آنها فراهم شود، رفتن را به ماندن ترجیح می‌دهند. رصد خانه مهاجرت ایران در پیمایشی به بررسی و مقایسه میل و تصمیم به مهاجرت گروه‌های مختلف پرداخت.

بر اساس این پیمایش میل به مهاجرت استارتاپی‌ها ۴۳ درصد و تصمیم به مهاجرت آنها ۵۰ درصد است. (میل به مهاجرت با تصمیم به مهاجرت تفاوت دارد. تصمیم به مهاجرت شاخصی است که افراد به صورت جدی قصد رفتن از کشور را دارند.)عامل اصلی این گروه‌ها برای مهاجرت از کشور، بی‌ثباتی اقتصادی و ناامیدی از اصلاح امور کشور است.

میل و تصمیم به مهاجرت در سال ۱۴۰۰ افزایش یافت.
آنطور که این پیمایش نشان می‌دهد، در میان گروه‌های مختلف، اساتید و محققان بیشترین میل به مهاجرت را دارند. فرهاد دانشجو، ئیس دانشگاه تربیت مدرس روز شنبه به ایلنا گفت: «هر هفته تقریبا با یک درخواست اعضای هیات علمی روبه‌رو هستیم برای اینکه از ما مرخصی بدون حقوق بگیرند و برای یک سال از کشور بروند. از هر پنج یا شش نفری که درخواست می‌دهند، ۶۰ تا ۷۰ درصدشان تازه به خارج می‌روند تا ببینند می‌توانند بمانند یا نه.»

حالا در میان انبوه افزایش آمار مهاجرت از ایران، بهرام صلواتی، مدیر رصدخانه مهاجرت ایران از احتمال موج مهاجرتی جدید خبر می‌دهد. او به هم‌میهن گفت: فکر می‌کنم الان ایران در شرایطی است که اگر برای آن برنامه‌ریز نباشد، ممکن است وارد فاز مهاجرت‌های گسترده شود. وقتی برنامه‌ای برای سرمایه انسانی نداشته باشیم، عملا آنها مهاجرت کرده‌اند؛ حضور فیزیکی آنها ممکن است دیگر کمکی نکند. مسئولان باید نگران مهاجرت‌های گسترده باشند.