هشت برابر ظرفیت تهران خودرو داریم

گروه جامعه: سال‌هاست پیام تهرانی‌ها برای دیگران شکایت از ترافیک سنگین و تنفس میان سرب است، طوری‌که حالا ترافیک و آلودگی هوا بخشی از هویت این شهر شده، تداوم وضعیت خسته کننده‌ای که به‌نظر می‌رسد تمام برنامه‌ریزی‌های شهری برای تسکین موقت آن است و از راه حل نهایی خبری نیست. این‌که چرا مسئله ترافیک پایتخت حل نمی‌شود موضوع گفت‌وگو با سرهنگ محمد رازقی، معاون عملیات پلیس راهور تهران قرار گرفت. گفت‌وگویی که در آن به علت اصلی ترافیک پرداخته شد.

از طرفی دو سال بعد از شیوع ویروس کرونا سال تحصیلی جدید قرار است امسال با آموزش حضوری آغاز شود، در چنین وضعیتی پیش‌بینی ترافیک سنگین برای اواخر شهریور و مهرماه دور از انتظار نیست، معاون عملیات پلیس راهور تهران بزرگ در این گفت‌وگو از اقدامات پلیس برای شروع سال تحصیلی و احتمال شناور شدن ساعت کار کارمندان می‌گوید.متن کامل گفت‌وگو در ادامه آمده است.

چرا تهران در این حد گرفتار ترافیک شده است؟
علت اصلی ترافیک تهران به ظرفیت معابر و تعداد خودرهایی که در شهر تهران هستند مربوط می‌شود، تقریباً هشت برابر ظرفیت معابر شهر تهران خودرو و موتور سیکلت در این شهر درحال تردد هستند.

اما به‌نظر می‌رسد برخی شهرها در کشورهای دیگر دنیا وضعیتی مشابه تهران دارند، حتی تعداد خودروی در آن‌ها بیشتر است اما مشکلات ترافیکی تهران را ندارند؟
علت این است که ما نتوانستیم برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشیم و از حداکثر معابر استفاده نکردیم، ضمن این‌که زیرساخت‌های لازم را نداریم.

کدام زیرساخت‌ها مدنظر شما است؟
مثلاً درخصوص وسیله نقلیه عمومی ضعیف هستیم، حداکثر خدمت رسانی وسایل نقلیه اعم از تاکسی، اتوبوس و مترو جوابگوی نیاز موجود نیست، درصد استفاده از خودروی شخصی زیاد است و فرهنگ رانندگی هم متاسفانه پایین است؛ همه این موارد کمک کرده که ما یک معضل بزرگی در شهر تهران داشته باشیم به نام ترافیک.

ترافیک در شهر تهران چه مشکلاتی برای پایتخت ایجاد کرده است؟
ترافیک دو معضل دیگر برای تهران ایجاد کرده است، یکی از آن‌ها مسئله ایمنی است، به دلیل وضعیت ترافیک و حمل و نقل متاسفانه ما در تهران سالی ۶۰۰ نفر فوتی در محل حادثه و همچنین حدود ۲۰ هزار نفر تصادف جرحی در سال داریم. معضل بعدی که ترافیک برای تهران درست کرده آلودگی هوا است، معمولاً در نیمه دوم سال حوالی آذر و دی تهران به اوج آلودگی می‌رسد.همچنین ترافیک زمان سفر در تهران را طولانی کرده است، این مسئله سبب شده اتلاف انرژی بیشتر شود و از همه مهمتر وقت شهروندان در ترافیک هدر می‌ورد، بعضی مواقع تردد از یک طرف شهر به طرف دیگر دو ساعت طول می‌کشد.

به‌درستی به اهمیت وسایل نقلیه عمومی در کاهش ترافیک اشاره کردید، درحال حاضر چه تعداد اتوبوس فعال در شهر تهران وجود دارد؟
فکر می‌کنم در بهترین حالت حدود ۲۲۰۰ تا ۲۳۰۰ اتوبوس و حدود ۸۰ هزار تاکسی در شهر تهران فعالیت می‌کنند، این آمار کمی است، خیلی مواقع درصدی از همین اتوبوس‌ها گرفتار خرابی می‌شوند و نیاز به تعمیر دارند. خیلی از تاکسی‌ها به مردم خدمت رسانی ندارند و بیشتر در خدمت سازمان‌ها و شرکت‌ها هستند که به‌صورت دربستی فعالیت می‌کنند.درخصوص مترو هم باید گفت در پیک ترافیک برای حمل‌ونقل جمعیت جوابگو نیست، همه این موارد سبب می‌شود مردم از وسایل نقلیه شخصی استفاده کنند و با این تصمیم مشکلات ترافیکی شهر تهران بیشتر می‌شود.

آیا برآوردی انجام شده که تهران چند دستگاه اتوبوس شهری نیاز دارد؟
دقیقاً نمی‌دانم تهران چه تعداد اتوبوس نیاز دارد، اما متاسفانه در حال حاضر در کمترین تعداد خودش است؛ در سال‌های ۹۵ و ۹۶ حدود ۶ هزار اتوبوس در شهر تهران بود، اما الان‌که تقریباً جمعیت بیشتر شده و به اتوبوس بیشتری نیاز است تعداد اتوبوس‌ها حدود ۲۳۰۰ دستگاه شده است. نکته این‌که حدود ۳ میلیون از جمعیت تهران شناور هستند، یعنی صبح به تهران می‌آیند و بعدازظهر به شهرک‌های اطراف تهران برمی‌گردند.

این روزها به‌نظر می‌رسد زمان ترافیک تهران دیگر قابل پیش‌بینی نیست، درحالی‌که قبل‌تر می‌شد این پیش‌بینی را انجام داد، دلیل آن چیست؟
در بعضی از معابر بله، اما وقتی ترافیک کل تهران را در نظر بگیریم، معمولاً یک پیک ترافیکی صبحگاهی داریم که از ساعت ۷ تا ۸:۳۰ صبح است؛ پیک ترافیک بین روز و پیک ترافیک عصرگاهی داریم که از همه شدیدتر و پر حجم‌تر است، این پیک از ساعت ۱۷ تا ۱۹:۳۰ دقیقه است.

بعد از اینکه دستورالعمل‌های بهداشتی علیه کرونا تغییر کرد و برخی بازگشایی‌ها صورت گرفت احساس می‌شود ترافیک تهران نسبت به قبل از شیوع کرونا بیشتر شده است، این‌طور نیست؟
علت این مسئله عادت‌هایی است که مردم در دوران کووید پیدا کردند، یعنی در دوران کرونا مردم به استفاده از خودروی شخصی تشویق شدند، این استفاده تبدیل به عادت و سبگ زندگی مردم شد. مسئله دوم این‌که در روزهای شیوع گسترده کرونا به‌دلیل عدم نیاز به حمل و نقل عمومی این بخش در دو سال گذشته توسعه پیدا نکرد. حالا با کمرنگ شدن کرونا این دو رویکرد سبب شده ترافیک بیشتر شود.

در روزهای پایانی تابستان و شروع پاییز همیشه تهران مشکلات ترافیکی دارد، تمهیدات پلیس برای این روزها چیست؟
مهرماه ترافیک تهران سنگین‌تر می‌شود، پلیس راهنمایی و رانندگی در مهرماه از تمام ظرفیت خود مانند تجهیزات ترافیکی و نیروی انسانی استفاده می‌کند تا بتواند این روزها را سپری کند، اما یکسری تصمیمات دیگر هست که در سطح کلان گرفته می‌شود، مانند این‌که در مهر تردد ناوگان حمل بار تا ساعت ۹ شب ممنوع می‌شود، همچنین ساعت کاری ادارات قرار است شناور و ساعت کاری مدارس یک مقداری متفاوت شود.

آیا تغییر ساعت شروع به کار ادارات و مدارس مشخص شده است؟
نه هنوز قطعی نشده اما قرار است تغییر ساعت‌ها شناور شود، یعنی مثلاً از ۷ تا ۹ صبح دست خود کارمندان است که چه ساعتی در محل کار حاضر شوند، با این وجود آن‌ها متناسب با ساعتی که سر کار رفته‌اند باید ۸ ساعت کار کنند. البته این ایده هنوز به مرحله تصویب و ابلاغ کردن نرسیده است.

سال‌ها است مشکلات ترافیکی تهران ادامه دارد، به نظر شما چرا در تمام سال‌های گذشته این مشکلات حل نشده است؟
یکی از مواردی که به حل مشکلات ترافیکی تهران کمک می‌کند وجود مدیریت واحد شهری است، یعنی به‌جای چندین متولی در خصوص ترافیک یک متولی اصلی وجود داشته باشد، در واقع مدیریت ترافیک دست یک سازمان باشد، اما الان شهرداری، پلیس راهنمایی و رانندگی و برخی دیگر در ترافیک تهران دخالت دارند طوریکه حرف اول و آخر را یک نفر نمی‌زند. درحالیکه در کشورهای دیگر مدیریت یکپارچه ترافیک دست یک سازمان است، چنین رویکردی کمک می‌کند در حل مسئله ترافیک تضاد منافع پیش نیاید و تصمیمات گرفته شده محکم و لازم‌الجرا باشد.