گروه اقتصادی:روزنامه ابتکار در یادداشتی نوشت: به این اعداد توجه کنید؛ صندوق ثروت نروژ: ۱۲۶۸ میلیارد دلار، صندوق سرمایه گذاری چین: ۱۲۰۰ میلیارد دلار، صندوق ثروت ابوظبی: ۷۰۸ میلیارد دلار، صندوق ثروت کویت: ۷۰۸ میلیارد دلار، صندوق ثروت سنگاپور: ۶۹۰ میلیارد دلار، صندوق ثروت عربستان: ۶۲۰ میلیارد دلار و...ما هم ۱۱۰۰ دلار در هر ثانیه عدم نفع صادرات نفت (یک میلیون بشکه) را میپردازیم و صندوق ملی ما اصلاً در حد و اندازه رقبایش نیست.
همانطور که میبینید اعداد بسیار بزرگی هستند و سوال اینجاست که آیا تمام این دارایی تحت مدیریت توسط فروش نفت و منابع و انباشت آن ایجاد شده است یا روشی جایگزین هم برای توسعه آن وجود دارد؟
تقریبا تمام صندوقهای ثروت در جهان به فراخور رویکردشان از روشهای ترکیبی استفاده میکنند. آنها سعی دارند از بازارهای موازی بین المللی بهره ببرند تا دارایی تحت مدیریتشان را بیشتر کنند و البته در این مسیر از متخصصان بین المللی نیز بهره میبرند.این صندوقها توسط موسسات حسابرسی بزرگ حسابرسی میشوند و دارایی تحت مدیریت آنها توسط تیمی از مشاوران سطح بالا مدیریت میشود تا در رقابت با بازارهای مالی بتوانند دوام بیاورند.در دوران دولت اصلاحات گامهایی برای ایجاد چنین صندوقی تحت عنوان صندوق ذخیره ارزی برداشته شد و این سپس به صندوق توسعه ملی تبدیل شد.
اما اگر بخواهیم صادقانه در باب فعالیت این صندوق صحبت کنیم بیشتر از صندوق ثروت این صندوق تبدیل به قلک دولتها شدهاند و همواره در حال برداشت از آن هستند و پروسه سرمایه گذاری صورت گرفته در صندوقهای رقیب در ایران مشاهده نمیشود. دلیل این امر چیست؟
در ایران علیرغم شعارها درباره اقتصاد و معیشت، جهت گیری سیاستگذار مبتنی بر بهینه شدن درآمد، سرمایه گذاری و ثروت نیست و این امر نتیجهاش را در سایز صندوق مدیریت ثروت نشان میدهد.
بعد از این نکته اصلی در ایران به سبب تحریمها ارتباطات بین المللی برای سرمایه گذاری فراهم نیست؛ پس از ابزارهای جایگزین نمیتوان به صورت استاندارد بهره برد. این امر خود را در مدیریت ضعیف و دور از استاندارد جهانی نشان میدهد. در همین راستا صندوق توسعه ملی در حد یک قلک تا کنون عمل کرده است.
در شرایط تحریم و عدم دسترسی به بازارهای موازی مالی بین المللی صندوق توسعه ملی باید به وادی سرمایه گذاری در داخل کشور با رویکرد ریسک محور تبدیل شود، تا بتواند ثروت ملی را افزایش دهد، اما بزرگترین سد در مقابلش اقتصاد ذینفعانه ایران است.