واتساپ رفع فیلتر نشد؟

گروه فناوری: صبح امروز برخی از کاربران از دسترسی به پیام‌رسان واتساپ، بدون استفاده از نرم‌افزارهای تغییر آی‌پی یا همان فیلترشکن خبر دادند، اما به نظر می‌رسد این اتفاق فقط اختلالی در سیستم فیلترینگ بوده‌ است.
فیلترینگ واتساپ در بعضی مناطق و بعضی اپراتورها برداشته شد؟در روزهای گذشته در پی ایجاد محدودیت برای اینترنت بین‌المللی در کشور شبکه‌های اجتماعی اینستاگرام و واتساپ به دلیل مسائل امنیتی فیلتر شدند.
این در حالیست که تنها برخی کاربران اپراتورهای همراه اول و رایتل از رفع فیلتر واتساپ خبر دادند و هنوز این پیام‌رسان در باقی اپراتورها و سرویس‌دهنده‌های اینترنت و ثابت خانگی فیلتر مانده‌ بود.

با وجود این گمان رفع فیلتر، تنها امکان ارسال پیام‌های متنی در واتساپ ممکن بود. همچنین، برخی از مناطق این این پیام‌رسان از فیلتر خارج شده‌ است.با این حال رفع فیلتر واتساپ در حد گمانه‌زنی بود و از منابع رسمی خبری در این باره منتشر نشد. تا اینکه روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات در پاسخ به دیجیاتو اعلام کرد هیچ دستوری جهت رفع فیلتر واتس‌اپ صادر نشده است.

برخلاف صبح امروز، اکنون امکان ارسال پیام متنی بدون فیلترشکن نیز بسیار محدود‌تر شده است. ظاهرا اتفاق امروز صبح حاصل «اختلال در سیستم فیلترینگ» بوده است.همچنین سرنوشت فیلترینگ اینستاگرام و واتساپ مشخص نیست. این احتمال وجود دارد که شاید اینستاگرام برای جلوگیری از آسیب‌های بیشتر به کسب‌وکارها رفع فیلتر شود.

فیلتریگ اینستاگرام تا چه زمانی ادامه دارد؟
از ابتدای مهر ماه ۱۴۰۱ و با توجه به شرایط کشور تصمیم به فیلترینگ واتساپ و اینستاگرام گرفته‌ شد و حال امروز شرایط رفع فیلتر واتساپ و اینستاگرام اعلام شده است.نخستین نشانه‌ها از فیلترینگ شبکه اجتماعی‌های مانند واتساپ و اینستاگرام در زمان تصویب طرح صیانت نمایان شد. حتی بسیاری از کارشناسان یکی از اهداف اصلی اجرای این طرح را فیلترینگ اینستاگرام اعلام کرده بودند.

در همین راستا ناآرامی‌ها و اعتراضات اخیر باعث شد تا بخش‌هایی از طرح صیانت یعنی فیلترینگ اینستاگرام و واتساپ به اجرا برسد؛ دو پلتفرم خارجی که در ایران مخالفان زیادی دارند و به همین دلیل با وجود چنین مخالفانی امکان رفع فیلتر آنها بعید به نظر می‌رسد. از این رو می‌توان گفت اینستاگرام در شهریور ۱۴۰۱ با سرنوشتی مشابه تلگرام در دی ۱۳۹۶ مواجه شده است.با این حال، مدتی قبل وزیر کشور در خصوص محدودیت‌های اعمال شده برای دسترسی به اینترنت گفت اگر ناآرامی‌ها تمام شود، اینترنت نیز به وضعیت قبل برخواهد گشت.
این در حالیست که در طی فیلترینگ ۱۱ روزه اینستاگرام، حدود ۴۰۰ هزار کسب و کار آنلاین ایرانی دچار تزلزل شدند و رو به نابودی می‌روند.همچنین، در اینستاگرام حدود ۱۰ میلیون نفر به شکل مستقیم و ۹ میلیون نفر به شکل غیر مستقیم کسب درآمد می‌کنند. از این رو فیلترینگ دائمی آنها زندگی بسیاری از مردم را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

فیلترینگ بدون بازگشت شبکه‌های اجتماعی
همچنین با نگاهی به سوابق بسیاری از اپلیکیشن‌های فیلتر شده می‌توان دید تقریبا هم پلتفرم‌های پرکاربر فیلترشده دیگر از دایره فیلترینگ خارج نشده‌اند هر چند معدودی از آنها بعدا بدون سروصدا از زیر فیلترینگ بیرون آمده‌اند.به عنوان نمونه می‌توان به وایبر اشاره کرد که در سال ۱۳۹۳ مورد فیلتر قرار گرفت و بعد از آن تقریبا همه کاربران آن به تلگرام پیوستند. وایبر اخیرا از فیلترینگ بیرون آمده بود، اما هفته قبل دوباره محدود شد.

اگر در هر دوره سه دولت اخیر بخواهیم به فیلترینگ یک پلتفرم مهم اشاره کنیم باید به یاهو مسنجر ( ۱۳۸۸ ) ، تلگرام ( ۱۳۹۷ ) و اینستاگرام و واتساپ ( ۱۴۰۱ ) اشاره کرد.تلگرام در زمان فیلتر شدن دارای ۴۰ میلیون کاربر بود و گفته می‌شد ۶۰ درصد ترافیک اینترنت کشور در آن زمان به این پیام‌رسان اختصاص داشت. با گذشت چهارسال از فیلترینگ این پیام رسان بر اساس آخرین آمارها هنوز ۴۰ درصد کاربران ایرانی از این پیام رسان استفاده می‌کنند.
به گفته مسئولان شرکت زیرساخت اینستاگرام و واتساپ که هم اخیرا فیلتر شده‌اند روی هم ۸۰ درصد ترافیک ایران را به خود اختصاص داده بودند.