گروه بین الملل: فدراسیون بینالمللی خبرنگاران در آستانه پایان سال ۲۰۲۲، گزارشی از آمار قتل و بازداشت خبرنگاران در جهان منتشر کرد. بر اساس این آمار، از ژانویه تا دسامبر ۲۰۲۲، ۶۷ خبرنگار در سراسر جهان کشته شدهاند و ۳۵۷ تن دیگر در کشورهای مختلف زندانیاند.
این آمار افزایش کشتار خبرنگاران را نسبت به سال گذشته نشان میدهد. در سال گذشته تنها ۴۷ مورد قتل خبرنگاران گزارش شده بود؛ اما از اوایل سال ۲۰۲۲، فهرست خبرنگاران کشته شده با مرگ ۱۲ خبرنگار در اوکراین آغاز شد. در ادامه تا ماه دسامبر، ۱۱ مورد در مکزیک، ۶ مورد در هائیتی، ۵ مورد در پاکستان و ۴ مورد قتل در فیلیپین به ثبت رسید. در این گزارش مرگ شیرین ابوعاقله، خبرنگار شبکه الجزیره که به دست سربازان اسرائیلی در فلسطین کشته شد نیز بهعنوان قتل خبرنگاران به رسمیت شناخته شده است.
اما در این گزارش به وضعیت خبرنگاران در افغانستان هیچ اشارهای نشده است. این در حالی است که پس از بازگشت طالبان به قدرت، سال ۲۰۲۲ یکی از دشوارترین و پرخطرترین سالها برای خبرنگاران در افغانستان بود. در این مدت دهها مورد بازداشت، شکنجه، ارعاب و حتی قتل خبرنگاران به دست طالبان در افغانستان رخ داد. دستکم دو خبرنگار از ماه مارس ۲۰۲۲ تاکنون، به جرم فعالیت رسانهای و انتقاد از طالبان در زنداناند.
بر اساس آمارهای مرکز خبرنگاران افغانستان، از زمان به قدرت رسیدن طالبان دستکم ۲۴۵ مورد تهدید، بازداشت و شکنجه خبرنگاران در این کشور به ثبت رسیده است. این مرکز همچنین قتل شش خبرنگار را از اوت ۲۰۲۱ تا نوامبر ۲۰۲۲ به ثبت رسانده است. فعالان رسانهای در افغانستان میگویند که طالبان با ارعاب و تهدید تلاش میکنند بر رسانهها و خبرنگاران تسلط کامل داشته باشند و محتوای رسانهها را به سود حاکمیتشان سانسور کنند.در چنین وضعیتی، هیچ نهادی در زمینه دادخواهی برای این خبرنگاران در افغانستان وجود ندارد. شاید به همین دلیل در گزارش جدید فدراسیون بینالمللی خبرنگاران، به افغانستان بهعنوان یکی از کشورهای خطرناک برای خبرنگاران، اشارهای نشده است.
آنتونی بلنجر، دبیرکل بینالمللی خبرنگاران، در این گزارش گفته است: «افزایش قتل روزنامهنگاران و دیگر کارکنان رسانهها دلیلی جدی برای نگرانی است و زنگ خطر دیگری برای دولتها در سراسر جهان است تا در دفاع از روزنامهنگاری، بهعنوان یکی از ستونهای کلیدی دموکراسی، اقدام کنند».
دبیرکل فدراسیون بینالمللی خبرنگاران همچنین اظهار داشت آمار روزافزون روزنامهنگارانی که صرفا به خاطر انجام کارشان بازداشت میشوند، «بیانیههای حقوق بشر و آزادی رسانهها را که بسیاری از دولتها صادر میکنند و در کنفرانسهای بینالمللی میخوانند، به تمسخر میگیرد.»
در این گزارش، هرچند هیچ اشارهای به خبرنگاران زندانی در افغانستان نشده است، اما ۳۵۷ مورد زندانی شدن خبرنگاران در کشورهای مختلف به ثبت رسیده است. از این میان، چین با ۸۴ خبرنگار زندانی در ردیف نخست قرار دارد.
فدراسیون بینالمللی خبرنگاران با انتشار این گزارش، وضعیت خبرنگاران در سراسر جهان را نگرانکننده توصیف کرده و از مجمع عمومی سازمان ملل متحد خواسته است یک کنوانسیون بینالمللی در مورد ایمنی و استقلال خبرنگاران تصویب کند تا زمینه حمایت بیشتر از خبرنگاران فراهم شود.